Δύσκολοι καιροί για στελέχη

Πώς να μειωθεί το τεράστιο χάσμα της ανισότητας μεταξύ εργαζομένων και η προκλητική απληστία των στελεχών σε χαλεπούς καιρούς;

Παραδόξως η ιδέα για το πώς έρχεται από την Ελβετία, όπως γράφει ο Πήτερ Γκάμπελ στο Reuters: Επιβάλλεις ένα νέο κανόνα που περιορίζει την ανώτατη αμοιβή των ανώτατων στελεχών στις 12μηνες απολαβές του χειρότερα αμοιβόμενου στην ίδια εταιρεία. Με άλλα λόγια, δεν επιτρέπεις οι διευθύνοντες συμβουλοι για παράδειγμα να κερδίζουν περισσότερα σε ένα μήνα απ’ ότι κερδίζει ο τελευταίος υπάλληλος σε ένα χρόνο.

Στο δημοψήφισμα της ερχόμενης Κυριακής θα δούμε εάν οι Ελβετοί θέλουν το μέτρο να γίνει δεσμευτικό και να συμπεριληφθεί στο Σύνταγμα της χώρας, αλλά το βέβαιο είναι ότι έχει τη στήριξη βασικών πολιτικών μηχανισμών, όπως αυτών του Σοσιαλιστικού Δημοκρατικού Κόμματος και των Πρασίνων.

Το βασικό τους επιχείρημα είναι ότι οι αμοιβές των στελεχών στην Ελβετία έχουν ξεφύγει από κάθε έλεγχο και πρέπει να μπει ένα φρένο. Επικαλούνται στοιχεία  που δείχνουν ότι η αναλογία «ταβανιού» και «υπογείου» έχει αυξηθεί από 1 προς 6 που ήταν το 1984, σε 1 προς 43 σήμερα! Κι αυτό είναι μόνο ο μέσος όρος, αφού σε ορισμένες εταιρείες και ιδιαίτερα στις τράπεζες, το χάσμα είναι πολύ μεγαλύτερο.

Διαβάστε ακόμη: Το Χρήμα πάει κι έρχεται…

Οι πρωτεργάτες της εκστρατείας υποστηρίζουν ότι η ανισότητα στους μισθούς θρέφει την κοινωνική αδικία και όπως η συμπρόεδρος των Πρασίνων Ρεκούλα Ριτζ, υποστηρίζουν ότι είναι απαραίτητη η συνταγματική τροποποίηση, καθώς ούτε η κυβέρνηση ούτε οι επιχειρήσεις έχουν «τη συνταγή για τη θεραπεία της νοοτροπίας των εταιρικών στελεχών».

Ο επιχειρηματικός κόσμος από την άλλη πλευρά έχει εξαπολύσει τη δική του εκστρατεία εδώ και μήνες κατά της πρότασης, υποστηρίζοντας ότι το μέτρο θα προκαλέσει έξοδο στελεχών από την χώρα. Οι ομοσπονδίες και οι ενώσεις τους, παρουσιάζοντας μελέτες, προβλέπουν απώλεια θέσεων εργασίας και αύξηση των φόρων. Η κοινή γνώμη κατά βάση είναι διχασμένη, αλλά οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το μέτρο θα απορριφθεί σχεδόν οριακά, με 51%.

Σε κάθε περίπτωση, η ιδέα δεν πρόκειται να ξεχαστεί και κερδίζει έδαφος κι εκτός Ελβετίας, όπως για παράδειγμα στην Ισπανία, όπου οι Σοσιαλδημοκράτες την υιοθέτησαν στην επίσημη πολιτική τους ατζέντα.

Διαβάστε ακόμη: Υπό παρακολούθηση η διαδρομή του χρήματος

Η Ελβετία αποτελεί εύφορο έδαφος για τέτοιου είδους πρωτοβουλίες, μετά τις εταιρικές καταστροφές  που έζησε την τελευταία δεκαετία, με αρχή την κατάρρευση της Swissair το 2001, όταν η εταιρεία συγκέντρωσε ένα χρέος τεράστιο και μη διαχειρίσιμο.

Ωστόσο, αυτό που σόκαρε περισσότερο τους Ελβετούς ήταν η διάσωση με χρήματα φορολογούμενων της τράπεζας UBS, το 2008, επειδή φορτώθηκε ένα τεράστιο χρέος από την εμπλοκή της στην αμερικανική αγορά παραγώγων και ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων.

Οι υπέρογκες αποζημιώσεις στα στελέχη των προβληματικών εταιρειών, έριξε λάδι στην φωτιά. Οι υπέρμαχοι του δημοψηφίσματος επισημαίνουν ότι πέρυσι η UBS πλήρωσε συνολικά 2,5 δισ. ελβετικά φράγκα σε μπόνους την ώρα που κατέγραφε 2,5 δισ, σε ζημιές. Υπολόγισαν δε ότι ένας παλιός υπάλληλος της τράπεζας χρειάζεται 385 χρόνια για να κερδίσει τα 18,5 εκατ. φράγκα που πήρε ο επικεφαλής του επενδυτικού τομέα της τράπεζας, όταν εντάχθηκε στο δυναμικό της UBS ως μεταγραφή από την Merrill Lynch.

Το πόσο δύσκολο και πολιτικά φορτισμένο είναι το θέμα έχει φανεί από την προσπάθεια που έκανε το αμερικανικό Κονγκρέσο πριν τρία χρόνια, όταν διέταξε τις κρατικές επιχειρήσεις να αποκαλύψουν την αναλογία αμοιβών των στελεχών με τους μέσους υπαλλήλους. Μέχρι τώρα η διαταγή δεν έχει εφαρμοστεί, με την αιτιολογία ότι δεν αξίζει τον κόπο για τις εταιρείες. Το Ινστιτούτο Οικονομικής Πολιτικής έχει υπολογίσει πάντως ότι η αναλογία αυτή στις 350 κορυφαίες αμερικανικές επιχειρήσεις είναι 231 προς 1, δηλαδή πέντε φορές πάνω από την Ελβετία.

Διαβάστε ακόμη: Ένα νησί, μα τι νησί! Σκέτος… «φορολογικός παράδεισος»!