Διχασμός στo Ηνωμένο Βασίλειο για το Brexit – Άλλαξαν γνώμη οι Βρετανοί

Ακόμη και έπειτα από χρόνια διχασμού και συζητήσεις επί συζητήσεων φαίνεται ότι η Βρετανία δεν έχει ξεπεράσει το… Brexit.

Έχουν παρέλθει περισσότερα από έξι χρόνια μετά το «ναι» υπέρ της αποχώρησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο αντιμετωπίζει μια παρατεταμένη ύφεση, μια βαθιά κρίση κόστους ζωής και έλλειψη εργαζομένων. 

Ο Βρετανός ΥΠΟΙΚ την περασμένη εβδομάδα προανήγγειλε χρόνια υψηλότερων φόρων και περικοπών στις δημόσιες δαπάνες.

Η ζοφερή «πρόγνωση» άνοιξε εκ νέου τη συζήτηση για το Brexit, που πολλοί πίστευαν ότι έληξε οριστικά με την υπογραφή μιας συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου τα Χριστούγεννα του 2020.

Μέρες αφότου αναγκάστηκαν να δεχτούν σαρωτικές αλλαγές στη δημοσιονομική πολιτική, οι Brexiters βρέθηκαν το περασμένο Σαββατοκύριακο αντιμέτωποι με μια είδηση ​​των Sunday Times που ανέφερε ότι ανώτερα στελέχη της κυβέρνησης του πρωθυπουργού Ρίσι Σούνακ επιδιώκουν μια στενότερη σχέση, «ελβετικού τύπου», με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

 Η γλώσσα εξόργισε τους σκληροπυρηνικούς που αντιτίθενται σε οτιδήποτε μπορεί να περιορίσει τις πρόσφατα κατακτηθείσες ρυθμιστικές ελευθερίες της Βρετανίας. Ωστόσο, το ίδιο το γεγονός ότι το ενδεχόμενο αναφέρθηκε δημοσίως -και αποδόθηκε σε ανώτερη κυβερνητική πηγή- αποτελεί μια απόκλιση από την εποχή του Μπόρις Τζόνσον ή της βραχύβιας διαδόχου του Λιζ Τρας.

Όπως είπε ο Βρετανός ΥΠΟΙΚ, Τζέρεμι Χαντ, το Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να επιδιώξει μια στενότερη εμπορική συμφωνία με την ΕΕ. Ως πρώτη ένδειξη δυσαρέσκειας απέναντι στον Χαντ, ένας ανώτερος αξιωματούχος από το στρατόπεδο του Σουνάκ τον επέκρινε.

Αλλάζουν οι καιροί

Ο τόνος του Χαντ αντικατοπτρίζει μια αλλαγή στη στάση του κοινού, με μια νέα δημοσκόπηση που επιβλέπεται από τον γκουρού των εκλογών του Ηνωμένου Βασιλείου, καθηγητή John Curtice, να δείχνει ότι οι Βρετανοί απορρίπτουν το Brexit κατά 57% έναντι 43%. Την περασμένη εβδομάδα, η YouGov Plc ανέφερε ότι το 56% των ερωτηθέντων πιστεύει τώρα ότι το Brexit ήταν λάθος. Περίπου το 19% αυτών ψήφισαν υπέρ του Brexit, αλλά τώρα μετανιώνουν για την επιλογή τους. «Διαπιστώνεται μια σταδιακή, αργή διάβρωση της υποστήριξης για το Brexit», δήλωσε ο Curtice, καθηγητής πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Strathclyde.

Η σημερινή κυβέρνηση, που βρίσκεται στην εξουσία επί 12 χρόνια, απλά δεν είναι πλέον πολύ δημοφιλής, σημείωσε ο Curtice, και αντιμετωπίζει οξύ δημογραφικό πρόβλημα. «Με κάθε ομάδα 18χρονων που εισέρχονται στο εκλογικό σώμα υπάρχουν περισσότεροι άνθρωποι που είναι υπέρ της ΕΕ».

Προς το παρόν, ωστόσο, το Brexit παραμένει αρκετά διχαστικό ώστε να αναγκάσει τον πρωθυπουργό -έναν Brexiter που υποστήριξε το Vote Leave το 2016- να δώσει διαβεβαιώσεις τη Δευτέρα. «Υπό την ηγεσία μου το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα επιδιώξει καμία σχέση με την Ευρώπη η οποία θα βασίζεται στην ευθυγράμμιση με τους νόμους της ΕΕ», είπε ο Σουνάκ στο ετήσιο συνέδριο του συνδέσμου Βρετανών βιομηχάνων. «Η ρυθμιστική ελευθερία», είπε, «είναι μια σημαντική ευκαιρία του Brexit».

Άλλοι όμως είναι λιγότερο πεπεισμένοι. Σε ένα μήνυμα προς την ομάδα WhatsApp των Συντηρητικών βουλευτών την Κυριακή, που αποκαλύπτει το Bloomberg, το πρώην μέλος του υπουργικού συμβουλίου Simon Clarke είπε στους συναδέλφους ότι το υπουργείο Οικονομικών έχει μια «μακροχρόνια φιλοδοξία» να ευθυγραμμίσει το Ηνωμένο Βασίλειο με τους κανόνες της ΕΕ προκειμένου να εξασφαλίσει οικονομικό όφελος από την πρόσβαση στις αγορές της.

Σημασία έχει και η κοινοβουλευτική αριθμητική. Πολλοί Συντηρητικοί βουλευτές που εκλέχθηκαν το 2019 είναι υπέρ του Brexit, καθιστώντας απίθανη οποιαδήποτε νέα προσφυγή στις Βρυξέλλες πριν από τις επόμενες εκλογές, που θα γίνουν μέχρι τον Ιανουάριο του 2025, δήλωσαν πολλοί Τόρις. Οι βουλευτές του Brexit θα προσπαθούσαν να εκδιώξουν τον Σουνάκ αν το προσπαθούσε, ισχυρίστηκε ένας βουλευτής.

Ακόμα κι έτσι, η Ευρωπαϊκή Ομάδα Ερευνών των σκληροπυρηνικών Brexiters, ένα αγκάθι στο μάτι της άλλοτε πρωθυπουργού Τερέζα Μέι, δεν είναι η δύναμη που ήταν κάποτε.  Βέβαια, λίγοι περιμένουν μια δραματική αλλαγή πολιτικής σύντομα. Πάντως, μέχρι στιγμής, ελβετικού τύπου συμφωνία δεν προσφέρεται – ίσως μόνο τυρί…