ΔΝΤ: Η κλιματική αλλαγή ως οικονομική καταστροφή – Πώς επηρεάζει το αξιόχρεο των κρατών

Τα κράτη που δεν συνεισφέρουν στην προσπάθεια για μείωση στο μηδέν των εκπομπών ρύπων θα υποστούν τις συνέπειες και μπορεί χρεοκοπήσουν, αναφέρει εν ολίγοις με έκθεσή του το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Η κλιματική αλλαγή έχει κάνει τη Γη να είναι ένα επικίνδυνο μέρος. Οι καταστροφές που έχουν προκληθεί από τα κύματα καύσωνα, την ξηρασία, τους τυφώνες και τις πλημμύρες δεν σταματούν, παρά τον βαρύ φόρο σε ανθρώπινες ζωές και τις βαθιές συνέπειες για τα δημόσια οικονομικά των ανά τον κόσμο χωρών.

Πρόσφατη έρευνα του ΔΝΤ διαπιστώνει ότι η ευπάθεια ή η ανθεκτικότητα μιας χώρας σε ό,τι αφορά την κλιματική αλλαγή μπορεί να επηρεάσει άμεσα την πιστοληπτική της ικανότητα, το κόστος δανεισμού και, τελικά, την πιθανότητα να αθετήσει το δημόσιο χρέος της.

Οι οικονομικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι γνωστές εδώ και χρόνια, αλλά τα δεδομένα σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τα κράτη ήταν περιορισμένα.

Αυτά τα ευρήματα παρέχουν στοιχεία για τη συσχέτιση μεταξύ της αλλαγής του κλίματος και των αξιολογήσεων πιστοληπτικής ικανότητας. Η έρευνα του Ταμείου βασίζεται σε παρόμοια ανάλυση που, για πρώτη φορά, συνδέει το περιβάλλον με τον κίνδυνο αθέτησης πληρωμών. Σύμφωνα με το ΔΝΤ,  υπάρχει σχέση αιτίου αποτελέσματος μεταξύ των κλιματικών σοκ και των αποδόσεων κρατικών ομολόγων

Κοινός τόπος είναι ότι οι οικονομικοί κίνδυνοι που δημιουργούνται από την κλιματική αλλαγή γίνονται αισθητοί ολοένα και πιο έντονα από τις αναπτυσσόμενες οικονομίες – ιδίως εκείνες που δεν είναι επαρκώς προετοιμασμένες.

Το κλίμα επηρεάζει το πιστωτικό αποτέλεσμα

Η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τις κρατικές αξιολογήσεις θα μπορούσε να παρέχει πολύτιμη καθοδήγηση για το πώς κυβερνήσεις και επιχειρήσεις μπορούν να δανειστούν με ασφάλεια, αλλά και πόσο θα τους κοστίσει.

Για να μετρήσουμε την ευπάθεια και την ανθεκτικότητα, το ΔΝΤ χρησιμοποιεί ένα σύνολο δεδομένων που σχετίζονται με την Παγκόσμια Πρωτοβουλία Προσαρμογής. Τα δεδομένα καταγράφουν την ευαισθησία μιας χώρας σε διαταραχές που σχετίζονται με το κλίμα και την ικανότητα αντιμετώπισης των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής.

Έχοντας ως δείγμα μια ομάδα 67 χωρών για την περίοδο 1995-2017, το Ταμείο διαπιστώνει ότι η ευπάθεια της κλιματικής αλλαγής έχει δυσμενείς επιπτώσεις στις αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας, ακόμη και αφού ληφθούν υπόψη οι συμβατικοί μακροοικονομικοί  παράγοντες των spreads κρατικών ομολόγων και της πιστοληπτικής ικανότητας.

Αύξηση 10 ποσοστιαίων μονάδων στην ευπάθεια της κλιματικής αλλαγής συνδέεται με αύξηση περίπου 30 μονάδων βάσης στα μακροπρόθεσμα (10ετίας) spread των κρατικών ομολόγων σε σχέση με το σημείο αναφοράς των ΗΠΑ. Από την άλλη πλευρά, το Ταμείο διαπιστώνει ότι μια βελτίωση κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες σε ό,τι αφορά την ανθεκτικότητα στις κλιματικές αλλαγές συνδέεται με μείωση 7,5 μονάδων βάσης στα spreads των δεκαετών κρατικών ομολόγων. Εν προκειμένω αξίζει να σημειωθεί πως η ψαλίδα μεταξύ ανεπτυγμένων και αναπτυσσόμενων οικονομιών έχει ανοίξει πάρα πολύ.

Η κλιματική αλλαγή δεν έχει σημαντικό αντίκτυπο στα spreads των ομολόγων και στις αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας των προηγμένων οικονομιών, ωστόσο η επίδραση στις αναδυόμενες αγορές και στις αναπτυσσόμενες οικονομίες είναι πολύ μεγαλύτερη. Αύξηση 10 εκατοστιαίων μονάδων σε σχέση με τον δείκτη ευπάθειας στην κλιματική αλλαγή έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση πάνω από 150 μονάδες βάσης στα spread των μακροπρόθεσμων κρατικών ομολόγων των αναδυόμενων αγορών και των αναπτυσσόμενων οικονομιών, ενώ η βελτίωση των 10 εκατοστιαίων μονάδων στην ανθεκτικότητα στις κλιματικές αλλαγές συνδέεται με μείωση 37,5 μονάδων βάσης σε spread spread ομολόγων.

Χρεοκοπίες

Χρησιμοποιώντας τα ίδια δεδομένα για κάθε χώρα σχετικά με την ευπάθεια και την ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή, το ΔΝΤ διαπιστώνει συσχέτιση των κρατικών χρεοκοπιών με το περιβάλλον.

Σε ένα δείγμα 116 χωρών κατά την ίδια χρονική περίοδο 1995-2017, το Ταμείο διαπιστώνει ότι τα κράτη με μεγαλύτερη ευπάθεια στην κλιματική αλλαγή αντιμετωπίζουν υψηλότερες πιθανότητες χρεοκοπίας σε σύγκριση με τις πιο ανθεκτικές χώρες. Τα εμπειρικά αποτελέσματα δείχνουν επίσης ότι η ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή μπορεί να μειώσει την πιθανότητα αθέτησης χρέους.