ΔΝΤ: Μειώνεται η κυριαρχία του δολαρίου – Ποια είναι η τάση

ΔΝΤ: Μειώνεται η κυριαρχία του δολαρίου – Ποια είναι η τάση
Photo: pixabay.com
Αυξάνεται ο νομισματικός κατακερματισμός…

Στην κυριαρχία τους δολαρίου ως παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος αναφέρεται με ανάλυσή του το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Όπως επισημαίνεται, η ευρωστία της αμερικανικής οικονομίας, η αυστηρότερη νομισματική πολιτική και ο αυξημένος γεωπολιτικός κίνδυνος συνέβαλαν σε υψηλότερη αποτίμηση του δολαρίου. 

Ταυτόχρονα, ο οικονομικός κατακερματισμός και η πιθανή αναδιοργάνωση της παγκόσμιας οικονομικής και χρηματοπιστωτικής δραστηριότητας σε χωριστά, μη επικαλυπτόμενα μπλοκ θα μπορούσαν να ενθαρρύνουν ορισμένες χώρες να χρησιμοποιούν και να διατηρούν άλλα διεθνή και αποθεματικά νομίσματα.

Πρόσφατα στοιχεία από τη Νομισματική Σύνθεση των Επίσημων Συναλλαγματικών Αποθεμάτων (COFER) του ΔΝΤ δείχνουν σταδιακή μείωση του μεριδίου του δολαρίου στα συναλλαγματικά αποθέματα των κεντρικών τραπεζών και των κυβερνήσεων. 

Εντυπωσιακό είναι, λέει το ΔΝΤ, ότι ο μειωμένος ρόλος του δολαρίου τις τελευταίες δύο δεκαετίεφς δεν συνδυάστηκε με αύξηση στο μερίδιο των άλλων «τεσσάρων μεγάλων» νομισμάτων – του ευρώ, του γιεν και της λίρας. Μάλλον, συνοδεύτηκε από αύξηση του μεριδίου αυτού που ονομάσαμε μη παραδοσιακά αποθεματικά νομίσματα, όπως το δολάριο Αυστραλίας, το δολάριο Καναδά, το κινεζικό ρενμίνμπι, το γουόν Νότιας Κορέας, το δολάριο Σιγκαπούρης και τα νομίσματα της Σκανδιναβίας.  

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Αυτά τα μη παραδοσιακά αποθεματικά νομίσματα είναι ελκυστικά για τους διαχειριστές αποθεμάτων επειδή παρέχουν διαφοροποίηση και σχετικά ελκυστικές αποδόσεις, αλλά και επειδή γίνονται όλο και πιο εύκολο να αγοραστούν, να πωληθούν και να διατηρηθούν με την ανάπτυξη νέων ψηφιακών χρηματοοικονομικών τεχνολογιών (όπως η αυτόματη δημιουργία αγοράς και η αυτοματοποιημένη διαχείριση ρευστότητας συστήματα).

Η πρόσφατη αυτή τάση γίνεται ακόμη πιο εντυπωσιακή δεδομένης της ισχύος του δολαρίου, η οποία δείχνει ότι οι ιδιώτες επενδυτές έχουν μετακινηθεί σε περιουσιακά στοιχεία εκφρασμένα σε δολάρια.

Ταυτόχρονα, αυτή η παρατήρηση είναι μια υπενθύμιση ότι οι διακυμάνσεις των συναλλαγματικών ισοτιμιών μπορούν να έχουν ανεξάρτητο αντίκτυπο στη νομισματική σύνθεση των χαρτοφυλακίων αποθεματικών των κεντρικών τραπεζών. Οι αλλαγές στις σχετικές αξίες διαφορετικών κρατικών τίτλων, που αντανακλούν τις κινήσεις των επιτοκίων, μπορούν να έχουν παρόμοιο αντίκτυπο, αν και αυτή η επίδραση θα τείνει να είναι μικρότερη, στο βαθμό που οι αποδόσεις των βασικών ομολόγων σε νομίσματα κινούνται γενικά μαζί. 

Σε κάθε περίπτωση, αυτά τα αποτελέσματα αποτίμησης απλώς ενισχύουν τη συνολική τάση. Αν κοιτάξουμε πιο μακριά, τις τελευταίες δύο δεκαετίες, το γεγονός ότι η αξία του δολαρίου ΗΠΑ παρέμεινε σε γενικές γραμμές αμετάβλητη, ενώ το μερίδιο του δολαρίου ΗΠΑ στα παγκόσμια αποθέματα έχει μειωθεί, δείχνει ότι οι κεντρικές τράπεζες πράγματι απομακρύονται σταδιακά από το δολάριο.

Ταυτόχρονα, οι στατιστικές δεν υποδεικνύουν επιταχυνόμενη μείωση του αποθεματικού μεριδίου του δολαρίου, σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς ότι οι οικονομικές κυρώσεις των ΗΠΑ έχουν αυξήσει το κύμα απομάκρυνσης από το δολάριο. 

Σίγουρα, είναι πιθανό οι χώρες που επιδιώκουν να απομακρυνθούν από το δολάριο για γεωπολιτικούς λόγους να μην αναφέρουν πληροφορίες σχετικά με τη σύνθεση των χαρτοφυλακίων τους στην COFER. «Σημειώστε, ωστόσο, ότι οι 149 οικονομίες που αναφέρουν αποτελούν το 93% των παγκόσμιων συναλλαγματικών αποθεμάτων» επισημαίνει το ΔΝΤ.  

Ένα μη παραδοσιακό αποθεματικό νόμισμα που κερδίζει μερίδιο αγοράς είναι το κινεζικό ρενμίνμπι, του οποίου τα κέρδη αντιστοιχούν στο ένα τέταρτο της πτώσης του δολαρίου. Η κινεζική κυβέρνηση έχει προωθήσει πολιτικές σε πολλαπλά μέτωπα για την προώθηση της διεθνοποίησης του κινεζικού νομίσματος, συμπεριλαμβανομένων της ανάπτυξης ενός συστήματος διασυνοριακών πληρωμών, της επέκτασης των γραμμών ανταλλαγής και της πιλοτικής εφαρμογής ενός ψηφιακού νομίσματος κεντρικής τράπεζας.

Είναι λοιπόν ενδιαφέρον να σημειωθεί ότι η διεθνοποίηση του ρενμίνμπι, τουλάχιστον όπως μετράται από το αποθεματικό μερίδιο του νομίσματος, δείχνει σημάδια στασιμότητας. Τα πιο πρόσφατα στοιχεία δεν δείχνουν περαιτέρω αύξηση του μεριδίου νομίσματος του ρενμίνμπι: ορισμένοι παρατηρητές μπορεί να υποψιάζονται ότι η υποτίμηση της συναλλαγματικής ισοτιμίας του ρενμίνμπι τα τελευταία τρίμηνα συγκάλυπτε τις αυξήσεις στα αποθεματικά του ρενμίνμπι. Ωστόσο, ακόμη και η προσαρμογή για τις μεταβολές των συναλλαγματικών ισοτιμιών επιβεβαιώνει ότι το μερίδιο του renminbi στα αποθέματα έχει μειωθεί από το 2022.

«Ορισμένοι πρότειναν ότι αυτό που χαρακτηρίσαμε ως συνεχιζόμενη πτώση των διαθεσίμων σε δολάρια και αύξηση του μεριδίου αποθεματικών των μη παραδοσιακών νομισμάτων αντανακλά στην πραγματικότητα τη συμπεριφορά μιας χούφτας μεγάλων κατόχων αποθεματικών. Η Ρωσία έχει γεωπολιτικούς λόγους να είναι προσεκτική όσον αφορά τη διατήρηση δολαρίων, ενώ η Ελβετία, η οποία συσσώρευσε αποθέματα την τελευταία δεκαετία, έχει λόγους να διατηρεί μεγάλο μέρος των αποθεματικών της σε ευρώ, καθώς η ευρωζώνη είναι ο γεωγραφικός της γείτονας και ο σημαντικότερος εμπορικός εταίρος. Ωστόσο, όταν εξαιρέσουμε τη Ρωσία και την Ελβετία από το σύνολο του COFER, χρησιμοποιώντας στοιχεία που δημοσίευσαν οι κεντρικές τους τράπεζες από το 2007 έως το 2021, διαπιστώνουμε μικρή αλλαγή στη συνολική τάση» επισημαίνει το Ταμείο και συμπληρώνει:

«Διαπιστώσαμε επίσης ότι οι οικονομικές κυρώσεις, όταν επιβλήθηκαν στο παρελθόν, ώθησαν τις κεντρικές τράπεζες να μετατοπίσουν τα χαρτοφυλάκια αποθεματικών τους σε μέτρια απόσταση από τα νομίσματα, τα οποία κινδυνεύουν να παγώσουν και να αναδιανεμηθούν, προς όφελος του χρυσού, ο οποίος μπορεί να αποθηκευτεί στη χώρα και έτσι είναι απαλλαγμένο από κυρώσεις. Αυτή η εργασία έδειξε επίσης ότι η ζήτηση χρυσού από τις κεντρικές τράπεζες ανταποκρίθηκε θετικά στην αβεβαιότητα της παγκόσμιας οικονομικής πολιτικής και στον παγκόσμιο γεωπολιτικό κίνδυνο. Αυτοί οι παράγοντες μπορεί να κρύβονται πίσω από την περαιτέρω συσσώρευση χρυσού από ορισμένες κεντρικές τράπεζες των αναδυόμενων αγορών. Ωστόσο, προτού γίνει υπερβολική αυτή η τάση, είναι σημαντικό να υπενθυμίσουμε ότι ο χρυσός ως μερίδιο των αποθεμάτων εξακολουθεί να παραμένει σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ: