ΕΕ: Μείωση εκπομπών ρύπων παρά την ανάπτυξη – Στο top 5 η Ελλάδα
Με οδηγό την ηλεκτροπαραγωγή συνεχίζουν να μειώνονται οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση παρά την ανάπτυξη της οικονομίας των 27 χωρών, με την Ελλάδα να βρίσκεται μεταξύ των πρωταγωνιστών που σημειώνουν την μεγαλύτερη πρόοδο.
Ειδικότερα, οι εκπεμφθέντες ρύποι μειώθηκαν στην ΕΕ κατά 4% στο δ’ τρίμηνο του 2022 σε σχέση με το δ’ τρίμηνο του 2022, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, αν και την ίδια περίοδο το ΑΕΠ των 27 αυξήθηκε κατά 1,5%.
Πρόκειται για ένα θετικό δείγμα προς την επίτευξη των κλιματικών στόχων της ΕΕ, δηλαδή μείωση των εκπομπών ρύπων κατά 55% μέχρι το τέλος της δεκαετίας. Παρά την ενεργειακή κρίση οι εκπομπές είναι μειωμένες κατά 6% σε σχέση με την περίοδο προ πανδημίας, με 23 από τις 27 χώρες μέλη της ΕΕ να καταγράφουν πρόοδο. Εξαίρεση αποτελεί η Ιρλανδία, η οποία λόγω της εκρηκτικής ανάπτυξης της οικονομίας της εμφάνισε τη μεγαλύτερη αύξηση εκπομπών ρύπων. Την ακολουθούν η Λετονία, η Μάλτα και η Δανία ενώ όλες οι άλλες χώρες εμφάνισαν μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Η Ελλάδα είναι μεταξύ των πρωταγωνιστών τόσο στην ανάπτυξη του ΑΕΠ όσο και στη μείωση των εκπομπών ρύπων. Είναι 5η στην κατάταξη μετά την Σλοβενία, που είναι η χώρα που πέτυχε τη μεγαλύτερη μείωση, την Ολλανδία, τη Σλοβακία και την Ιταλία.
Αξίζει να σημειωθεί οι ρύποι μειώθηκαν σε 6 από τους 9 κλάδους της οικονομίας στην ΕΕ, με αξιοσημείωτη πτώση 10% στις εκπομπές του κλάδου της ηλεκτρικής ενέργειας. Οι μεταφορές, οι υπηρεσίες και οι εξορυκτικές δραστηριότητες εξακολουθούν να υστερούν.
Στην Ελλάδα ο τομέας ηλεκτροπαραγωγής κινείται σταθερά σε τροχιά απανθρακοποίησης και ηγείται των άλλων κλάδων στον δρόμο για την κλιματική ουδετερότητα το 2050, στον οποίο δεσμεύτηκε η χώρα με τον πρώτο εθνικό κλιματικό νόμο το 2022.
Με βάση τις εκπομπές ανά καύσιμο στην Ελλάδα (λιγνίτης, ορυκτό αέριο, πετρέλαιο) παρατηρείται ότι συνεχίζεται με αμείωτη ένταση η μείωση στις εκπομπές CO2 φτάνοντας το 27,5% το πρώτο τρίμηνο του 2023. Συνολικά τους τρεις πρώτους μήνες του 2023 εκπέμφθηκαν 3,81 εκατ. τόνοι CO2 για την παραγωγή ηλεκτρισμού. Το 54,8% προέρχεται από λιγνιτικές μονάδες (2,09 εκατ. τόνοι), το 30,8% από μονάδες ορυκτού αερίου (1,18 εκαττόνοι) και το 14,4% από πετρελαϊκές μονάδες (0,55 εκατ. τόνοι).
Όπως προκύπτει από την επεξεργασία στοιχείων της ομάδας του The Green Tank που αντλεί δεδομένα από τον ΑΔΜΗΕ για την ηλεκτροπαραγωγή στο διασυνδεδεμένο δίκτυο και τον ΔΕΔΔΗΕ για την ηλεκτροπαραγωγή στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά (ΜΔΝ) οι συνολικές εκπομπές ήταν σημαντικά μειωμένες (κατά 27,5%) σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2022, καθώς υπήρξε μείωση στις εκπομπές και από τα τρία καύσιμα με μεγαλύτερη αυτή από το ορυκτό αέριο (-0,94 εκατ. τόνοι ή -44,4%), το οποίο κατά το πρώτο τρίμηνο του 2022 εξέπεμψε περισσότερο από κάθε άλλη αντίστοιχη περίοδο των τελευταίων πέντε ετών. Μικρότερη ήταν η μείωση εκπομπών από τον λιγνίτη σε σχέση με το 2022 (-0,34 εκατ. τόνοι ή -14,1%).
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα μηνιαία στοιχεία του ΑΔΜΗΕ για το διασυνδεδεμένο δίκτυο (Μάρτιος 2023): στο πρώτο τρίμηνο του 2023 οι ΑΠΕ (5109 GWh) ξεπέρασαν κατά σχεδόν 1 TWh το αέριο και τον λιγνίτη αθροιστικά (4198 GWh), εδραιώνοντας την πρώτη θέση στην ηλεκτροπαραγωγή. Το ορυκτό αέριο (2752 GWh) διατήρησε τη δεύτερη θέση παρά την επαναφορά της συνεισφοράς του σχεδόν στα επίπεδα του 2016. Καθώς το σχετικό κόστος από λιγνίτη, αέριο και εισαγόμενη ηλεκτρική ενέργεια, ευνόησε την τελευταία, στην τρίτη θέση βρέθηκαν οι καθαρές εισαγωγές (2195 GWh) και ακολούθησαν ο λιγνίτης (1445 GWh) και τα μεγάλα υδροηλεκτρικά (827 GWh).
Αξιοσημείωτο, σύμφωνα με τους αναλυτές, είναι το γεγονός ότι τους τρεις πρώτους μήνες του 2023 οι εκπομπές από τις λιγνιτικές μονάδες ήταν οι χαμηλότερες από κάθε άλλο έτος. Οι εκπομπές από τις πετρελαϊκές μονάδες εκτιμάται ότι μειώθηκαν κατά 0,17 εκατ. τόνους (-23,3%) σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2022.
Ακόμα μεγαλύτερη μείωση παρατηρείται σε σχέση με τον μέσο όρο της πενταετίας (-32,3%), όπου οι συνολικές εκπομπές του τομέα της ηλεκτροπαραγωγής και από τα τρία καύσιμα ήταν 5,63 εκατ. τόνοι. Ειδικότερα, οι εκπομπές από τις λιγνιτικές μονάδες παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη μείωση (-36,1%), ενώ τα επίπεδα περιορισμού των εκπομπών από τις μονάδες ορυκτού αερίου και πετρελαίου ήταν 29,8% και 20,2%, αντίστοιχα.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:
