Εγχειρίδιο οικονομικής «επανάστασης»
Πέντε προτάσεις για να κάνεις το χρηματοπιστωτικό σύστημα περισσότερο «δικό σου».
«Για πολλούς, ο χρηματοπιστωτικός τομέας μοιάζει με ένα κουβάρι κολοσσιαίων τραπεζών, σύνθετης ορολογίας και περίπλοκων αριθμών. Το αποτέλεσμα είναι ερωτήσεις του τύπου “πώς μπορούμε να το βελτιώσουμε;” να ακούγονται συχνά αφηρημένες», γράφει στο CNN ο Μπρετ Σκοτ, πρώην χρηματιστής, νυν δημοσιογράφος και συγγραφέας του βιβλίου «Ο οδηγός του αιρετικού στην παγκόσμια οικονομία: κάνοντας hacking στο μέλλον του χρήματος».
Μέτρα όπως π.χ. η επιβολή περιορισμών στα bonus των τραπεζιτών ή η μείωση των προμηθειών στο σύστημα πληρωμών δεν επαρκούν και σαφώς δεν έχουν αλλάξει ριζικά το πώς οι άνθρωποι βιώνουν την όλη κατάσταση, επισημαίνει. Γι’ αυτό και προτείνει πέντε τρόπους που πιστεύει ότι μπορούν, εάν όχι να δώσουν απάντηση στο παραπάνω ερώτημα, να βοηθήσουν στην… εκλαΐκευσή του.
Μεγαλύτερη συμμετοχή στην οικονομική παραγωγή
Πρακτικά αφορά στη δυνατότητα καθενός από εμάς να ελέγχουμε μέρος των αποταμιεύσεών μας, δανείζοντας ή επενδύοντας απευθείας σε εταιρικά σχήματα που μας κεντρίζουν το ενδιαφέρον. «Από τα αγαπημένα μου», λέει ο Μπρετ Σκοτ, «είναι το Abundance Generation, που δίνει τη δυνατότητα σε ιδιώτες να κάνουν απευθείας επενδύσεις σε αιολικά πάρκα», ακόμη και με μικροποσά της τάξης των 8 δολαρίων. Μία ακόμη εταιρεία που προτείνει ο Σκοτ είναι η Zidisha, που λειτουργεί ως πλατφόρμα για μικροδανεισμούς αναπτυσσόμενων κρατών.
Ευρύτερη πρόσβαση στις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες
«Το υφιστάμενο χρηματοπιστωτικό σύστημα έχει την τάση να δανείζει χρήματα σε αυτούς που τα έχουν ήδη», γράφει ο Σκοτ. «Για παράδειγμα, τεράστια χρηματικά ποσά καταλήγουν σε hedge funds, ενώ οι μεγάλοι επενδυτές και οι τράπεζες δεν δίνουν σημασία σε επιχειρηματίες με μικρές εταιρείες που είναι χρήσιμες στην κοινωνία, αλλά όχι τόσο σέξι όσο το Facebook». Το αντίδοτο που προτείνει είναι λοιπόν το crowdfunding. «Για παράδειγμα η Crowndfunder χρησιμοποιείται για τη χρηματοδότηση της Urban Harvest», αναφέρει. Το εν λόγω πρόγραμμα της Northfield Ecocentre -που προωθεί την κατανάλωση της τοπικής αγροτικής παραγωγής- συγκέντρωσε μέσω της συγκεκριμένες πλατφόρμας το ποσό των 17.500 δολ.
Ενίσχυση της διαφάνειας
«Μύγα μέσα στο γάλα» του τραπεζικού συστήματος, η βρετανική Triodos Bank υποστηρίζει ότι είναι 100% διαφανής στις δοσοληψίες της. Η αλήθεια είναι ότι δημοσιοποιεί λίστα όλων των εταιρειών που δανειοδοτεί, προκειμένου οι πελάτες της να γνωρίζουν πού πηγαίνουν τα χρήματα που της εμπιστεύονται, μέσω των καταθέσεών τους. Δεν αποτελεί ωστόσο παρά μία μικρή εξαίρεση, σε έναν «ωκεανό» θολούρας. Αυτόν πάντως επιχειρούν να ξεδιαλύνουν εταιρείες, όπως η βερολινέζικη OpenOil, ρίχνοντας φως στα σκοτεινά σημεία της τραπεζικής πρακτικής. Η συγκεκριμένη ειδικεύεται σε αποκαλύψεις για τις χρηματοδοτήσεις μεγάλων πετρελαϊκών εταιριών.
Οικοδομώντας την κουλτούρα συνεργασίας
«Οι περισσότεροι (καταθέτες) συχνά δεν θέλουν να φέρουν την πλήρη ευθύνη των οικονομικών τους», τονίζει ο Σκοτ, «όμως θα ήταν σπουδαίο να ενθαρρυνθεί η συλλογικότητα και η δημιουργική συμμετοχή στην οικονομική ζωή. Γι’ αυτό και είναι φανταστικό να βλέπει κανείς να αναδεικνύονται πρωτοβουλίες εταιρικής χρηματοδότησης του τύπου «κάντο μόνος σου», όπως είναι η Equity for Punks της BrewDog». Πρόκειται για μία σκοτσέζικη ζυθοποιία, που από το 2009 άρχισε τη δική της εκστρατεία για τη χρηματοδότησή της, απευθυνόμενη σε λάτρεις της μπύρας. Ζητούμενο, να αγοράσουν online μετοχές της εταιρείας. Με αυτόν τον τρόπο, πέρυσι, η BrewDog συγκέντρωσε μέσα σε μόλις μία ημέρα το ποσό των 1,67 εκατ. δολ.! Ένα άλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό της Bell Inn: μίας εμβληματικής παμπ-συναυλιακού χώρου στο Μπαθ της Βρετανίας, που γλύτωσε στο παρά πέντε το λουκέτο, χάρη στη διάθεση μετοχών της στο Community Shares, από την οποία συγκέντρωσε 835.000 δολ.
Διαφυλάττοντας το δικαίωμα της διαφωνίας
«Κανένα χρηματοπιστωτικό σύστημα δεν θα είναι ποτέ τέλειο και μοιραία κάθε μοντέλο συνοδεύεται αναπόφευκτα με ανταλλάγματα», γράφει ο Σκοτ. «Σκοπός δεν είναι να προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε μια μόνιμη ουτοπία, αλλά να διαφυλάξουμε το δικαίωμα του καθενός από εμάς να αμφισβητεί ή να διαφωνεί με το εκάστοτε κυρίαρχο σύστημα. Για να γίνει όμως αυτό, είναι απαραίτητο να βελτιωθεί η χρηματοπιστωτική εκπαίδευση. Είναι πολλοί οι λόγοι που ο σημερινός τραπεζικός τομέας δεν λογοδοτεί κι ένας από αυτούς είναι απλά το γεγονός ότι υπάρχει μεγάλος οικονομικός «αναλφαβητισμός», καταλήγει.
Διαβάστε ακόμη:
