Εκρηκτική αύξηση στις συνταξιοδοτήσεις το 2024: Πιέσεις στο σύστημα και δαπάνες ρεκόρ
Οι αυξημένοι ρυθμοί συνταξιοδοτήσεων προβλέπεται να συνεχιστούν και το 2024, ασκώντας νέες πιέσεις στις δαπάνες και την ανάγκη επίσπευσης της εκκαθάρισης των εκκρεμών συντάξεων, σύμφωνα με εκτιμήσεις ειδικών στην ασφάλιση. Τα στοιχεία δείχνουν ότι ο αριθμός των αιτήσεων συνταξιοδότησης θα ξεπεράσει και πάλι τις 200.000, καθώς κατά το πρώτο εξάμηνο του 2024, οι αιτήσεις έφτασαν ήδη τις 99.434, σύμφωνα με τα στοιχεία του συστήματος AΤΛΑΣ.
Η αυξημένη ροή αιτήσεων αναμένεται να ενταθεί μετά το καλοκαίρι, καθώς θα προστεθούν και οι οριστικές αιτήσεις συνταξιοδότησης των εκπαιδευτικών. Αν ο τρέχων ρυθμός συνεχιστεί, ο συνολικός αριθμός αιτήσεων θα ξεπεράσει τις 200.000, φτάνοντας κοντά στον αριθμό ρεκόρ του 2021, όταν υποβλήθηκαν 212.151 αιτήσεις. Το 2022 καταγράφηκαν 211.135 αιτήσεις και το 2023, 190.368.
Μόνο τον Ιούνιο του 2024, οι αιτήσεις συνταξιοδότησης ανήλθαν σε 15.215, ενώ η δαπάνη για την πληρωμή των συντάξεων έφτασε τα 11,9 εκατ. ευρώ. Συνολικά, η δαπάνη για την πληρωμή των συντάξεων εκτιμάται ότι θα αυξηθεί φέτος κατά 550 εκατ. ευρώ, ανερχόμενη σε 29,027 δισ. ευρώ, έναντι των 28,450 δισ. ευρώ που είχαν αρχικά προϋπολογιστεί.
Οι αιτίες της αυξημένης ροής συνταξιοδοτήσεων και της δαπάνης του ΕΦΚΑ
- Ωρίμανση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος της γενιάς των baby boomers: Η γενιά αυτή, που σημείωσε έκρηξη γεννήσεων μεταξύ 1960 και 1965, φτάνει πλέον σε ηλικία συνταξιοδότησης. Σε εκείνη την πενταετία καταγράφονταν περίπου 170.000 γεννήσεις ετησίως, ενώ σήμερα οι γεννήσεις δεν ξεπερνούν τις 90.000, γεγονός που δημιουργεί αυξημένες ανάγκες για καταβολή συντάξεων.
- Αυξημένη ροή έκδοσης νέων συντάξεων: Η ταχύτερη έκδοση νέων συντάξεων, αν και αποτελεί θετική εξέλιξη για την επίδοση του ΕΦΚΑ, αυξάνει την πίεση στις δαπάνες για την καταβολή περισσότερων συντάξεων. Στο τέλος Μαΐου, οι εκκρεμείς συντάξεις είχαν μειωθεί στις 19.331 από 22.890 τον Ιανουάριο, ενώ πολλές από αυτές αναμένεται να απορριφθούν.
- Αιτήσεις συνταξιοδότησης χωρίς διακοπή της εργασίας: Μια σημαντική μερίδα ασφαλισμένων υποβάλλει αίτηση συνταξιοδότησης χωρίς να διακόπτει την εργασία, εκμεταλλευόμενη το νέο καθεστώς που επιτρέπει την καταβολή της σύνταξης στο ακέραιο στους εργαζόμενους συνταξιούχους. Οι συνταξιούχοι που δηλώνουν εργασία έχουν ξεπεράσει τις 200.000, ενισχύοντας τα έσοδα από εισφορές και το πόρο του 10%, αλλά αυξάνοντας παράλληλα τις δαπάνες λόγω της καταβολής της πλήρους σύνταξης.
Προβλέψεις για το μέλλον
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι η αυξημένη πίεση στις συντάξεις θα συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια, καθώς η γενιά των baby boomers αποχωρεί από την αγορά εργασίας. Παράλληλα, οι δαπάνες για τις ληξιπρόθεσμες αιτήσεις συνταξιοδότησης αναμένεται να είναι σημαντικά περιορισμένες το 2024, καθώς οι εκκρεμότητες έχουν μειωθεί δραστικά. Ωστόσο, οι αυξημένες δαπάνες για την καταβολή των νέων συντάξεων θα συνεχίσουν να πιέζουν το ασφαλιστικό σύστημα, απαιτώντας συνεχή παρακολούθηση και πιθανώς νέες προσαρμογές πολιτικής για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητά του.
