ΕΚΤ: Έφτασε η ώρα για τη μείωση των επιτοκίων – Νέα εποχή για την ευρωπαϊκή οικονομία
Μετά από 14 μήνες συνεχόμενων αυξήσεων επιτοκίων κατά 10 φορές και άλλους 9 μήνες σταθεροποίησης σε υψηλά επίπεδα, έφτασε η ώρα για τη μείωσή τους.
Σήμερα Πέμπτη, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) αναμένεται να μειώσει το βασικό επιτόκιο καταθέσεων από 4% στο 3,75% και το βασικό επιτόκιο αναχρηματοδότησης από 4,5% στο 4,25%, σηματοδοτώντας την έναρξη της πτωτικής τους πορείας.
Αυτή η μείωση του επιτοκίου αναχρηματοδότησης θα είναι η πρώτη μετά από σχεδόν δέκα χρόνια, από τον Σεπτέμβριο του 2014, όταν είχε μειωθεί στο –0,20% από -0,10%. Εκείνη την εποχή, η ΕΚΤ είχε εισέλθει σε περίοδο αρνητικών επιτοκίων και ποσοτικής χαλάρωσης για να αποτρέψει τον αντιπληθωρισμό στην Ευρωζώνη. Αυτή η περίοδος είναι πλέον παρελθόν και δεν αναμένεται να επαναληφθεί σύντομα.
Είναι πιθανό τα επιτόκια της ΕΚΤ να μειώνονται σταδιακά μέχρι το δεύτερο εξάμηνο του 2025, φτάνοντας σε επίπεδα 2%-2,5%, σύμφωνα με δηλώσεις στελεχών της ΕΚΤ και εκτιμήσεις οικονομολόγων. Ο ρυθμός και το μέγεθος της μείωσης θα εξαρτηθούν κυρίως από την πορεία του πληθωρισμού προς τον στόχο του 2% της ΕΚΤ και δευτερευόντως από τη γενικότερη πορεία της οικονομίας.
Παρά τις προσδοκίες για ταχύτερη μείωση των επιτοκίων στην αρχή του έτους, υπάρχουν ακόμη αμφιβολίες λόγω της πρόσφατης αύξησης του πληθωρισμού στο 2,6% τον Μάιο, υπερβαίνοντας τις προσδοκίες.
Στελέχη της ΕΚΤ, όπως η Ίζαμπελ Σνάμπελ και ο πρόεδρος της Μπούντεσμπανκ, Γιόαχιμ Νάγκελ, έχουν εκφράσει τη θέση ότι δεν είναι σκόπιμο να γίνει πολύ γρήγορα η επόμενη μείωση των επιτοκίων, πιθανότατα τον Σεπτέμβριο και ενδεχομένως τον Δεκέμβριο, κατά 25 μονάδες βάσης.
Μείωση στεγαστικών δανείων
Η μείωση των δόσεων των στεγαστικών δανείων με κυμαινόμενο επιτόκιο εξαρτάται επίσης από την ταχύτητα μείωσης των επιτοκίων της ΕΚΤ. Αυτές οι δόσεις είχαν «παγώσει» από τον Μάιο του 2023 έως τον Μάιο του 2025 με βάση το επιτόκιο αναφοράς του Μαρτίου 2023, μείον 20 μονάδες βάσης.
Δεδομένου ότι τον Μάρτιο του 2023 το επιτόκιο της ΕΚΤ ήταν 3,5% και το τρίμηνο Euribor λίγο πάνω από 3%, οι δόσεις των δανείων κλείδωσαν με Euribor χαμηλότερα από 3%. Μετά τον Μάρτιο του 2023, η ΕΚΤ προχώρησε σε τέσσερις ακόμη αυξήσεις επιτοκίων, με το τρίμηνο Euribor να βρίσκεται σήμερα στο 3,8%.
Για να δουν οι δανειολήπτες οικονομικό όφελος, τα επιτόκια της ΕΚΤ θα πρέπει να μειωθούν πέντε φορές κατά 25 μονάδες βάσης ή λιγότερες αν οι μειώσεις είναι μεγαλύτερες. Με τα σημερινά δεδομένα, η μείωση των δόσεων θα ξεκινήσει πιθανώς το 2025 και θα ολοκληρωθεί μέσα στο ίδιο έτος, ανάλογα με το επίπεδο στο οποίο θα σταθεροποιηθούν τα επιτόκια της ΕΚΤ.
