ΕΚΤ: Αντίστροφη μέτρηση για τα επιτόκια – Πότε θα μειωθούν οι δόσεις των στεγαστικών
Όπως όλα δείχνουν, μετά από 14 μήνες διαδοχικών αυξήσεων επιτοκίων, που έφτασαν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, και 9 μήνες σταθερότητας σε αυτά τα επίπεδα, ήρθε η στιγμή να αρχίσει η μείωσή τους.
Την ερχόμενη Πέμπτη (6/6), η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αναμένεται να μειώσει το βασικό επιτόκιο καταθέσεων στο 3,75% από 4% και το βασικό επιτόκιο αναχρηματοδότησης στο 4,25% από 4,5%, σηματοδοτώντας την έναρξη του καθοδικού κύκλου των επιτοκίων.
Η μείωση του επιτοκίου αναχρηματοδότησης θα είναι η πρώτη μετά από σχεδόν μια δεκαετία, από τον Σεπτέμβριο του 2014. Τότε, το επιτόκιο διαμορφώθηκε στο -0,20% από -0,10%, ενώ η ΕΚΤ είχε εισέλθει στην περίοδο των αρνητικών επιτοκίων και στην ποσοτική χαλάρωση για να αποτρέψει τον αντιπληθωρισμό στην Ευρωζώνη. Αυτή η περίοδος είναι πλέον μακρινή και μάλλον δεν θα επαναληφθεί στο ορατό μέλλον.
Είναι πιθανό να δούμε τα επιτόκια της ΕΚΤ να μειώνονται σταδιακά μέχρι το δεύτερο εξάμηνο του 2025, φτάνοντας σε επίπεδα της τάξης του 2% – 2,5%, σύμφωνα με δηλώσεις στελεχών της ΕΚΤ και τις εκτιμήσεις οικονομολόγων. Η ταχύτητα και το μέγεθος των μειώσεων θα εξαρτηθούν κυρίως από την πορεία του πληθωρισμού προς το 2%, στόχο της ΕΚΤ, και δευτερευόντως από τη γενικότερη πορεία της οικονομίας, δηλαδή την ταχύτητα ανάκαμψης.
Οι αμφιβολίες για την ταχύτητα μείωσης του πληθωρισμού, ο οποίος τον Μάιο αυξήθηκε περισσότερο από το αναμενόμενο, στο 2,6%, έχουν περιορίσει τις προσδοκίες για ταχύτερη μείωση των επιτοκίων.
Στελέχη της ΕΚΤ, όπως η Ίζαμπελ Σνάμπελ και ο πρόεδρος της Μπούντεσμπανκ, Γιόαχιμ Νάγκελ, έχουν δηλώσει ότι δεν είναι σκόπιμο να γίνει η δεύτερη μείωση των επιτοκίων πολύ γρήγορα, δηλαδή στη συνεδρίαση του Ιουλίου. Επομένως, το πιθανότερο είναι να δούμε την επόμενη μείωση τον Σεπτέμβριο και ίσως μια τρίτη, αντίστοιχου μεγέθους, τον Δεκέμβριο.
Πότε θα μειωθούν οι δόσεις των στεγαστικών
Η ταχύτητα μείωσης των επιτοκίων της ΕΚΤ θα καθορίσει και το πότε θα αρχίσει η μείωση των δόσεων για όσους έχουν στεγαστικά δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο. Οι δόσεις αυτών των δανείων είχαν «παγώσει» από τις τράπεζες από τον Μάιο του 2023 – με το πάγωμα να ισχύει, μετά την ανανέωσή του, έως τον Μάιο του 2025 – με βάση το επιτόκιο αναφοράς που ίσχυε στα τέλη Μαρτίου 2023 μείον 20 μονάδες βάσης.
Δεδομένου ότι τον Μάρτιο του 2023 το επιτόκιο χορηγήσεων της ΕΚΤ ήταν 3,5% και το τρίμηνο Euribor – το οποίο αποτελεί τη βάση αναφοράς για τα περισσότερα στεγαστικά δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο – λίγο πάνω από το 3%, οι δόσεις των δανείων «κλείδωσαν» με το Euribor χαμηλότερα από το 3%.
Μετά τον Μάρτιο του 2023, η ΕΚΤ προχώρησε σε τέσσερις ακόμη αυξήσεις επιτοκίων, με το τρίμηνο Euribor να κυμαίνεται σήμερα στο 3,8%.
Επομένως, τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ θα πρέπει να μειωθούν πέντε φορές, αν οι μειώσεις είναι της τάξης των 25 μονάδων βάσης η κάθε μία (ή λιγότερες αν οι μειώσεις είναι μεγαλύτερου μεγέθους), για να δουν οι δανειολήπτες μείωση στις δόσεις τους. Με τα σημερινά δεδομένα, η μείωση των δόσεων πιθανότατα θα ξεκινήσει μέσα στο 2025 και θα ολοκληρωθεί την ίδια χρονιά, ανάλογα με το επίπεδο στο οποίο θα σταθεροποιηθούν τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ.
