ΕΚΤ: Πού θα κάτσει η «μπίλια» για επιτόκια, πληθωρισμό και ανάπτυξη – Οι προβλέψεις
Να μειώσει τα επιτόκια για πέμπτη συνεχόμενη συνεδρίαση ετοιμάζεται η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), καθώς ο πληθωρισμός πλησιάζει στον στόχο του 2%, γεγονός που επιτρέπει στους αξιωματούχους να χαλαρώσουν έτι περαιτέρω τα δεσμά της οικονομίας.
Σύμφωνα με δημοσκόπηση του Bloomberg, οι αναλυτές αναμένουν ότι η ΕΚΤ θα προχωρήσει σε μείωση 25 μονάδων βάσης στο επιτόκιο καταθέσεων, στο 2,75%. Ωστόσο, οι περισσότεροι δεν πιστεύουν ότι η πρόεδρος Κριστίν Λαγκάρντ θα δεσμευτεί για μελλοντικές κινήσεις, παρά το γεγονός ότι αρκετά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου έχουν ήδη προαναγγείλει ότι μια ακόμη μείωση πιθανότατα θα ακολουθήσει τον Μάρτιο.
Σε κάθε περίπτωση, είναι διάχυτη η ελπίδα ότι η χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής θα ενισχύσει την ευρωπαϊκή οικονομία που δυσκολεύεται να αναπτυχθεί, την ίδια ώρα που οι πολιτικές εντάσεις κλονίζουν την καταναλωτική και επιχειρηματική εμπιστοσύνη στις δύο μεγαλύτερες χώρες της ευρωζώνης, τη Γερμανία και τη Γαλλία.
Να σημειωθεί πως η στρατηγική της ΕΚΤ έρχεται σε αντίθεση με τη στάση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed), η οποία εμφανίζεται λιγότερο πρόθυμη να μειώσει το κόστος δανεισμού. Σε κάθε περίπτωση, τόσο η Fed όσο και η ΕΚΤ προβληματίζονται από τις οικονομικές πολιτικές του Ντόναλντ Τραμπ, με τους Ευρωπαίους αξιωματούχους να προσπαθούν να ισορροπήσουν μεταξύ των κινδύνων ενός εμπορικού πολέμου και του επίμονου πληθωρισμού στις υπηρεσίες, που εξακολουθεί να διαμορφώνεται στο διπλάσιο του στόχου του 2%.
Μια μείωση επιτοκίων αυτή την εβδομάδα «θα πρέπει να είναι μια εύκολη απόφαση για το Διοικητικό Συμβούλιο, όπως και μια ακόμη τον Μάρτιο», δήλωσε η Evelyn Herrmann, οικονομολόγος της BofA Global Research. «Μετά από αυτό, τα πράγματα μπορεί να γίνουν πιο ενδιαφέροντα και πιθανώς πιο αμφιλεγόμενα». Η ΕΚΤ θα ανακοινώσει την απόφασή της στις 14:15 ώρα Φρανκφούρτης (15.15 ώρα Ελλάδας), ενώ η Λαγκάρντ θα παραχωρήσει συνέντευξη Τύπου 30 λεπτά αργότερα.
Μελλοντικές προβλέψεις
Οι οικονομολόγοι που συμμετείχαν στη δημοσκόπηση του Bloomberg εξακολουθούν να αναμένουν μειώσεις επιτοκίων σε όλες τις συνεδριάσεις της ΕΚΤ έως τον Ιούνιο. Ωστόσο, οι επενδυτές έχουν μειώσει τα στοιχήματά τους και πλέον προεξοφλούν μόλις τρεις μειώσεις κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους, με πιθανή παύση τον Απρίλιο. Μακροπρόθεσμα, οι αγορές βλέπουν πιθανότητα 66% για μία επιπλέον μείωση έως το τέλος του 2025.
Συγχρόνως, τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου εκφράζουν διαφορετικές απόψεις για το πόσο μακριά θα πρέπει να φτάσει η χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι εντάσεις ενδέχεται να κλιμακωθούν σύντομα. Οι υποστηρικτές της χαλαρής πολιτικής (doves), όπως ο Γιάννης Στουρνάρας της Τράπεζας της Ελλάδος και ο François Villeroy de Galhau της Γαλλίας, είναι πρόθυμοι να μειώσουν το επιτόκιο καταθέσεων στο 2% έως τον Ιούνιο.
Αντίθετα, οι υπέρμαχοι της αυστηρής πολιτικής (hawks), όπως ο Klaas Knot της Ολλανδίας, προς το παρόν δεν είναι έτοιμοι να αποδεχτούν αυτό το σενάριο. Η ίδια η Λαγκάρντ αποφεύγει να λάβει σαφή θέση.
«Αφήνω στα μέλη του Συμβουλίου να προβλέψουν και να παίξουν το παιχνίδι του πόσες επιτοκιακές μειώσεις και με ποιο ρυθμό θα γίνουν», δήλωσε στο CNBC την περασμένη εβδομάδα από το Νταβός. «Η δουλειά μου ως προέδρου της ΕΚΤ είναι να διασφαλίσω ότι εφαρμόζουμε σωστά τη μεθοδολογία μας, ότι προβάλλουμε τα δεδομένα όσο το δυνατόν καλύτερα, ότι χρησιμοποιούμε την εμπειρική ανάλυση και ότι είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί απέναντι στις παγκόσμιες εξελίξεις». Την Πέμπτη, αναμένεται να τονίσει ότι οι αποφάσεις θα συνεχίσουν να λαμβάνονται ανά συνεδρίαση, με βάση τις οικονομικές προβλέψεις και τα νέα δεδομένα.
Οικονομική ανάπτυξη
Η οικονομία της Ευρωζώνης παρέμεινε στάσιμη το τελευταίο τρίμηνο, καθώς οι ανήσυχοι καταναλωτές έκλεισαν το πορτοφόλι τους, αυξάνοντας τους φόβους ότι η από καιρό προβλεπόμενη ανάκαμψη θα μπορούσε να καθυστερήσει περαιτέρω, όπως έδειξαν τα στοιχεία της Eurostat την Πέμπτη.
Το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν στις 20 χώρες που μοιράζονται το ευρώ παρέμεινε αμετάβλητο σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, υπολειπόμενο των προσδοκιών για επέκταση 0,1% σε δημοσκόπηση του Reuters, καθώς δύο συνεχόμενα χρόνια συρρίκνωσης στη Γερμανία βάρυναν το μπλοκ στο σύνολό του.
Η ανάπτυξη της Ευρωζώνης είναι αναιμική τα τελευταία δύο χρόνια, καθώς η βιομηχανία βρίσκεται σε βαθιά ύφεση λόγω του υψηλού ενεργειακού κόστους, οι κυβερνήσεις έχουν λίγα μετρητά για να ξοδέψουν και τα νοικοκυριά έχουν αποταμιεύσει περισσότερο, πλήττοντας την κατανάλωση.
Αν και πρόσφατη δημοσκόπηση της S&P έδωσε μια θετική έκπληξη, εξακολουθεί να δείχνει μια οικονομία που βρίσκεται σε στασιμότητα στις αρχές του 2025. Οι προβλέψεις για τη Γερμανία αναθεωρούνται ήδη προς τα κάτω, ενόψει των πρόωρων εκλογών του επόμενου μήνα, ενώ υπάρχουν αυξημένοι κίνδυνοι για την εκτίμηση της ΕΚΤ περί ανάπτυξης 1,1% στην ευρωζώνη φέτος.
Από την επανεκλογή του την περασμένη εβδομάδα, ο Ντόναλντ Τραμπ δεν έχει ακόμη υλοποιήσει την απειλή του να οδηγήσει τον κόσμο σε εμπορικό πόλεμο, όμως η πιθανότητα αυτή εξακολουθεί να σκιάζει τις οικονομίες παγκοσμίως.
«Η αβεβαιότητα επιβαρύνει την ανάπτυξη στην Ευρώπη αυτή τη στιγμή», δήλωσε η Katharine Neiss της PGIM. «Σε ένα περιβάλλον όπου οι επιχειρήσεις μπορεί να βρεθούν αντιμέτωπες με τιμωρητικούς δασμούς, εύλογα αναβάλλουν τα επενδυτικά τους σχέδια. Η ασθενής επενδυτική δραστηριότητα, με τη σειρά της, επιβαρύνει το αναπτυξιακό δυναμικό της Ευρώπης, εγείροντας τον κίνδυνο μιας αρνητικής σπειροειδούς πορείας».
Σημειωτέον, το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ είχε την ευκαιρία να συζητήσει τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την προστασία και ενίσχυση της οικονομίας κατά τη διάρκεια δείπνου την Τρίτη με την Πρόεδρο Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Πληθωρισμός
Η Λαγκάρντ αναμφίβολα θα δεχθεί ερωτήσεις σχετικά με το πόσο κοντά βρίσκεται η ΕΚΤ στο να ανακηρύξει τη νίκη της κατά του πληθωρισμού.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής απέρριψαν γρήγορα την άνοδο του πληθωρισμού στο 2,4% τον Δεκέμβριο, χαρακτηρίζοντάς την αναμενόμενη. Ωστόσο, έχουν τονίσει ότι οι τιμές των υπηρεσιών εξακολουθούν να αποτελούν πηγή ανησυχίας.
Τυχόν απότομη επιβράδυνση αναμένεται τις επόμενες εβδομάδες, καθώς οι λεγόμενοι «καθυστερημένοι» τομείς —όπως τους περιγράφει η Λαγκάρντ— προσαρμόζουν τις τιμές τους, π.χ. σε ασφάλειες και άλλα συμβόλαια. Όμως κάτι τέτοιο δεν έχει ακόμη υλοποιηθεί, ενώ η πρόσφατη άνοδος στις τιμές της ενέργειας υπενθύμισε ότι παραμένουν ανοδικοί κίνδυνοι.
Οι παλαιότεροι και νυν υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής που συναντήθηκαν στο Νταβός την περασμένη εβδομάδα εξέφρασαν ανησυχίες για πρόσθετες πληθωριστικές πιέσεις, που προκύπτουν από τη γήρανση του πληθυσμού, τις τεχνολογικές αλλαγές και τις γεωπολιτικές εντάσεις.
Εν τω μεταξύ, οι οικονομολόγοι —σε αντίθεση με προηγούμενους μήνες— αρχίζουν πλέον να ανησυχούν περισσότερο μήπως η ΕΚΤ υπερβεί τον στόχο του 2%. Το Διοικητικό Συμβούλιο πιθανότατα έχει δει προκαταρκτικά αποτελέσματα από την τελευταία έρευνα των επαγγελματιών προβλέψεων και των προσδοκιών των καταναλωτών για τον πληθωρισμό, προκειμένου να αξιολογήσει καλύτερα αυτούς τους κινδύνους. Αμφότερες οι εκθέσεις θα δημοσιευθούν την Παρασκευή, αν και η Λαγκάρντ μπορεί να αποκαλύψει κάποια βασικά σημεία κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου.
