Έκθεση καταπέλτης του ΔΝΤ για την Ελλάδα

Καταπέλτης είναι το πόρισμα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ελληνική φορολογική διοίκηση. Σε 121 σελίδες το Ταμείο επιχειρεί να αναδείξει τις «πληγές» του συστήματος της φορολογικής διοίκησης και ως εκ τούτου θεωρεί πως οι εξαγγελίες για την πάταξη της φοροδιαφυγής και συλλογής εσόδων φαντάζουν εξωπραγματικές, σύμφωνα με δημοσίευμα της «Καθημερινής της Κυριακής».

Παρά τις συστάσεις, ελάχιστα μέτρα προχώρησαν μετά τον Μάιο του 2014, γεγονός που οφείλεται εν πολλοίς στις πολιτικές παρεμβάσεις, ενόψει μάλιστα των εθνικών εκλογών. Το κλιμάκιο της αποστολής θεωρεί ότι οι μεταρρυθμίσεις για την αυτονομία της φορολογικής διοίκησης έχουν εξαντλήσει τα περιθώριά τους ενόψει των τρεχόντων προβλημάτων, θεσμικών και μη. Επίσης, θεωρούν ότι η έννοια «αυτονομία» είναι ξένη προς την παράδοση της διακυβέρνησης της χώρας.

Στην έκθεση, την οποία αποκαλύπτει η «Καθημερινή της Κυριακής», επισημαίνεται η απροθυμία των κυβερνώντων να κλείσουν τα «παράθυρα» φοροδιαφυγής, οι καθυστερήσεις στις επιστροφές φόρων, ο φόβος των εφοριακών για ποινικές ευθύνες, αλλά και η αποτυχία επίτευξης αυτονομίας της φορολογικής διοίκησης.

Όπως σημειώνεται στην έκθεση, το «παράθυρο» της φοροδιαφυγής παραμένει ανοιχτό, παρά τις συνεχείς επισημάνσεις, με αποτέλεσμα να δικαιολογούνται έσοδα από παράνομες δραστηριότητες, με το ΔΝΤ να εκτιμά ότι δεν υπάρχει βούληση για αλλαγές.

Επιπλέον, σημειώνονται μεγάλες καθυστερήσεις στις επιστροφές φόρων. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ξεπερνούν τα 2 δισ. οι ανεξόφλητες αιτήσεις επιστροφών φόρου εισοδήματος οι οποίες διεκπεραιώνονται όταν επίκειται η παραγραφή τους.

Σε μία περίοδο μάλιστα που τα κρατικά ταμεία ελπίζουν σε ενίσχυση από το φοροεισπρακτικό μηχανισμό, τα συμπεράσματα που περιλαμβάνει η έκθεση, καταδεικνύουν ότι κάτι τέτοιο είναι δύσκολο να πραγματοποιηθεί. Για παράδειγμα, έχουν εντοπιστεί φορολογούμενοι, ακόμα και εφοριακοί, να χρησιμοποιούν κερδισμένα δελτία ΟΠΑΠ για να δικαιολογήσουν αδήλωτα εισοδήματα, ωστόσο, δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα.

Ακόμη, τα στελέχη της Τρόικα αναφέρουν ότι έχουν αγνοηθεί οι συμβουλές που δόθηκαν παλιότερα, ή υπάρχει οπισθοχώρηση, οι ελεγκτικοί μηχανισμοί είναι δέσμιοι της εκάστοτε πολιτικής εξουσίας, ενώ κυριαρχεί ένα αντιπαραγωγικό κλίμα αδράνειας κάτω από μία νομική τυπολατρία. Παράλληλα, θεωρούν απίθανη τη λήψη πειθαρχικών μέτρων για τους υπαλλήλους του υπουργείου Οικονομικών, την εξουσία επιλογής προσωπικού και την εφαρμογή της νομοθεσίας.

Κατά την άποψη του κλιμακίου, τα ελάχιστα μέτρα αυτονομίας δεν έχουν κατορθωθεί και είναι απίθανο να κατορθωθούν πλήρως ή μελλοντικά.

Τι προτείνει το Tαμείο:
* Η διοίκηση εσόδων να είναι ξεχωριστός φορέας με όλες τις ευθύνες και τις επιχειρησιακές λειτουργίες.

* Ο/Η επικεφαλής να έχει εξουσιοδότηση να διαχειρίζεται και να επιβάλει τους περί εσόδων νόμους. Συνεχώς τίθενται εμπόδια καθ’ οδόν, ενώ οι προσπάθειες για να εξαλειφθούν αυτά, καθυστερούν απελπιστικά.

* Ο/Η επικεφαλής να μην είναι πολιτική τοποθέτηση 5ετους θητείας.

* Εξουσία σχεδιασμού και αλλαγής οργανωσιακής διάρθρωσης .

* Δυνατότητα μεταφοράς κονδυλίων, ώστε να υπάρχει επιχειρησιακή ευελιξία.

* Εξουσία της διοίκησης εσόδων να προβαίνει , κατά το μεγαλύτερο ποσοστό, στην επιλογή, εξέλιξη και τοποθέτηση προσωπικού.