Ελ Εριάν: Άνευ προηγουμένου η αναλυτική αστάθεια – Ποιοι είναι οι λόγοι

Για ιστορικά ασυνήθιστο επίπεδο αναλυτικής αστάθειας κάνει λόγο σε άρθρο του στο Project Syndicate ο γνωστός οικονομολόγος Μοχάμεντ Ελ Εριάν.

Αφού επεχείρησε μια αναδρομή στο μίνι κραχ που έλαβε χώρα στις αγορές στις αρχές Αυγούστου λόγω της χαλάρωσης του carry trade στο yen (σ.σ. με τον όρο carry trade εννοούμε τον δανεισμό σε φθηνό ξένο νόμισμα για την αγορά ενεργητικού σε άλλες χώρες…), στη συνέχεια διαπιστώνει πως η αστάθεια ήταν πράγματι εντυπωσιακή – ενώ δεν χρειάστηκε πολύς χρόνος για να αποκατασταθεί η ζημιά…

«Μέχρι το τέλος Αυγούστου, οι μετοχές είχαν ανακάμψει, ο VIX γύρισε στα κανονικά του επίπεδα και υπήρχαν ενδείξεις ότι οι επενδυτές επιστρέφουν (δανεισμός σε νόμισμα χαμηλού επιτοκίου για επενδύσεις σε περιουσιακά στοιχεία υψηλότερης απόδοσης αλλού).

Σημειώνεται δε πως η εν λόγω ανάκαμψη ενισχύθηκε από την περιστασιακή ομιλία του προέδρου της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ Jerome Powell στο Οικονομικό Συμπόσιο του Jackson Hole, όπου δήλωσε ότι «ήλθε η ώρα να προσαρμοστεί η πολιτική», κλείνοντας το μάτι στις μειώσεις των επιτοκίων.

«Όσο κι αν αυτές οι ευρέως καλυμμένες εξελίξεις με ενδιέφεραν, θα θυμάμαι τον Αύγουστο του 2024 για διαφορετικούς λόγους, γιατί με εντυπωσίασε η αστάθεια δύο σημαντικών επιρροών στους επενδυτές: η άποψη των οικονομολόγων της Wall Street για την οικονομία και οι απόψεις τους σχετικά με προοπτικές πολιτικής της Fed. Και εδώ είδαμε τεράστια αστάθεια… Για παράδειγμα, έμπειρος ηγέτης μιας ισχυρής ομάδας οικονομολόγων σε μια μεγάλη εταιρεία της Wall Street αποφάσισε, στις αρχές Αυγούστου, να αυξήσει την πιθανότητα ύφεσης στις ΗΠΑ από 15% σε 25%.

Και αυτή η δραματική αλλαγή ήρθε μόλις τέσσερις ημέρες αφότου η εταιρεία είχε χαιρετίσει τα καθησυχαστικά σχόλια του Powell στο τέλος της συνεδρίασης της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Ανοικτής Αγοράς στις 30-31 Ιουλίου. Εξίσου ασυνήθιστο ήταν το ότι η εκτίμηση αντιστράφηκε εν μέρει δύο εβδομάδες αργότερα, καθώς οι οικονομολόγοι της εταιρείας μείωσαν την πιθανότητα ύφεσης στο 20% – μια απόφαση που βασίστηκε σε μία μόνο ανάγνωση μιας εγγενώς ασταθούς εβδομαδιαίας σειράς δεδομένων» καταγράφει ο οικονομολόγος, προσθέτοντας: Ένας εξίσου έμπειρος, πολύ σεβαστός καθηγητής πανεπιστημίου βγήκε στα ερτζιανά για να ζητήσει μια μεγάλη έκτακτη μείωση των επιτοκίων πριν από την επόμενη τακτικά προγραμματισμένη συνάντηση πολιτικής του FOMC στα μέσα Σεπτεμβρίου».

Αυτός ο βαθμός αναλυτικής μεταβλητότητας δεν είναι φυσιολογικός, σχολιάζει. Σε τελική ανάλυση, κάποιος χρειάζεται γενικά μια πολύ γερή βάση πριν κάνει αυτές τις δραματικές εκκλήσεις (ή τουλάχιστον για να το κάνει με τέτοια πεποίθηση). Τι εξηγεί όλες τις αλλαγές τάσης; διερωτάται ο El Erian…

Η πλέον φιλανθρωπική ερμηνεία είναι ότι η οικονομία θα μπορούσε κάλλιστα να βρίσκεται σε ένα από εκείνα τα δύσκολα σημεία καμπής όπου τα δεδομένα γίνονται εγγενώς ασταθή και δύσκολο να αξιολογηθούν και οι οικονομολόγοι έρχονται αντιμέτωποι με ένα ασυνήθιστα ευρύ φάσμα εύλογων σεναρίων.

Μια δεύτερη ερμηνεία βασίζεται στην έκθεση σοκ για τις θέσεις εργασίας της 2ας Αυγούστου 2024, η οποία περιελάμβανε μια απροσδόκητα μεγάλη αύξηση του ποσοστού ανεργίας, που πυροδότησε τον κανόνα Sahm (την παρατήρηση της οικονομολόγου Claudia Sahm ότι, ιστορικά, μια μεγάλη ανάκαμψη της ανεργίας συνεπάγεται ύφεση).

Μια τρίτη ερμηνεία είναι ότι οι οικονομολόγοι της Wall Street ακολούθησαν το παράδειγμα μιας Fed που απέφυγε τις στρατηγικές άγκυρες και εξαρτήθηκε υπερβολικά από τις εκδόσεις δεδομένων υψηλής συχνότητας – ακόμα και αν αυτά ήταν θόρυβος. Αυτή η τάση δεν είναι τόσο παράλογη όσο μπορεί να ακούγεται. Εάν τέτοιες αναγνώσεις επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο η Fed βλέπει την οικονομία, θα διαμορφώσουν πολιτικές που θα βοηθήσουν πράγματι στον καθορισμό των οικονομικών αποτελεσμάτων.

Ωστόσο, είναι ένα πρόβλημα. Με τους οικονομολόγους της Fed και της Wall Street να υποφέρουν από ακραία εξάρτηση από δεδομένα, θα πρέπει να περιμένουμε ότι το «αφηγηματικό πινγκ-πονγκ» θα συνεχιστεί μέχρι να συμβεί ένα από τα τρία ακόλουθα πράγματα. 

Πρώτον, οι αξιωματούχοι της Fed θα μπορούσαν να κάνουν καλύτερη δουλειά για να αποκαταστήσουν τις στρατηγικές τους άγκυρες.

Δεύτερον, οι οικονομολόγοι θα μπορούσαν να δείξουν μεγαλύτερη προθυμία να αναλάβουν τον σημαντικό κίνδυνο σταδιοδρομίας που συνεπάγεται η «εξέταση» μιας κεντρικής τράπεζας (ακόμα και αν είναι η πιο ισχυρή στον κόσμο) που έχει επιδείξει υπερβολικά βραχυπρόθεσμο προσανατολισμό.

Και τρίτον, θα μπορούσε να υπάρξει ένα μεγάλο εξωγενές σοκ που θα αλλάξει θεμελιωδώς τις προοπτικές της οικονομίας.

Εάν συμβεί αυτό, τα δεδομένα θα απαιτήσουν πραγματικά ένα νέο αφήγημα. «Μέχρι τότε, το ιστορικά ασυνήθιστο επίπεδο αναλυτικής αστάθειας θα συνεχίσει να επιμένει» καταλήγει ο El Erian.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• Κ. Ποζρικίδης: «Η φετινή ΔΕΘ θα έχει έντονο επιχειρηματικό ενδιαφέρον»
• Ενέργεια: Αστάθεια στις διεθνείς αγορές και ανησυχία για τα τιμολόγια
• UBS: Τα σενάρια για τις εκλογές στις ΗΠΑ – Πώς θα επηρεάσουν οικονομία, μετοχές και ομόλογα στην Ευρώπη