Ελ Εριάν: Η στασιμοπληθωριστική κρίση παραμονεύει – Καταλύτης η Ουκρανία
Μεγάλα εκτιμά ότι θα είναι τα πλήγματα από τον πόλεμο στην Ουκρανία τόσο στις οικονομίες των εμπλεκομένων όσο και στις οικονομίες της Δύσης ο επικεφαλής οικονομολόγος της Allianz και ιδρυτής της Pimco Μοχάμεντ Ελ Εριάν.
Όπως επισημαίνει, τα κατάγματα ειδικά για τις εταιρείες στον κλάδο της Ενέργειας αλλά και για τον χρηματοπιστωτικό τομέα θα είναι συντριπτικα… Ειδικότερα, το ΑΕΠ στην Ουκρανία είναι πιθανό να συρρικνωθεί πολύ περισσότερο από 35% το 2022, κάτι το οποίο αναμένεται να οδηγήσει σε μια ταχέως κλιμακούμενη ανθρωπιστική κρίση. Ανάλογο θα είναι το «χτύπημα» και για την εισβολέα Ρωσία, με την ύφεση να φτάνει άνω του 35%, επίσης, λόγω των πρωτοφανούς αυστηρότητας κυρώσεων που της έχουν επιβληθεί.
Υπενθυμίζεται ότι οι κυρώσεις αφορούν το «πάγωμα» των περιουσιακών στοιχείων της κεντρικής τράπεζας και τον αποκλεισμό επιλεγμένων ρωσικών τραπεζών από το διατραπεζικό σύστημα SWIFT, το σύστημα χρηματοοικονομικών μηνυμάτων που επιτρέπει τις περισσότερες διεθνείς τραπεζικές πληρωμές, γονατίζουν την οικονομία. Επίσης, μεγάλες εταιρείες, όπως η Apple, η McDonalds, η Coca Cola και η Google, εγκαταλείπουν τη χώρα, προκαλώντας περαιτέρω ζημία.
Ως αποτέλεσμα, ο Πούτιν ανάγκασε τη χώρα του να υποστεί σοβαρούς περιορισμούς στο συνάλλαγμα, τεράστιες ελλείψεις αγαθών, ένα ρούβλι που καταρρέει, αυξανόμενες ληξιπρόθεσμες οφειλές και την προσδοκία μεταξύ των νοικοκυριών ότι τα πράγματα θα χειροτερέψουν πριν βελτιωθούν. «Αυτή η εικόνα έχει πολλά κοινά με τη Μόσχα του 1998, αφού, ακόμα και αν ο πόλεμος τελειώσει αύριο, θα χρειαστούν χρόνια για να ανακάμψουν αυτές οι οικονομίες» αναφέρει ο Ελ Εριάν και συνεχίζει: Όσο περισσότερο συνεχίζεται ο πόλεμος, τόσο μεγαλύτερη είναι η ζημιά, αλλά και η πιθανότητα φαύλων αλληλεπιδράσεων και δυσμενών κύκλων.
Και ενώ η ανοικοδόμηση της σκληρά δοκιμαζόμενης Ουκρανίας θα τύχει δυτικής ενίσχυσης, η Ρωσία θα πρέπει να αντιμετωπίσει τα προβλήματά της μόνη της, απομονωμένη από τον υπόλοιπο κόσμο, καθώς δεν προβλέπεται να αποκαταστήσει εύκολα τους οικονομικούς, χρηματοπιστωτικούς και θεσμικούς δεσμούς με τη Δύση. Ως εκ τούτου, η οικονομική ανάκαμψη θα εξαρτηθεί από την πραγματοποίηση μιας σειράς πολύπλοκων και δαπανηρών εσωτερικών αναδιαρθρώσεων, οι οποίες θα έχουν θεσμικές, πολιτικές και κοινωνικές διαστάσεις.
Φυσικά, όπως επισημαίνει ο διακεκριμένος οικονομολόγος, συνέπειες υφίστανται τόσο οι ΗΠΑ όσο κυρίως η Ευρώπη. Ήδη, η Δύση έχει αρχίσει να αισθάνεται την «στασιμπληθωριστική» ανάδραση. Οι υφιστάμενες πληθωριστικές πιέσεις θα επιδεινωθούν από την άνοδο στις τιμές των εμπορευμάτων, συμπεριλαμβανομένων της ενέργειας και του σιταριού.
Εν τω μεταξύ, ένας άλλος γύρος διαταραχών σε ό,τι αφορά τις εφοδιαστικές αλυσίδες έχει ξεκινήσει, με το κόστος μεταφοράς να αυξάνεται ξανά. Οι διαταραγμένες εμπορικές οδοί είναι πιθανό να ασκήσουν περαιτέρω καθοδικές πιέσεις στην ανάπτυξη. Η έκταση της ζημίας που προκαλούν αυτές οι εξελίξεις θα ποικίλλει ευρέως, τόσο μεταξύ των χωρών όσο και εντός της χώρας.
Ελλείψει έγκαιρης απάντησης, οι προηγμένες οικονομίες θα πρέπει να αναμένουν χαμηλότερη ανάπτυξη, επιδείνωση της ανισότητας και ευρύτερες αποκλίσεις στις επιδόσεις μεταξύ των χωρών. Συνολικά, οι ΗΠΑ είναι πιθανό να ξεπεράσουν την Ευρώπη – αν και η αποτυχία της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ να ανταποκριθεί στον πληθωρισμό πέρυσι – ένα ιστορικό λάθος πολιτικής – θα υπονομεύσει την ευελιξία της.
Και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, μπορεί κανείς να αναμένει αυξημένη –και, μερικές φορές, ανησυχητική– αστάθεια της αγοράς. Οι οικονομικές απώλειες θα είναι μεγαλύτερες στην Ευρώπη, με ορισμένους τομείς –κυρίως τράπεζες και εταιρείες ενέργειας– να πλήττονται πολύ σκληρά. Ορισμένοι παραγωγοί εμπορευμάτων αναμένεται να κερδίσουν αρκετά από τις υψηλότερες τιμές που θα αντισταθμίσουν τις απώλειες που προκαλούνται από τη χαμηλότερη παγκόσμια ανάπτυξη.
Ωστόσο, ένας πολύ μεγαλύτερος αριθμός χωρών –ειδικά εκείνων που βρίσκονται κοντά στις μαχόμενες και εύθραυστες αναπτυσσόμενες οικονομίες– θα αντιμετωπίσουν πιέσεις από διάφορες πηγές, π.χ. δυσμενείς εμπορικοί όροι, μεταναστευτικές ροές, ισχυρό δολάριο ΗΠΑ, μειωμένη παγκόσμια ζήτηση και αστάθεια στις χρηματοπιστωτικές αγορές.
Εάν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής δεν επιδιώξουν έγκαιρες απαντήσεις, οι πιο αδύναμες οικονομίες θα αντιμετωπίσουν επισιτιστική κρίση. Και ενώ βραχυπρόθεσμα η Δύση επιβεβαιώνει την κυριαρχία της, αναδύεται μια άλλη απειλή: αυτή της Κίνας.
Αν και είναι επιτακτική ανάγκη οι χώρες να συνεχίσουν να αντιτάσσονται στην παράνομη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, είναι επίσης ζωτικής σημασίας να λάβουν έγκαιρα μέτρα για να μετριάσουν τους μακροπρόθεσμους οικονομικούς κινδύνους που εγείρει αυτή η σύγκρουση.
Ο κόσμος ανταποκρίθηκε στην πρόκληση στον απόηχο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Πρέπει τώρα να επικεντρωθούμε στη διασφάλιση μιας παρόμοιας απάντησης όπως και όταν επιστρέψει η ειρήνη στην Ουκρανία και την Ευρώπη, καταλήγει ο Ελ Εριάν.
