Ελ Εριάν: Μετά την κρίση, πιστωτική συρρίκνωση – Κλείνει η στρόφιγγα για επιχειρήσεις και νοικοκυριά
Επιδείνωση της πιστωτικής συρρίκνωσης, που θα περιορίσει τις χορηγήσεις σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά, «βλέπει» ο διακεκριμένος οικονομολόγος Μοχάμεντ Ελ Εριάν.
Όπως γράφει σε άρθρο του στους Financial Times, «Ας ξεκινήσουμε με τα καλά νέα… Ο κίνδυνος μετάδοσης από την τραπεζική κρίση στις ΗΠΑ μάλλον παρήλθε… – αφήσαμε τα χειρότερα πίσω μας. Ωστόσο, είναι νωρίς για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να δηλώσουν ότι η αποστολή τους έχει έλθει εις πέρας».
Από την άλλη, όπως λέει ο Ελ Εριάν, οφείλουμε να επαγρυπνούμε, διότι η κρίση μπορεί να επιστρέψει… «Η αναπόφευκτη μετά το τραπεζικό θρίλερ πιστωτική συρρίκνωση αυξάνει τον κίνδυνο όχι μόνο της ύφεσης, αλλά και του στασιμοπληθωρισμού. Σε κάθε περίπτωση, η κακή διαχείριση των κινδύνων και η ανεπαρκής διαφοροποίηση ήταν η ρίζα της πτώχευσης των τραπεζών» αναφέρει ο οικονομολόγος, που θεωρεί ως βασικά αίτια δύο ζητήματα:
α. Τον λανθασμένο χειρισμό του κύκλου των επιτοκίων, που οδήγησε την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ να αρχίσει να αυξάνει τα επιτόκια πολύ αργά και στη συνέχεια πολύ γρήγορα…
β. Όπως παρατήρησε στο Κογκρέσο ο αντιπρόεδρος της Federal Reserve Michael Barr σε ένα ασυνήθιστο επεισόδιο ειλικρίνειας και ταπεινότητας, διαπιστώνονται κενά στην εποπτεία και τη ρύθμιση.
Ο κίνδυνος ενός γενικευμένου bank run από παρόμοιες —περιφερειακές και κοινοτικές— τράπεζες είναι σημαντικός, ειδικά μετά τις τρεις χρεοκοπίες τραπεζών των (Silicon Valley Bank, Signature και Silvergate), και την παρ’ ολίγον χρεοκοπία της First Republic.
Ο συνδυασμός της απεριόριστης ασφάλισης καταθέσεων για τράπεζες που πτώχευσαν και του bail out εκ μέρους μεγάλων τραπεζών για να βοηθήσουν τη First Republic βοήθησε να σταματήσει ο πανικός.
«Ωστόσο, το σοκ έχει μειωθεί, δεν έχει εξαλειφθεί» γράφει ο Ελ Εριάν.
Οι μικρότερες τράπεζες έχουν υποστεί σημαντικές εκροές προς τους μεγαλύτερους ανταγωνιστές τους, τις οποίες οι καταθέτες θεωρούν πολύ μεγάλες για να πτωχεύσουν, τα money market funds και, σε πολύ μικρότερο βαθμό, τα κρυπτονομίσματα. Και αυτή η πορεία είναι απίθανο να αντιστραφεί σε σύντομο χρονικό διάστημα…
Αντίθετα, τα τραπεζικά ιδρύματα θα αναγκαστούν να υποστούν μια σοβαρή προσαρμογή… κλείνοντας τη στρόφιγγα των δανείων στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καθώς και στα νοικοκυριά.
Με άλλα λόγια, η πίστωση σε όλο το σύστημα θα συρρικνωθεί. Αυτή δεν είναι η μοναδική συσταλτική ώθηση στην οικονομία λόγω των τραπεζικών δονήσεων, αναφέρει ο Ελ Εριάν.
Επίσης, η εποπτεία προβλέπεται να αυξηθεί… ιδιαίτερα από την πλευρά μιας Fed που έχει πιαστεί να κάνει ακόμη ένα λάθος πολιτικής και που δεν μπορεί να αντέξει άλλο.
Τρεις «σκέψεις»
Υπάρχουν επίσης άλλες τρεις «σκέψεις» που θα κάνουν το τραπεζικό σύστημα συνολικά πιο προσεκτικό.
Πρώτον, οι τραπεζικές χρεοκοπίες αποτελούν προειδοποιητικό καμπανάκι για απώλειες στα επενδυτικά χαρτοφυλάκια που διακρατούν τίτλους χρέους σε ποσοστό που ξεπερνά το 25% των συνολικών assets τους.
Πρόκειται για μη πραγματοποιηθείσες απώλειες, οι οποίες, υλοποιηθούν, θα δημιουργήσουν μια άνευ προηγουμένου κεφαλαιακή τρύπα. Ως αποτέλεσμα περιουσιακά στοιχεία, όπως τα εμπορικά ακίνητα, βρίσκονται ήδη υπό πίεση
Δεύτερον, ορισμένα τραπεζικά μοντέλα θεωρούνται πλέον πολύ πιο εύθραυστα. Σε πλήρη αντίθεση με την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, αυτό ισχύει για ιδρύματα που ακολουθούν «στενά» τραπεζικά μοντέλα που έχουν από ελάχιστη, έως καθόλου, επενδυτική τραπεζική.
Τέλος, η ικανότητα των τραπεζών να μετακυλίουν υψηλότερα κόστη δανεισμού και μεγαλύτερες προμήθειες για την ασφάλιση των καταθέσεων θα περιοριστεί από τη μεγαλύτερη διαθεσιμότητα εναλλακτικών προϊόντων που «αποδίδουν» τόκους.
Συμπέρασμα
Όλα αυτά οδηγούν στη δυσάρεστη διαπίστωση ότι βρισκόμαστε στο κατώφλι μιας πιστωτικής συρρίκνωσης που θα λάβει χώρα τα επόμενα αρκετά τρίμηνα, φτάνοντας πιθανώς στο αποκορύφωμά της προς τα τέλη του τρέχοντος έτους ή τις αρχές του επόμενου έτους. Πρόκειται για ένα φαινόμενο που, σε αντίθεση με την οικονομική μετάδοση, δεν αντιμετωπίζεται εύκολα από τις πολιτικές.
Η χρήση της δημοσιονομικής πολιτικής περιορίζεται από τους πολιτικούς διαχωρισμούς και την ανησυχία ότι το εν λόγω εργαλείο πολιτικής χρησιμοποιήθηκε υπερβολικά κατά τη διάρκεια και μετά την πανδημία. Επίσης, η νομισματική πολιτική πρέπει να παραμείνει εστιασμένη στη μείωση του πληθωρισμού, αναφέρει ο Eλ Εριάν.
Πράγματι, παρότι οι αγορές προεξοφλούν μείωση των επιτοκίων τον Ιούνιο, το πρόσφατο σχόλιο της Fed υποδηλώνει ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής αναγνωρίζουν ότι αυτό θα μπορούσε να είναι αντιπαραγωγικό καθώς θα επέτρεπε νέα αύξηση του πληθωρισμού. Η πρόσφατη απόφαση του ΟΠΕΚ+ να μειώσει την παραγωγή εντείνει τον κίνδυνο στασιμοπληθωρισμού.
Η επιτυχία σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση της άμεσης απειλής των τραπεζών, όσο ευπρόσδεκτη και αν είναι, δεν έχει εξαλείψει τον κίνδυνο που εγκυμονούν οι κλυδωνισμοί στο αμερικανικό τραπεζικό τοπίο.
Αντί να ποντάρουν σε πρόωρες μειώσεις επιτοκίων, οι αγορές θα πρέπει να ενθαρρύνουν τη Fed να ολοκληρώσει το έργο της μείωσης του πληθωρισμού – διαφορετικά η πιστωτική συρρίκνωση θα είναι μονόδρομος. Σε αντίθετη περίπτωση, θα έχουμε να κάνουμε με μεγαλύτερη πιθανότητα της ακόμη πιο δύσκολης πρόκλησης του στασιμοπληθωρισμού.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:
