Ελλάδα – ΗΠΑ: Γιατί είναι “το κλειδί” η βάση της Σούδας

Γεράσιμος Λιβιτσάνος

Η αναβάθμιση της μεγαλύτερης στρατιωτικής βάσης των ΗΠΑ στην νοτιανατολική Μεσόγειο, δηλαδή της Βάσης της Σούδας, στην Κρήτη φαίνεται να είναι το κλειδί για την ακόμη μεγαλύτερη σύσφιξη των σχέσεων Ελλάδας – ΗΠΑ.

Αυτό φαίνεται να είναι το κυρίαρχο στοιχείο των επαφών που πραγματοποιούνται από χθες και κορυφώνονται σήμερα ανάμεσα στον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον υπουργό Άμυνας των ΗΠΑ, Μάϊκ Πομπέο. Στο θέμα αναφέρθηκε διεξοδικά χθες και ο υπουργός Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος.

Άλλωστε κάθε άλλο παρά κρυφό είναι πως η κυβέρνηση «ποντάρει» πολύ στις συναντήσεις με τον εκπρόσωπο του Στέητ Ντηπάρντμεντ προκειμένου να ενισχύσει την θέση της, απέναντι στην Τουρκία. Ιδίως από την στιγμή που η στάση που τηρεί ο πιο σημαντικός θεσμικός εκφραστής της πολιτικής της Δύσης εκτός ΗΠΑ, δηλαδή ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γένς Στόλτενμπεργκ, κάθε άλλο παρά έχει δημιουργήσει θετικές εντυπώσεις στην ελληνική κυβέρνηση. Μάλιστα αξίζει να επισημανθεί ότι προχθές ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ είχε επικοινωνία με τον γ.γ του ΝΑΤΟ όπου συζήτησαν περί της ανάγκης ενότητας της συμμαχίας, Πεδίο από το οποίο δεν έλειψε η ελληνο-τουρκική διένεξη στην Ν.Α Μεσόγειο.

Στην ενημέρωση που παρείχε χθες στην Επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας της Βουλής, ο υπουργός Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος, δεν έκρυψε ότι το θέμα της ναυτικής βάσης στην Σούδα -όπως και συνολικά της στρατιωτικής σχέσης των δύο χωρών- ήταν αντικείμενο των συζητήσεων του Μάικ Πομπέο με τον πρωθυπουργό αλλά και τον υπουργό Εξωτερικών.

Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας

Όπως χαρακτηριστικά είπε ο Νίκος Παναγιωτόπουλος η στρατηγική σχέση Ελλάδας – ΗΠΑ «απεικονίζεται, κυρίως μέσα από τη Συμφωνία αμυντικής συνεργασίας Ελλάδας – Η.Π.Α. και η οποία, εντός των ημερών, πρόκειται να ανανεωθεί ή, μάλλον, να προκύψει η επόμενη τροποποίηση της. Διότι, κάθε φορά, που ανανεώνεται, αυτό αποκαλείται «τροποποίηση Συμφωνίας». Αυτό, είναι κάτι, το οποίο -υποθέτω ότι- αποτελούσε σήμερα (σ.σ χθές) αντικείμενο διαπραγμάτευσης ή συνομιλίας ανάμεσα στους συναρμόδιους. Διότι είναι αρμοδιότητας του Υπουργείου Εξωτερικών αυτή η Συμφωνία, παρά το γεγονός, ότι το μεγαλύτερο κομμάτι της αναφέρεται στην αμυντική συνεργασία, στο χώρο της άμυνας».

Μάλιστα να σημειωθεί ότι στην χθεσινή συνεδρίαση της Επιτροπής Εξωτερικών και Άμυνας κυρώθηκαν δύο σημαντικές συμφωνίες στρατηγικής συνεργασίας Ελλάδας – ΗΠΑ, συμβολικά λόγω της επίσκεψης Πομπέο. Αφορούν ζητήματα που σχετίζονται με τις ανάγκες ανεφοδιασμού των Ενόπλων Δυνάμεων και των δύο πλευρών. Μάλιστα ο Νίκος Παναγιωτόπουλος επισήμανε ότι μεταξύ άλλων προβλέπεται ανεφοδιασμός και των ελληνικών μαχητικών αεροσκαφών, θέμα το οποίο χαρακτήρισε ιδιαίτερης σημασίας.

Η σημασία της Σούδας

Ειδικά για την ναυτική βάση ο Νίκος Παναγιωτόπουλος σημείωσε ότι «οι Αμερικανοί, αποδίδουν τεράστια σημασία στη στρατηγική σημασία της Σούδας. Θεωρώ, ότι και η ελληνική πλευρά αποδίδει αυτή τη σημασία». Μάλιστα το ζήτημα της αναβάθμισής της συζητήθηκε – με βάση όσα είπε ο υπουργός Άμυνας- και με τα μέλη της ελληνικής αντιπροσωπείας στο ΝΑΤΟ, ενώ περιλαμβάνονταν στα θέματα για τα οποία ενημερώθηκε και η επιτροπή Εξοπλιστικών Προγραμμάτων και Συμβάσεων της Βουλής που συνεδρίασε πριν λίγες ημέρες.

Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος τόνισε επίσης αναφορικά με την βάση ότι «οι Αμερικανοί, ήδη, τη χρησιμοποιούν -θα έλεγα- κατά τρόπο πάρα πολύ εντατικό» και έτσι η ελληνική κυβέρνηση προτίθεται να ενισχύσει το δικό της τμήμα. Με τον τρόπο αυτό επισήμανε ο υπουργός Άμυνας η Ελλάδα θα «κάνει αισθητή την παρουσία της, κυρίως τη ναυτική παρουσία της και στην Ανατολική Μεσόγειο, τότε, όπως διαθέτει τις ευχέρειες του Ναυστάθμου Σαλαμίνας, πρέπει να αναπτύξει ένα παρόμοιο σύστημα. Δηλαδή, έναν ουσιαστικά λειτουργικό, ως προς όλα, Ναύσταθμο και στην Κρήτη. Και αυτό, θα γίνει, μέσα από την αναβάθμιση των εγκαταστάσεων της Σούδας».

Δήλωσε επίσης πως «στο σχεδιασμό του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, έχουν προβλεφθεί κονδύλια στο πρόγραμμα, που σε γενικές γραμμές ανακοινώσαμε ως εξοπλιστικό. Στην ουσία, όμως, είναι ένα μακροπρόθεσμο, σε βάση 15ετίας, πρόγραμμα, σταδιακής, αλλά ουσιαστικής αναβάθμισης των Ενόπλων Δυνάμεων. Σε αυτό, προβλέπονται τα κονδύλια για την αναβάθμιση των υποδομών. Το βασικό ζήτημα αναβάθμισης υποδομής, στη χώρα, θα έχει να κάνει με την αναβάθμιση των υποδομών της Σούδας, προκειμένου να μπορεί να αποτελέσει έναν πλήρως οργανωμένο και λειτουργικό Ναύσταθμο. Ένα Ναύσταθμο ικανό να υποστηρίξει, σε μόνιμη βάση και όχι περιστασιακά, μονάδες, πλοία επιφανείας και υποβρύχια του Πολεμικού μας Ναυτικού». Μάλιστα ο Νίκος Παναγιωτόπουλος επισήμανε ότι «η σχετική απόφαση λήφθηκε, κατόπιν σχετικής εισήγησης του ΓΕΕΘΑ και των Επιτελείων, του Πολεμικού Ναυτικού, του ΓΕΝ εν προκειμένω, προς την πολιτική ηγεσία. Η πολιτική ηγεσία την έκανε δεκτή και προχωράμε για να το εντάξουμε στο συνολικό σχεδιασμό μας».

Από την τοποθέτηση και του υπουργού Άμυνας, παρότι προέταξε τις ωφέλειες που θα έχει η ελληνική πλευρά, είναι σαφές ότι το 15ετές πρόγραμμα αναβάθμισης της Ναυτικής Βάσης της Σούδας, θα γίνει σε συνεννόηση με την αμερικανική πλευρά. Τα έργα μάλιστα που προβλέπει στοχεύεται να συμβάλουν στην αναβάθμιση των ενόπλων δυνάμεων και των δύο κρατών που έχουν έδρα στην συγκεκριμένη βάση.

Στην τρέχουσα περίοδο είναι σαφές ότι η Ναυτική Βάση της Σούδας, έχει εξίσου μεγάλη σημασία για τις γεωπολιτικές βλέψεις των ΗΠΑ με όσο είχε όταν οι αμερικανικές δυνάμεις επιχειρούσαν στην Μέση Ανατολή. Δηλαδή τις περιόδους των επεμβάσεων που ακολούθησαν την επίθεση στους Δίδυμους Πύργους.

Πέραν τις δυνατότητας φιλοξενίας και ανεφοδιασμού πολεμικών αεροσκαφών κατά κύριο λόγο η Ναυτική Βάση της Σούδας αποτελεί το «παρατηρητήριο» των ΗΠΑ στην περιοχή. Άλλωστε αποτελεί την έδρα και των «κατασκοπευτικών» αεροσκαφών των ΗΠΑ. Επίσης η βάση της Σούδας είναι κομβικής σημασίας για την επικοινωνία και τον εφοδιασμού του 6ου Στόλου των ΗΠΑ που έχει ως πεδίο δράσης κατά κύριο λόγο την Μεσόγειο. Ανάλογη σημασία έχει και για την επισκευή και συντήρηση ναυτικών αεροσκαφών, την συντήρηση αποσυναρμολόγηση ναρκών αλλά και των αποθήκευση συμβατικών πυρομαχικών.

Αποτελεί τέλος ενιαία στρατηγική γραμμή με την αμερικανική βάση της Μ.Βρετανίας στην Κύπρο αλλά και με την αμερικανική βάση που βρίσκεται στο Ιντσιρλίκ της Τουρκίας. Για τον λόγο αυτό άλλωστε εκτιμάται ότι η αναβάθμιση της ναυτικής Βάσης της Σούδας επηρεάζει και τις ισορροπίες με την γειτονική χώρα.

Πηγή: news247.gr