Έλλειμμα – σοκ για την ευρωζώνη «βλέπει» φέτος το ΔΝΤ
Τις δημοσιονομικές επιπτώσεις που θα έχει η κρίση της πανδημίας του κορωνοϊού στον ανεπτυγμένο και αναδυόμενο κόσμο καταγράφει η έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Fiscal Monitor που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα στο πλαίσιο των εργασιών της Εαρινής Συνόδου του Ταμείου, οι οποίες πραγματοποιούνται για πρώτη φορά μέσω τηλεδιάσκεψης.
Το Ταμείο εκτιμά ότι η ραγδαία αλλά απαραίτητη αύξηση των δαπανών σε συνδυασμό με τις ισχυρές πιέσεις που θα δεχθούν τα κρατικά έσοδα θα επηρεάσει το χρέος και το έλλειμμα όλων των χωρών της Ευρωζώνη, το οποίο εκτιμά ότι θα αγγίξει φέτος το 7,5% και το 3,6% το 2021.
Η έκθεση παρουσιάστηκε από τον Διευθυντή του Τμήματος Δημοσιονομικής Πολιτικής του ΔΝΤ, Βίτορ Γκασπάρ, ο οποίος τόνισε ότι η διασφάλιση της βιωσιμότητας των κρατικών χρεών πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα μόλις οι οικονομίες ανακάμψουν από τη κρίση της πανδημίας.
Ειδικότερα για την Ελλάδα, οι τεχνοκράτες του ΔΝΤ υπολογίζουν ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα θα βρεθεί στο 9% του ΑΕΠ. Παρόλα αυτά όμως, εκτιμούν ότι θα υποχωρήσει το 2021, καθώς το τοποθετούν στο 7,9% του ΑΕΠ.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και οι προβλέψεις για τα πρωτογενή πλεονάσματα, με το Ταμείο να βλέπει έλλειμμα 5,1% του ΑΕΠ για το τρέχον έτος και 4,4% για το 2021.
Σχετικά με τι ακαθάριστο χρέος της γενικής κυβέρνησης, το Ταμείο αναμένει ότι το 2020 θα ανέλθει το 200,9% του ΑΕΠ , ενώ για το 2021 εκτιμά ότι θα υποχωρήσει στο 194,8%.
Τέλος, το Ταμείο διαπιστώνει ότι η διαχείριση της κρίσης του κορονοϊού θα έχει μακροοικονομικές επιπτώσεις που θα επηρεάσουν τη πορεία των κρατικών εσόδων και δαπανών, καθώς τα έσοδα θα περιοριστούν στο 45,8% του ΑΕΠ το 2020 και στο 45,3% το 2021. Αντιθέτως, οι δαπάνες για το τρέχον έτος θα αγγίξουν το 54,8% του ΑΕΠ, σημειώνοντας μια αύξηση της τάξης του 6,9% σε σχέση με πέρυσι, και στο 53,2% του ΑΕΠ το 2021.
Φόβος για κοινωνικές ταραχές
«Αν τα μέτρα στήριξης κριθούν ανεπαρκή για τον μετριασμό της κρίσης της COVID-19 και των οικονομικών επιπτώσεών της, ή αν κριθούν άδικα και ότι ευνοούν τους πλούσιους» ή τις πολυεθνικές, θα μπορούσαν να προκληθούν διαδηλώσεις, γράφουν οι συντάκτες της έκθεσης.
Διαδηλώσεις θα μπορούσαν επίσης να ξεσπάσουν όταν τα μέτρα βοήθειας αποσυρθούν.
Το ΔΝΤ αναφέρεται σε έναν αυξανόμενο αριθμό διαμαρτυριών που ξέσπασαν τα δύο τελευταία χρόνια σε διάφορα μέρη του κόσμου, παραθέτοντας εκείνες στον Ισημερινό, στην Αϊτή ή στην Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν, όταν η κυβέρνηση ανακοίνωσε αύξηση της τιμής των καυσίμων.
Αναφέρεται επίσης στα κινήματα των Κίτρινων Γιλέκων στη Γαλλία τον χειμώνα του 2018-2019, που ξέσπασε, μεταξύ άλλων, λόγω της αύξησης της φορολογίας στα καύσιμα και πήρε τη μορφή μιας ευρύτερης έκκλησης για περισσότερη κοινωνική ισότητα.
«Στον Λίβανο, οι άνθρωποι κατέβηκαν στον δρόμο όταν η κυβέρνηση ανακοίνωσε την επιβολή επιβαρύνσεων στο διαδίκτυο, ενώ στη Χιλή, η αύξηση της τιμής του εισιτηρίου δημόσιων μέσων μαζικής μεταφοράς πυροδότησε κοινωνικές διαδηλώσεις για θέματα πολύ ευρύτερα», γράφει το ΔΝΤ.
Σημειώνει πως οι διαδηλώσεις κάθε χώρας είναι μοναδικές, όμως «μοιάζουν να έχουν κοινές θεματικές».
Και, συχνά, ο κόσμος κατεβαίνει στους δρόμους λόγω δυσαρέσκειας και αισθημάτων αδικίας, που πολλά απ΄αυτά είναι πολύ παλιά. Μια μεταρρύθμιση ή ένα ειδικό μέτρο μπορεί να είναι τότε η σταγόνα που ξεχειλίζει το ποτήρι.
Εκτός από το γεγονός ότι εκείνοι που λαμβάνουν τις αποφάσεις πρέπει να αντιμετωπίσουν τις βαθύτερες, πολύπλοκες και ειδικές αιτίες σε κάθε χώρα που προκαλούν τη δυσαρέσκεια, το ΔΝΤ συνιστά «μια προοδευτική προσέγγιση που θα επιτρέπει στους πολίτες να προσαρμοστούν».
Υπογραμμίζει τη σημασία της καλής επικοινωνίας με τους πολίτες ώστε να αποφευχθεί μια αναβίωση της δυσαρέσκειας.
Όσον αφορά τα έκτακτα μέτρα βοήθειας προς άτομα και επιχειρήσεις που έχουν πληγεί πιο σκληρά από τον νέο κορωνοϊό, το ΔΝΤ συνιστά ως εκ τούτου να δηλώνεται «σαφώς πως τα μέτρα στήριξης προκειμένου να αντιμετωπιστεί η κρίση είναι προσωρινά».
