Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία που επενδύει στην καινοτομία

Στον κλάδο της φαρμακοβιομηχανίας το όνομά της θεωρείται συνώνυμο της καινοτομίας. Εδώ και πέντε δεκαετίες, διατηρώντας ένα χαμηλό προφίλ κατάφερε να χτίσει σιγά-σιγά την «αυτοκρατορία» της και να επεκτείνει τις δραστηριότητές της σε 60 χώρες παγκοσμίως, ενώ φέτος μονοπώληςε το ενδιαφέρον αποσπώντας τρία βραβεία.

Μετά το βραβείο «Αύξησης Απασχόλησης» στην εκδήλωση Diamonds of The Greek Economy και την βράβευση στον Πρόεδρο της ELPEN Δημήτρη Πενταφράγκα από την Ελληνική Εταιρία Φαρμακολογίας & Κλινικής Φαρμακολογίας, σειρά είχε η τιμητική διάκριση  στην ετήσια εκδήλωση «Βραβεία ΕΒΕΑ 2014», στην οποία η ELPEN τιμήθηκε, για δεύτερη φορά μετά το 2005, με το βραβείο «Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης».

Από την ίδρυση της το 1965 μέχρι και σήμερα η εξέλιξή της εταιρείας είναι ραγδαία, ειδικά εάν λάβει κανείς υπόψη του πως σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της IMS κατέλαβε τη χρονιά που μας πέρασε την 7η θέση ανάμεσα σε 400 φαρμακευτικές εταιρείες στην Ελλάδα, εγχώριες και πολυεθνικές.

Τα μεγέθη της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας που απασχολεί περισσότερους από 840 εργαζόμενους και στην οποία ανήκει το 20% της ελληνικής αγοράς γενόσημων φαρμάκων και το 35% της εξωνοσοκομειακής αγοράς, είναι εντυπωσιακά και δεν φαίνεται να πτοούνται από την κρίση.

Το 2013 έκλεισε με τζίρο 110 εκατ. ευρώ με τη διοίκηση να εκτιμά ότι στα ίδια επίπεδα θα κινηθεί και ο φετινός ισολογισμός. Ο αντιπρόεδρος της ELPEN, κ. Θεόδωρος Τρύφων μιλά στο FortuneGreece.com για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος της φαρμακοβιομηχανίας, κάνοντας λόγο για απουσία εθνικής πολιτικής φαρμάκου, καταθέτει τις δικές του προτάσεις και δεσμεύεται πως το 2017 η ELPEN θα έχει λανςάρει στην Ευρωπαϊκή αγορά δύο τουλάχιστον φάρμακά της –  ελληνικά παραγόμενα με πατέντα.

 

Κύριε Τρύφων, το 2015 η εταιρεία συμπληρώνει μισό αιώνα ζωής. Που βασίζεται η επιτυχημένη πορεία της και πώς φαντάζεστε την ΕLPEN σε μια πενταετία από σήμερα;
«50 Χρόνια μεγαλώνουμε για να μεγαλώνετε κι εσείς καλύτερα»: αυτός είναι ο τίτλος της πρόσφατης καμπάνιας μας που δείχνει εμφαντικά, ότι πέρα από την καλή οργάνωση και το σωστό προγραμματισμό της εταιρείας, υπάρχει πάντα ζωντανό το όραμα του ιδρυτή της και το ενδιαφέρον για τον άνθρωπο και την χώρα μας. Έχω την ελπίδα, ότι στα επόμενα πέντε χρόνια το περιβάλλον της αγοράς θα έχει ξεκαθαρίσει και θα μπορούμε να δραστηριοποιούμαστε πιο απερίσπαστοι και θα έχουμε καθιερωθεί ως εταιρεία-πρότυπο υγιούς ανάπτυξης.

Βρισκόμαστε στα μέσα του 2014 και ήδη η εταιρεία έχει λάβει τρεις σημαντικές διακρίσεις που επιβεβαιώνουν την υγιή επιχειρηματική της δράση. Ήταν κάτι που το περιμένατε; Ποιος ο επόμενος στόχος;
Οι βραβεύσεις είναι ιδιαίτερα τιμητικές, αλλά δεν αποτελούν σε καμία περίπτωση αυτοσκοπό για την εταιρεία μας, ούτε μας επιτρέπουν να επαναπαυόμαστε. Τα βραβεία ομολογουμένως ήταν σημαντικά:

• Στις 23 Ιουνίου του 2014, η ΕLPEN τιμήθηκε με το βραβείο «Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης» από το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών.
• Στην ετήσια εκδήλωση «Diamonds of The Greek Economy 2014 – Οι υγιέστερα αναπτυσσόμενες Επιχειρήσεις της Χώρας» στις 22 Μαΐου η ELPEN τιμήθηκε με το βραβείο «Αύξηση Απασχόλησης».
• Ο Πρόεδρος της ELPEN, κ. Δ. Πενταφράγκας τιμήθηκε στις 13 Ιουνίου στο Ερευνητικό Κέντρο της Ακαδημίας Αθηνών από την Ελληνική Εταιρεία Φαρμακολογίας και Κλινικής Φαρμακολογίας.

Η τριπλή βράβευσή μας μέσα σε ένα τόσο σύντομο χρονικό διάστημα επιβεβαιώνει την ανοδική μας πορεία και αφήνει μεγάλα περιθώρια αισιοδοξίας για το μέλλον.

Ποια ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση που κληθήκατε να αντιμετωπίσετε εν μέσω κρίσης, ως αντιπρόεδρος μιας από τις μεγαλύτερες φαρμακοβιομηχανίες της χώρας;
Κληθήκαμε να δώσουμε (ακόμα τον δίνουμε!) έναν δύσκολο αγώνα να μη στερήσουμε από τους δοκιμαζόμενους συνανθρώπους μας το δικαίωμα στην φαρμακευτική τους περίθαλψη. Σημειώστε ότι, αυτός ο αγώνας γίνεται σε ένα σκληρότατο πεδίο μάχης, σε μια χώρα που διακρίνεται για την απουσία εθνικής πολιτικής φαρμάκου.

Η Ελληνική φαρμακοβιομηχανία λειτουργεί δυστυχώς σε ένα εχθρικό περιβάλλον που ευνοεί τα εισαγόμενα ακριβά φάρμακα και περιορίζει τα εγχωρίως παραγόμενα. Το Ελληνικό επώνυμο φάρμακο, που εξάγεται σε 80 χώρες, ωθείται στο περιθώριο της Ελληνικής αγοράς, από μία αλλοπρόσαλλη πολιτική που μόνο τις πολυεθνικές εταιρίες ευνοεί. Και αυτό γίνεται με τη μονοδιάστατη επικέντρωση στις τιμές, την απουσία ελέγχων στη συνταγογράφηση και την προκλητή ζήτηση, την απουσία ελέγχων στην εφοδιαστική αλυσίδα, την ύπαρξη αντικινήτρων για τη χρήση οικονομικότερων θεραπευτικών επιλογών και πόσα άλλα τέτοια…

Η μεγάλη μας πρόκληση είναι να σταθούμε όρθιοι και να αναπτυχθούμε, ανατρέποντας τις υφιστάμενες συνθήκες. Και επίσης, με την εξωστρέφειά μας, να συνεχίσουμε να προσθέτουμε πολύτιμη προστιθέμενη αξία στην ελληνική οικονομία.

Σύμφωνα με έρευνες διεθνών οίκων, ο κλάδος του φαρμάκου συγκαταλέγεται στους κλάδους που εμφανίζουν  τις μεγαλύτερες προοπτικές ανάπτυξης. Πώς κατά τη γνώμη σας μπορούν να αναπτυχθούν οι ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες όταν το κράτος δυσχεραίνει διαρκώς τη δραστηριότητά τους και δη στο κομμάτι των γενόσημων;
Ο κλάδος της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας εμφανίζει πράγματι μια ισχυρή δυναμική  και υπάρχουν επίσημες μελέτες του ΙΟΒΕ και της McKinsey που το αποδεικνύουν αυτό.  Από κει και πέρα, είναι πολλά τα εμπόδια.

Αναφέρατε τα γενόσημα, στην παραγωγή των οποίων δραστηριοποιείται η ελληνική φαρμακοβιομηχανία, με επώνυμα ποιοτικά φάρμακα, που πέρα από την αδιαμφισβήτητη θεραπευτική αποτελεσματικότητά τους, μπορούν να συμβάλουν και στον εξορθολογισμό της φαρμακευτικής δαπάνης. Παρόλα αυτά, με τις πολιτικές που ακολουθούνται, ευνοούνται τα εισαγόμενα φάρμακα, που ενώ δεν έχουν να προσθέσουν σε θεραπευτική αξία, επιβαρύνουν καταχρηστικά τη φαρμακευτική δαπάνη και πιέζουν την εθνική παραγωγή στα όριά της, με όλες τις παράπλευρες συνέπειες.

Είναι αδιανόητο να υπάρχει καθυστέρηση αδειοδότησης και κυκλοφορίας σας ελληνικά γενόσημα με αποτέλεσμα να ευνοούνται τα εισαγόμενα. Θα είναι οικονομικό έγκλημα κατά των δημόσιων εσόδων και της ανάπτυξης να μην σχεδιάσει η πολιτεία μία συνολική φαρμακευτική πολιτική  όπου η Ελληνική φαρμακοβιομηχανία να έχει τουλάχιστον 30% μερίδιο αγοράς. Κι αυτό μπορεί να γίνει χωρίς καμία οικονομική επιβάρυνση καθότι ο δημόσιος προϋπολογισμός για τα φάρμακα είναι κλειστός στα  2,5 δισ. Άρα είναι ξεκάθαρα θέμα πώς θα «μοιραστεί» η φαρμακευτική αγορά.

Υπό αυτές τις συνθήκες -δεδομένης της ανυπαρξίας αναπτυξιακών κινήτρων- το βάρος της επιβίωσης ενός κρίσιμου για την Υγεία και την οικονομία κλάδου -και φυσικά της ανάπτυξης του- πέφτει αποκλειστικά στην Ελληνική φαρμακοβιομηχανία.

Αυτή την ευθύνη την έχουμε ήδη αναλάβει,  με σημαντικές επενδύσεις σε παραγωγικές υποδομές και τεχνολογία αιχμής, διατήρηση της απασχόλησης, διαρκείς προσλήψεις στελεχών υψηλής εξειδίκευσης, εμμονή στην έρευνα και την καινοτομία, ανάπτυξη στις διεθνείς αγορές. Εμείς είμαστε εδώ και θα παραμείνουμε εδώ. Και θα συνεχίσουμε να συμβάλουμε στο ΑΕΠ της χώρας. Μην ξεχνάτε ότι σήμερα η συμβολή της Ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας στο ΑΕΠ είναι 2,8 δισ. ευρώ.

 

Ο εξωστρεφής προσανατολισμός της εταιρείας της επιτρέπει να έχει μια σφαιρική εικόνα του τι συμβαίνει στην παγκόσμια φαρμακευτική αγορά. Οι Έλληνες γιατροί στηρίζουν το Ελληνικό φάρμακο; Οι φαρμακοποιοί σε τι επίπεδο βρίσκονται από πλευράς τεχνογνωσίας; Είναι ανταγωνιστικοί;
Ο ιατροφαρμακευτικός κόσμος της χώρας βρίσκεται, όλο και περισσότερο, κοντά στις ελληνικές φαρμακευτικές εταιρείες, αλλά πρέπει να πάρει ακόμη πιο ξεκάθαρη θέση και να πιέσει τους φορείς του δημοσίου να στηρίξουν ενεργά το Ελληνικό επώνυμο φάρμακο. Μην ξεχνάτε ότι κάθε φορά που χρησιμοποιούνται ελληνικά φάρμακα από τους Έλληνες ασθενείς, το όφελος πολλαπλασιάζεται 3,4  φορές για την Εθνική οικονομία και τελικά κερδίζουν τόσο οι ασφαλισμένοι όσο και οι ασφαλιστικοί φορείς. Κερδίζει το ελληνικό δημόσιο, δηλαδή όλοι μας.

Με ρωτήσατε για τους Έλληνες φαρμακοποιούς. Είναι εξαιρετικοί επιστήμονες και, συγχρόνως, ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένοι πολίτες της κοινωνίας. Βρίσκονται όμως εγκλωβισμένοι σε ένα αφιλόξενο περιβάλλον που δεν τους επιτρέπει να αναπτυχθούν υγιώς. Η Ελληνική πολιτεία οφείλει να διαμορφώσει το πλαίσιο που θα εξασφαλίσει την ανταγωνιστική παρουσία του Ελληνικού Φαρμακείου.

Τι ποσά δαπανώνται από τη διοίκηση της Elpen στον τομέα της έρευνας και ανάπτυξης;
Ο τομέας της έρευνας είναι πρωτίστης σημασίας για εμάς. Διαθέτουμε κάθε χρόνο τουλάχιστον το 5% του κύκλου εργασιών μας στον τομέα της έρευνας και ανάπτυξης.

Σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από αδυναμία διασύνδεσης της ελληνικής βιομηχανίας με την έρευνα, η ELPEN δημιούργησε το μεγαλύτερο Ερευνητικό και Πειραματικό εργαστήριο της χώρας. Πρόκειται για το «Κέντρο Πειραματικών Μελετών» που εδώ και δεκαοκτώ χρόνια έχει υποστηρίξει περισσότερα από 200 ερευνητικά προγράμματα (τα 100 ως Ερευνητικές Υποτροφίες) και έχει υλοποιήσει περισσότερα από 650 Ελληνικά και διεθνή εκπαιδευτικά σεμινάρια, το 80% των οποίων με πρακτική άσκηση.

Είναι παράλληλα πρότυπο αποτελεσματικής και δημιουργικής συνεργασίας, δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Αποτέλεσμα αυτής της δημιουργικής δράσης, σημαντική είναι η συμβολή του Ερευνητικού και Πειραματικού Κέντρου της ELPEN σε εξέχουσας σημασίας επιστημονική πληροφόρηση (π.χ. περισσότερες από 180 δημοσιεύσεις σε διεθνή περιοδικά), αλλά και στη δημιουργία των προϋποθέσεων για την ανάπτυξη και παραγωγή καινοτόμων και αποτελεσματικών φαρμάκων.

Επιπλέον, δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη διασφάλιση της διαδικασίας ανάπτυξης κάθε γενόσημου φαρμάκου, όσον αφορά την πρώτη ύλη, αλλά και τις μεθόδους βιοϊσοδυναμίας με το προϊόν αναφοράς. H εταιρεία μας πρωτοπορεί επίσης στην ανάπτυξη νέων φαρμακευτικών ουσιών, φαρμακοτεχνικών μορφών και τρόπου χορήγησης.

Στο πλαίσιο αυτό, σημαντικός άξονας της πειραματικής δράσης της εταιρίας αποτελεί και η έρευνα για πρωτοπόρες συσκευές εισπνεόμενων κόνεων. Καρπός αυτής της προσπάθειας είναι και η δημιουργία της πρωτότυπης εισπνευστικής συσκευής Elpenhaler, εφεύρεση του προέδρου της εταιρίας κ. Δ. Πενταφράγκα, η οποία εγκρίθηκε σε 27 Ευρωπαϊκές χώρες και  κατέχει δίπλωμα ευρεσιτεχνίας σε περισσότερα από ενενήντα κράτη.

Εκτός από το Elpenhaler που θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα προϊόντα της εταιρείας με παγκόσμιο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, υπάρχει στα σκαριά κάποιο νέο προϊόν;
Η ELPEN κάθε χρόνο αρχίζει τουλάχιστον έξι νέες αναπτύξεις γενόσημων ή φαρμάκων με διαφοροποίηση ως προς τη φαρμακοτεχνική μορφή – χορήγηση. Οι βασικές κατηγορίες προτεραιότητας είναι Καρδιοαγγειακό και Αναπνευστικό. Θεωρούμε, ότι το 2017 θα έχουμε στην Ευρωπαϊκή αγορά δύο τουλάχιστον φάρμακα της ELPEN –  ελληνικά παραγόμενα με πατέντα.

Η αύξηση των εξαγωγών σε επίπεδο διετίας, για την οποία έχει δεσμευτεί η διοίκηση θα γίνει μέσω της ενδυνάμωσης της παρουσίας στις ήδη υπάρχουσες αγορές ή μέσω τοποθέτησης σε νέες;

Η ELPEN πραγματοποιεί εξαγωγές 30 σκευασμάτων υψηλής ποιότητας και θεραπευτικής αξίας που υπερβαίνουν τα 25 εκατ. ευρώ ετησίως και έχει ενεργή παρουσία σε 27 ευρωπαϊκές χώρες και 60 παγκοσμίως. Βραχυπρόθεσμος στόχος μας είναι οι εξαγωγές να αποτελούν τουλάχιστον το 30% του κύκλου εργασιών της εταιρίας και γι’ αυτό η ανάπτυξή της στον διεθνή χάρτη γίνεται με προσεκτικά σχεδιασμένες επαγγελματικές κινήσεις.

Πώς εκτιμάτε ότι θα κλείσει το τρέχον έτος σε επίπεδο τζίρου και κερδοφορίας και ποια τα σχέδια για την ελληνική αγορά;
Το 2014 είναι εξαιρετικά δύσκολο για την ελληνική αγορά λόγω του πολύ χαμηλού προϋπολογισμού (αδικαιολόγητου με βάση το μέσο κόστος ανά ασθενή) για τα φάρμακα. Αυτό συνεπάγεται συνεχείς μειώσεις και επιβαρύνσεις μέσω clawback. Στόχος μας είναι με λανσαρίσματα νέων φαρμάκων στην Ελλάδα και με αύξηση μεριδίου αγοράς στα ελληνικά παραγόμενα γενόσημα φάρμακα της ELPEN να κρατηθούμε λίγο πιο κάτω από τα επίπεδα του 2013. Παράλληλα, θεωρούμε ότι οι αυξημένες εξαγωγές θα μας βοηθήσουν να βελτιώσουμε τη συνολική εικόνα μας.

Διαβάστε ακόμη:

Βραβείο «Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης» για την ELPEN

Τα «διαμάντια» της ελληνικής οικονομίας