Ελληνική οικονομία: Τα μηνύματα συμβούλων και βιομηχανίας και η μεγάλη εικόνα
Η επιδείνωση των προσδοκιών των συμβούλων μάνατζμεντ για την πορεία της ελληνικής οικονομίας και η εξασθένιση του δείκτη οικονομικού κλίματος τόσο στην Ελλάδα όσο και στην ΕΕ, με αιχμή τη βιομηχανική παραγωγή, δημιουργούν προβληματισμό ενόψει και των εξελίξεων που δρομολογούν οι αμερικανικές εκλογές.
Η μάχη των μαχών για την ανάδειξη ηγέτη στις ΗΠΑ, με τους μονομάχους Κάμαλα Χάρις και Ντόναλντ Τραμπ να εμφανίζονται σχεδόν ισόπαλοι στις δημοσκοπήσεις, εγείρει αβεβαιότητες και κινδύνους για κοινωνική αναταραχή, όπως προειδοποιούν οι πολιτικοί αναλυτές προδιαγράφοντας προκλήσεις για τη διαχείριση μεγάλων θεμάτων στο μέλλον, από την οικονομία και την άμυνα μέχρι την κλιματική αλλαγή. Ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, αναφερόμενος χθες στις εξελίξεις -από το Ναύπλιο, όπου βρέθηκε για να παρουσιάσει τα σχέδια της κυβέρνησης για την Περιφερειακή ανάπτυξη-, μίλησε για την ανάγκη στρατηγικής αυτονομίας της Ευρώπης σε μια σειρά από τομείς.
Η βιομηχανία “χαλάει” το οικονομικό κλίμα
Ωστόσο προς το παρόν τα μηνύματα δεν είναι ενθαρρυντικά. Ο δείκτης οικονομικού κλίματος τον Οκτώβριο υποχώρησε τόσο στην ΕΕ, όσο και στην Ευρωζώνη, εξέλιξη που είναι αποτέλεσμα της σημαντικής υποχώρησης των προσδοκιών στη βιομηχανία. Σύμφωνα με την τακτική έκθεση του ΙΟΒΕ, στη βιομηχανία ο δείκτης περιορίστηκε περαιτέρω τον Οκτώβριο (-1,8), λόγω των απαισιόδοξων εκτιμήσεων-προβλέψεων και στις τρεις συνιστώσες που συνθέτουν τον σχετικό δείκτη: παραγγελίες- ζήτηση, αποθέματα και παραγωγή τους προσεχείς μήνες.
Ειδικότερα στην Ελλάδα, παρατηρήθηκε επιδείνωση του οικονομικού κλίματος τον Οκτώβριο, με τον σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις 107.
μονάδες μετά από τη σημαντική άνοδο που είχε σημειώσει στις 110,2 μονάδες τον προηγούμενο μήνα. Πρόκειται για εξασθένιση που προέρχεται αποκλειστικά από τη βιομηχανία, όπου το αρνητικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και τη ζήτηση ενισχύθηκε αισθητά, οι εκτιμήσεις για τα αποθέματα εντάθηκαν, ενώ οι θετικές προβλέψεις για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες υποχώρησαν.
Οι ανησυχίες των συμβούλων μάνατζμεντ
Την ίδια ώρα παρατηρούμε νέα επί τα χείρω μεταβολή των προσδοκιών των συμβούλων μάνατζμεντ για την πορεία της ελληνικής οικονομίας κατά τους επόμενους 12 μήνες. Το γ’ τρίμηνο του 2024 ο Γενικός Δείκτης GRe+1, συνισταμένη των δεικτών οικονομικής συγκυρίας και παραγωγικών συντελεστών, διαμορφώθηκε σε 15,4% από 22,3% το προηγούμενο τρίμηνο ενώ η ετήσια κάμψη είναι πολύ μεγαλύτερη λαμβάνοντας υπόψη ότι ο δείκτης στο αντίστοιχο τρίμηνο του 2023 ήταν στο 25,8%. Η επιδείνωση των προσδοκιών οφείλεται σχεδόν εξ ίσου στις εκτιμήσεις για τα θεμελιώδη οικονομικά μεγέθη και τους παραγωγικούς συντελεστές. Συγκεκριμένα, η μέση διαφορά μεταξύ των ποσοστών θετικών και αρνητικών προσδοκιών για τις πέντε μεταβλητές του Δείκτη Οικονομικής Συγκυρίας (ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης, ανεργία, ιδιωτικές επενδύσεις παγίου κεφαλαίου, εξαγωγές και ποσοστό μεταβολής του γενικού επιπέδου των τιμών) μειώθηκε σε 21,8% από 28,2% στο προηγούμενο τρίμηνο και 52% στο γ’ τρίμηνο του 2023.
Η επιδείνωση σχετίζεται κυρίως με τις ανησυχίες για την πορεία των μεγάλων οικονομιών της ευρωζώνης, για τον πληθωρισμό αλλά και τη πορεία των ιδιωτικών επενδύσεων. Ταυτόχρονα, αυξάνονται οι αρνητικές προσδοκίες για την πορεία των συντελεστών παραγωγής τους επόμενους 12 μήνες. Ο μέσος όρος της διαφοράς αρνητικών και θετικών προσδοκιών για τις μεταβλητές του Δείκτη Παραγωγικών Συντελεστών (ανθρώπινο δυναμικό, συνθήκες χρηματοδότησης, δημόσιες υποδομές, επιχειρηματικότητα και θεσμικό πλαίσιο) υποχώρησε σε μονοψήφιο ποσοστό, ήτοι 9%, από 16,4% το προηγούμενο τρίμηνο και 23,1% το γ’ τρίμηνο του 2023.
