Ένα αποτέλεσμα – «χαστούκι» για την Ευρωζώνη

Οι συντηρητικοί καθολικοί του αντιπολιτευόμενου ευρωσκεπτικιστικού κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) του Γιάροσλαβ Κατσίνσκι κέρδισαν την απόλυτη κοινοβουλευτική πλειοψηφία στις πολωνικές βουλευτικές εκλογές και θα μπορέσουν να κυβερνήσουν μόνοι τους, χωρίς να χρειασθεί να επιδιώξουν τον σχηματισμό κυβερνητικού συνασπισμού, σύμφωνα με τις προβολές τριών τηλεοπτικών δικτύων που ανακοινώθηκαν αφού έκλεισαν οι κάλπες.

Η επικράτηση του συγκεκριμένου κόμματος προκαλεί πονοκέφαλο στην Ευρωζώνη, καθώς τάσσεται κατά της εισόδου της Πολωνίας στο ευρώ. Η Πολωνία σταδιακά καθίσταται μεγάλη δύναμη μέσα στην ευρωπαϊκή οικονομία: κερδίζει την Ισπανία, με βάση τις τρέχουσες τάσεις πολύ σύντομα μπορεί να είναι πιο σημαντική από την Ιταλία, ενώ δεν θα πρέπει να αποκλειστεί ότι στο μέλλον θα υπερισχύσει της Γαλλίας επίσης. Ωστόσο, δεν φαίνεται ότι θα εισέλθει στη νομισματική ένωση.

Διαβάστε περισσότερα εδώ

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των exit polls το PiS κερδίζει 39,1% των ψήφων, ποσοστό που του δίνει 242 έδρες στο 460μελές κοινοβούλιο. Οι φιλελεύθεροι κεντρώοι της Πλατφόρμας Πολιτών (PO) της απερχόμενης πρωθυπουργού Εύα Κόπατς έλαβαν 23,4% των ψήφων και εκλέγουν 133 βουλευτές. Το κυβερνών κόμμα Πλατφόρμα Πολιτών παραδέχθηκε την ήττα του μετά τη δημοσιοποίηση του έξιτ πολ.

«Θυμηθείτε, δεν χάσαμε αυτά τα οκτώ χρόνια που πέρασαν», δήλωσε η πρωθυπουργός Εύα Κόπατς. «Η Πολωνία είναι μια χώρα που προοδεύει από οικονομική άποψη, όπου η ανεργία είναι μονοψήφια. Σ’ αυτή την κατάσταση αφήνουμε την Πολωνία σ’ αυτούς που κέρδισαν σήμερα τις εκλογέ».

Η νίκη του PiS πιστεύεται πως θα βάλει τέλος σε σχεδόν μια δεκαετία οικονομικής και πολιτικής σταθερότητας στην Πολωνία και μπορεί να απομακρύνει τη χώρα αυτή των 38 εκατομμυρίων κατοίκων από την ευρωπαϊκή πορεία.

Το αντισυστημικό κίνημα του ρόκερ Πάβελ Κούκιζ έρχεται τρίτο με 44 έδρες, το κόμμα Nowoczesna (Μοντέρνο) του νεοφιλελεύθερου Ρίσαρντ Πέτρου κερδίζει 22 έδρες και το αγροτικό κόμμα PSL, σύμμαχος των απερχόμενων φιλελευθέρων, 18.

Στα πρώτα σχόλιά του ο Γιάροσλαβ Κατσίνσκι υπογράμμισε πως είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της Πολωνίας μετά την πτώση του κομμουνισμού που ένα κόμμα θα κυβερνήσει μόνο του αυτή τη χώρα και είπε πως θα «τείνει τη χείρα» στα κόμματα που θα ήθελαν να συνεργασθούν με το PiS.

Όσο για την αριστερά, η οποία εκπροσωπούνταν από δύο αντίπαλους σχηματισμούς, δεν εκλέγει βουλευτές για πρώτη φορά από την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος το 1989, αφού δεν κατάφερε να υπερβεί το εκλογικό όριο.

Το πρόγραμμα του νέου νικητή συνοψίζεται στους παρακάτω άξονες:

ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΚΑΙ ΑΜΥΝΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Το PiS θα επιδιώξει την ενίσχυση της περιφερειακής συνεργασίας, κυρίως στο πλαίσιο της ομάδας Visegrad (Πολωνία, Τσεχία, Σλοβακία, Ουγγαρία) με στόχο την αντίσταση στα διατάγματα των μεγάλων δυνάμεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Είναι κατηγορηματικά αντίθετο στην υποδοχή προσφύγων στην Πολωνία και σε αντάλλαγμα προσφέρει οικονομική βοήθεια στις χώρες όπου βρίσκονται πρόσφυγες. Εξαιτίας της ανησυχίας για την πολιτική της Μόσχας, ζητεί μεγαλύτερη αμερικανική στρατιωτική παρουσία στην Πολωνία και έχει την πρόθεση να αυξήσει τις στρατιωτικές δαπάνες τουλάχιστον στο 2,5% του ΑΕΠ, έναντι 2% σήμερα.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΑΝΘΡΑΚΑΣ
Το κόμμα του Κατσίνσκι επιδιώκει την ενίσχυση του ελέγχου του κράτους επί της οικονομίας και αντιτίθεται κατηγορηματικά στην ένταξη της Πολωνίας στην ευρωζώνη. Σκοπεύει να βοηθήσει τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις μειώνοντας την φορολογία για να τις ενισχύσει απέναντι στις πολυεθνικές. Σκοπεύει επίσης να εισαγάγει ειδικό φόρο για τις διεθνείς αλυσίδες σουπερμάρκετ και να ελέγξει την ανάπτυξή τους.
Στο πρόγραμμα του PiS προβλέπεται η επιβολή ειδικού φόρου για τις τράπεζες και τις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές και η εισαγωγή νόμου που θα διευκολύνει τους χιλιάδες Πολωνούς που έχουν δάνεια σε ελβετικό φράγκο. Το μεγαλύτερο βάρος θα το επωμισθούν οι τράπεζες.
Ο άνθρακας θα παραμείνει η κύρια πηγή ενέργειας για την Πολωνία. Το κόμμα του Κατσίνσκι έχει δώσει μεγάλες υποσχέσεις στους ανθρακωρύχους και θα διαπραγματευθεί σκληρά με την Ευρωπαϊκή Ενωση διατηρώντας τη θέση του στην πολιτική αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής.

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Ένα από τα κύρια συνθήματα του PiS είναι “η οικονομική ανάπτυξη της χώρας στην υπηρεσία των Πολωνών” ενώ προβλέπεται η εισαγωγή ελάχιστου ωρομίσθιου των 12 ζλότι (3 ευρώ).

Υπόσχεται μείωση του ορίου συνταξιοδότησης στα 65 χρόνια για τους άνδρες και στα 60 για τις γυναίκες, από τα 67 χρόνια όπου είχε φθάσει σταδιακά υπό την προηγούμενη κυβέρνηση των φιλελευθέρων.

Το PiS έχει επίσης υποσχεθεί μία γενναία αύξηση του αφορολόγητου ορίου, την χορήγηση 500 ζλότι (125 ευρώ) ως επιδόματος για κάθε παιδί, καθώς και δωρεάν φάρμακα για τους άνω των 75 ετών.

ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Το κόμμα του Κατσίνσκι επιδιώκει την τροποποίηση του συντάγματος με στόχο την ενίσχυση των εξουσιών του προέδρου της Πολωνίας, ο οποίος θα μπορεί να κυβερνά με προεδρικά διατάγματα. Σκοπεύει επίσης να θέσει την σήμερα ανεξάρτητη Εισαγγελία υπό πολιτικό έλεγχο. Ωστόσο, για να προχωρήσει σε αυτές τις αλλαγές απαιτείται πλειοψηφία των δύο τρίτων στο κοινοβούλιο.

ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΑΙ ΗΘΗ
Πολύ κοντά στην καθολική εκκλησία, το PiS αναμένεται να ενισχύσει ακόμη περισσότερο τους περιορισμούς που ισχύουν για τις αμβλώσεις, οι οποίες είναι σχεδόν απαγορευμένες στην Πολωνία, και την εξωσωματική γονιμοποίηση και να προωθήσει ακόμη περισσότερο την θρησκευτική κατήχηση στην εκπαίδευση.