Ένα «εκκολαπτήριο» επιχειρηματικότητας που διαφέρει

Του Τάσου Ζάχου

Ένα από τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα στα χρόνια της κρίσης είναι η μεγάλη «φυγή» νέων επιστημόνων, γνωστή πλέον και ως brain drain, που επιλέγουν χώρες του εξωτερικού για να αναπτύξουν τις δραστηριότητές τους. Είναι ενδεικτικό ότι πάνω από 200.000 Έλληνες έχουν εγκαταλείψει τη χώρα και οι περισσότεροι από τους μισούς έχουν μεταναστεύσει σε Γερμανία και Βρετανία.

Πώς μπορεί να σταματήσει αυτή η μεγάλη διαρροή; Ένα βασικό εργαλείο είναι να δοθούν κίνητρα και στήριξη στους νέους επιχειρηματίες, που θέλουν να αναπτύξουν την ιδέα τους στην Ελλάδα από την πολιτεία και κυρίως από τον ιδιωτικό τομέα, με τα κατάλληλα χρηματοοικονομικά εργαλεία, αλλά και σε συμβουλευτικό επίπεδο. Ένα τέτοιο πρόγραμμα που έχει καταφέρει να ξεχωρίσει φτάνοντας πλέον στον τρίτο κύκλο του είναι το «egg – enter- grow – go». Πρόκειται για μια πρωτοβουλία εταιρικής ευθύνης της Eurobank, την οποία σχεδίασε και υλοποιεί σε συνεργασία με το Corallia. Στόχος του προγράμματος είναι η στήριξη της νεανικής καινοτόμου επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα και η ενίσχυση της βιώσιμης απασχόλησης του ανθρώπινου δυναμικού, ιδιαίτερα των νέων.

Η επιτυχία του egg πιστοποιείται από τους ίδιους τους αριθμούς του προγράμματος. Ενδεικτικά κάποια από τα μετρήσιμα επιτεύγματα των δύο κύκλων του είναι ότι πάνω από 40 ιδέες μετατράπηκαν σε επιχειρήσεις, 24 πρωτότυπα προϊόντα και υπηρεσίες κυκλοφόρησαν στην αγορά, ενώ μέχρι τώρα έχουν γίνει πάνω από 330 συνεδρίες για επίλυση θεμάτων επιχειρηματικής λειτουργίας.

O κ. Σταύρος Ιωάννου – Ανώτατος Γενικός Διευθυντής Group C.O.O. & Διεθνείς Δραστηριότητες της Eurobank, καθώς και μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής του egg – enter•grow•go, μιλάει στο Fortunegreece.com με αφορμή την εκ νέου υποβολή υποψηφιοτήτων για συμμετοχή στον 3ο κύκλο του προγράμματος.

To EGG έχει ήδη μπει στον τρίτο κύκλο ζωής του. Πώς πάει η ροή αιτήσεων και πόσο αισιόδοξοι είστε για την επιτυχή συνέχιση του προγράμματος;
Μέχρι σήμερα το ενδιαφέρον που έχει καταγραφεί ξεπερνά κατά πολύ ακόμα και τις πιο αισιόδοξες εκτιμήσεις μας. Υπολογίζουμε ότι μέχρι την καταληκτική ημερομηνία οι υποβολές προτάσεων θα είναι κατά πολύ περισσότερες από ότι αθροιστικά και τα δύο προηγούμενα χρόνια. Υπενθυμίζω ότι η υποβολή επιχειρηματικών σχεδίων για τον 3ο κύκλο του προγράμματος egg – enter.grow.go. ξεκίνησε στις 18 Φεβρουάριου και η προθεσμία υποβολής προτάσεων από τους ενδιαφερόμενους νέους είναι μέχρι την 31η Μαρτίου 2015, και ώρα 15:00.

Τι δείχνει αυτή η μεγάλη αύξηση του αριθμού των υποψηφίων;
Σίγουρα, ο μεγάλος αριθμός υποψηφίων φανερώνει το έντονο ενδιαφέρον των νέων ανθρώπων για το egg και το έργο που πραγματοποιείται στο πρόγραμμα. Παράλληλα διασφαλίζει ότι οι 25 καλύτερες ιδέες που θα αναδειχθούν και θα ενταχθούν στο πρόγραμμα θα έχουν επιλεγεί από μια πολύ μεγάλη γκάμα ιδεών και θα αποτελούν πραγματικά ότι πιο ελπιδοφόρο υπάρχει σήμερα στο πλαίσιο της προσπάθειας για την ανάπτυξη της νεανικής επιχειρηματικότητας στη χώρα μας. Η ανταπόκριση που υπάρχει για το πρόγραμμα και αποδεικνύεται τόσο από την υποβολή μεγάλου πλήθους αιτήσεων για συμμετοχή στο πρόγραμμα, όσο κυρίως από την προσπάθεια που έχουν καταβάλει και τα αποτελέσματα που έχουν επιτύχει οι ομάδες των προηγούμενων κύκλων, μας προκαλούν ιδιαίτερη αισιοδοξία για την επιτυχή συνέχιση του προγράμματος στο μέλλον, ενώ παράλληλα μας γεμίζουν με ακόμα περισσότερες ευθύνες.

Τι παραπάνω προσφέρει στους συμμετέχοντες σε σχέση με αντίστοιχα προγράμματα το egg – enter.grow.go;
Tο Πρόγραμμα «egg – enter•grow•go» αποτελεί ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο επιχειρηματικής επώασης (incubation), επιτάχυνσης (acceleration) και συνεργασίας (co-working).

Τα στοιχεία που αναδεικνύουν τη μοναδικότητα του προγράμματος egg είναι ότι για 12 μήνες οι συμμετέχοντες απολαμβάνουν μια σειρά από παροχές όπως:

• Η κτιριακή υποδομή, με πλήρως λειτουργικούς και άρτια εξοπλισμένους συνεργατικούς γραφειακούς χώρους, κοντά στο κέντρο της Αθήνας, στην οποία εγκαθίστανται οι νέοι επιχειρηματίες και παραμένουν για όλο το διάστημα της συμμετοχής τους στο Πρόγραμμα. Το κτίριο παρέχει σύγχρονες τεχνολογικές υποδομές και κατάλληλα διαμορφωμένους χώρους για την παροχή της συμβουλευτικής καθοδήγησης, των υποστηρικτικών υπηρεσιών και της επιχειρηματικής κατάρτισης. Διαθέτει ακόμη συνεργατικούς χώρους (αίθουσες συναντήσεων, εκπαίδευσης, χώρους ψυχαγωγίας κ.α.) που προάγουν την ανταλλαγή ιδεών, τη δικτύωση με ερευνητικά κέντρα και επιχειρήσεις καθώς και τη συνεργασία, για την επίτευξη οικονομίας κλίμακας και κοινών πρωτοβουλιών.

• Οι υπηρεσίες Mentoring, από διακεκριμένα και καταξιωμένα πρόσωπα από όλο το φάσμα των κλάδων της οικονομίας και της επιστήμης, που παρέχουν συμβουλευτική καθοδήγηση σε θέματα επιχειρηματικής ανάπτυξης σε κάθε συμμετέχουσα επιχειρηματική ομάδα.

• Οι Υποστηρικτικές Υπηρεσίες «μίας στάσης» (one-stop-shop) για όλα τα καίρια θέματα επιχειρηματικής λειτουργίας και υποστήριξης της εκκίνησης κάθε συμμετέχουσας επιχειρηματικής ομάδας. Συγκεκριμένα υπηρεσίες λογιστικής και εταιρικής διαχείρισης, διαχείρισης ανθρωπίνων πόρων, εταιρικής ταυτότητας και επικοινωνίας, προστασίας διανοητικής ιδιοκτησίας και νομικής κατοχύρωσης, τεχνικής υποστήριξης πληροφορικής, καθώς και οικονομικών συμβουλών και κυρίως δικτύωσης με επενδυτικά σχήματα.

• Η Επιχειρηματική Κατάρτιση σε τομείς κρίσιμους για μια επιτυχημένη επιχειρηματική λειτουργία, μέσω ενός προκαθορισμένου εντατικού προγράμματος εκπαίδευσης (“business bootcamp”), με πρακτικό και όχι θεωρητικό χαρακτήρα, καθώς και πλήθος διαλέξεων σε εξειδικευμένα θέματα καθ’ όλη τη διάρκεια του Προγράμματος.

Για τους παραπάνω λόγους θεωρούμε το πρόγραμμα egg ως το μοναδικό για τα ελληνικά δεδομένα που καταφέρνει, στην συγκυρία που ζούμε, να αναδεικνύει και να ενισχύει την καινοτόμο επιχειρηματικότητα. Γιατί πραγματικά βοηθάμε καθημερινά και πολύπλευρα όλες τις επιχειρηματικές ιδέες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα να αναπτυχθούν σε σύγχρονες επιχειρήσεις.

Πώς προέκυψε η συνεργασία με το Corallia Clusters και τι αφορά;
Το Corallia διαθέτει μια μοναδική, για τα ελληνικά δεδομένα, τεχνογνωσία στην νεοφυή επιχειρηματικότητα. Η επιλογή του ως συνεργάτη της Eurobank στη δημιουργία του egg, ήταν μάλλον μια εύκολη απόφαση. Διαθέτει κοινό όραμα με εμάς για μια Ελλάδα, όπου θα υπάρχει το κατάλληλο περιβάλλον που θα επιτρέπει στις επιστήμες, στην καινοτομία και στην επιχειρηματικότητα να ανθίσουν. Έχουμε λοιπόν την ίδια αποστολή, να λειτουργούμε ως καταλύτης στην ανάπτυξη παραγωγικών και καινοτομικών οικοσυστημάτων για την ανάδειξη των ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων αυτού του τόπου και να μπορέσουμε να συμβάλουμε σε διεθνή κλιμάκωση των δράσεων και της εξωστρέφειας της οικονομίας μας. Κοινός μας στόχος είναι να αποτελεί το egg βέλτιστο παράδειγμα φορέα ανάπτυξης και συνεργασίας, που θα υποστηρίζει καινοτόμες ιδέες και εταιρείες.

Πόσο εύκολο είναι μια καινοτόμος ιδέα να μετατραπεί σε επιχείρηση και ποιος ο ρόλος του mentoring σε αυτή τη μετάβαση;
Δεν υπάρχει κάποιος εύκολος τρόπος προκειμένου να μετατραπεί μια καινοτόμος ιδέα σε επιχείρηση. Απαιτεί βέβαια συνεχή και σκληρή προσπάθεια, αλλά πρωτίστως πρέπει να υπάρχει ένα σαφές σχέδιο ανάπτυξής της σε βιώσιμη επιχείρηση. Τα στοιχεία αυτά πρέπει να συνυπάρχουν ως στρατηγικοί άξονες στα σχέδια όλων των νέων που θέλουν να προχωρήσουν από το στάδιο της επιχειρηματικής ιδέας στη σύσταση επιχείρησης. Καταλύτης σε αυτή τη διαδικασία είναι η στελέχωση της ομάδας, η σύνθεση δεξιοτήτων και η αφοσίωσή τους στον σκοπό της επιχείρησης.Ένας μέντορας, με την γνώση και την εμπειρία που διαθέτει, διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στον στρατηγικό σχεδιασμό μίας νέας επιχειρηματικής δραστηριότητας και ταυτόχρονα λειτουργεί ως συνδετικός κρίκος της επιχείρησης αυτής με την αγορά. Είναι ο άνθρωπος που λόγω της επιχειρηματικής του εμπειρίας και της στενής σχέσης με την ομάδα λειτουργεί ως σύμβουλος σε κάθε επιχειρηματική απόφαση με απώτερο σκοπό να τους φέρει ένα βήμα πιο κοντά στην επιτυχία.

Με ποιους όρους και ποια κριτήρια πραγματοποιείται η οικονομική υποστήριξη των εταιρειών που εξελίσσονται μέσω του egg από τη Eurobank και ποιους κύκλους αφορά;
Η καθημερινή επαφή με τις ομάδες βοήθησε, ώστε σταδιακά να βελτιώσουμε αρκετά σημεία του προγράμματος σε σχέση με ό,τι είχαμε αρχικά σχεδιάσει. Θεωρώ όμως ως την πιο σημαντική πρωτοβουλία βελτίωσης την ανάπτυξη ενός ειδικού προγράμματος χρηματοδότησης κατάλληλα σχεδιασμένου, ώστε να ανταποκρίνεται στις συνθήκες και τις ανάγκες μιας startup επιχείρησης. Ήταν η στιγμή που πραγματικά αφουγκραστήκαμε τη φωνή της νεανικής επιχειρηματικότητας και αναγνωρίσαμε την ανάγκη που υπήρχε και έπρεπε να ικανοποιηθεί. Το πρόγραμμα λοιπόν αυτό της Eurobank προσφέρει καταρχάς ευνοϊκούς όρους, κάτι απόλυτα απαραίτητο σε νέες επιχειρήσεις, απλές διαδικασίες, στηριγμένες στη σχέση που ήδη υπάρχει στο πλαίσιο του egg και ένα κεντρικό σημείο εξυπηρέτησής τους για ενημέρωση και χρηματοδότηση.

Η Eurobank μπορεί να χρηματοδοτήσει τις ανάγκες των ομάδων του egg, τόσο σε κεφάλαια κίνησης, όσο και σε επενδύσεις σε πάγια. Η χρηματοδότηση απευθύνεται σε όλες τις ομάδες που έχουν ολοκληρώσει κάποιον από τους κύκλους του egg, έχει πολύ χαμηλά επιτόκια, μεγάλη διάρκεια αποπληρωμής και περίοδο χάριτος κεφαλαίου έως τρία χρόνια, ενώ δεν περιλαμβάνει επιπλέον εξασφαλίσεις από μέρους των startups. Προϋποθέσεις είναι η ύπαρξη πρωτότυπου προϊόντος ή υπηρεσίας, η καλή βαθμολόγηση με βάση τους δείκτες του προγράμματος egg (KPIs) και η θετική γνωμοδότηση του μέντορα της συγκεκριμένης ομάδας.

Μπορεί το μοντέλο ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας να βασιστεί σε νέες καινοτόμες επιχειρήσεις και σε ποιο βαθμό; Πώς μπορεί να συμβάλει η πολιτεία;
Η δημιουργία ενός νέου μοντέλου της ελληνικής οικονομίας σίγουρα απαιτεί πολύ χρόνο προκειμένου να γίνει πραγματικότητα, καθώς παράλληλα θα πρέπει να αλλάξει και η κουλτούρα μας. Χρειάζεται να αλλάξει η νοοτροπία μας και να απενοχοποιηθεί η έννοια της επιχειρηματικότητας, η οποία αποτελεί σήμερα το ζητούμενο. Χρειάζεται να στηριχθεί η εξωστρέφεια των ελληνικών επιχειρήσεων, κάτι το οποίο περιλαμβάνει μια μεγάλη διαδικασία εκπαίδευσης των επιχειρηματιών στους τρόπους βέλτιστης διαχείρισης των ιδεών και των προτάσεών τους. Χρειάζεται να υπάρχει αμοιβαία εμπιστοσύνη, ένα γόνιμο περιβάλλον που θα προσελκύει τους νέους επιχειρηματίες να μείνουν και να επενδύσουν στον τόπο τους. Χρειάζεται επίσης μια σειρά αναπτυξιακών πρωτοβουλιών για την ανάδειξη και στήριξη της καινοτομίας, που θα δημιουργήσουν και θα παγιώσουν την αντίληψη ότι η πολιτεία λαμβάνει μέτρα για τον πολλαπλασιασμό των ευκαιριών που παρουσιάζονται σε τοπικό και διεθνές επίπεδο. Επίσης πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο που όλοι μας βλέπουμε το ελληνικό προϊόν ή την υπηρεσία που παράγεται στην Ελλάδα και παράλληλα να αλλάξουμε τις καταναλωτικές μας συνήθειες. Εάν εμείς οι ίδιοι πιστέψουμε στις ικανότητες των ελληνικών επιχειρήσεων, των ελληνικών ιδεών, θα αλλάξουμε, πιστέψτε με, και τον τρόπο που οι ξένες αγορές αντιμετωπίζουν την ελληνική επιχείρηση και τα ελληνικά προϊόντα. Κάτι τέτοιο κάνει και το egg, αλλά χρειάζεται να πολλαπλασιάσουμε τις ευκαιρίες, τους χώρους, τους ανθρώπους που είναι ταγμένοι σ’ αυτή την αποστολή για να δούμε τελικά και την αλλαγή αυτού που αποκαλούμε «μοντέλο της ελληνικής οικονομίας».

Μετά από δύο ολοκληρωμένους κύκλους του προγράμματος τι βαθμό βάζετε στο ελληνικό οικοσύστημα των startups;
Δεν θα έμπαινα στη διαδικασία να «βάλω βαθμό» στο ελληνικό startup οικοσύστημα, καθώς ακόμα βρίσκεται στα πρώτα του βήματα και απαιτεί υπομονή, επιμονή και πολλή δουλειά για να αναπτυχθεί και να τοποθετήσει την Ελλάδα στην παγκόσμια startup κοινότητα.  Δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι είμαστε στην εποχή της παγκοσμιοποίησης και ανταγωνιζόμαστε οικοσυστήματα πολύ πιο ώριμα και πολύ πιο ανεπτυγμένα από το δικό μας. Πρέπει όμως να αναγνωρισθεί ότι τα τελευταία χρόνια πραγματοποιούνται στη χώρα μας αρκετές συντονισμένες προσπάθειες. Το egg είναι μια πρωτοβουλία που πιστεύουμε ότι δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από αντίστοιχες πρωτοβουλίες σε πολύ ανεπτυγμένες χώρες του εξωτερικού. Ωστόσο, επειδή πρέπει να βλέπουμε και τη μεγάλη εικόνα, για την επιτυχία μιας πρωτοβουλίας όπως το egg χρειάζεται συνεχής προσπάθεια από μέρους μας, μεγάλη αφοσίωση από μέρους των ομάδων που έχουν ιδέες και οράματα, υπομονή για να φανούν τα πρώτα απτά αποτελέσματα, μα πάνω απ’ όλα το γόνιμο έδαφος και το κατάλληλο περιβάλλον που θα συμβάλουν στην ανάπτυξη του τόπου. Εάν στην προσπάθεια αυτή καταφέρουμε να κρατήσουμε στην Ελλάδα τα «μυαλά» που σήμερα ψάχνουν ευκαιρίες εκπαίδευσης και καριέρας στο εξωτερικό, τότε θα έχουμε πετύχει. Εάν, ακόμη περισσότερο, κάνουμε όλους αυτούς που έφυγαν τα προηγούμενα χρόνια να επιστρέψουν φέρνοντας πίσω την εμπειρία και τεχνογνωσία τους, θα έχουμε προσφέρει στον τόπο μας διπλό καλό. Υπομονή λοιπόν και εντατική δουλειά και όταν δούμε τα αποτελέσματα αυτής της μεγάλης προσπάθειας στην κοινωνία και την οικονομία μας, τότε και μόνο τότε, η ίδια η κοινωνία θα δώσει στο ελληνικό οικοσύστημα των startups τον «βαθμό» που του αναλογεί για το πόσο καλά κατάφερε να βοηθήσει τη νέα γενιά να πετύχει.