Ένας επιχειρηματικός οδηγός για τη φετινή «άγρια» χρονιά της Ευρώπης
Για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες θα καθοριστούν τόσα πολλά για το μέλλον της Ευρώπης μέσα σε ένα μόλις έτος.
Υπό κανονικές συνθήκες, οι προεδρικές εκλογές στη Γαλλία θα ήταν τόσο προβλέψιμες που πολλοί παρατηρητές θα προτιμούσαν να …ρίξουν έναν υπνάκο παρά να παρακολουθήσουν την πορεία της προεκλογικής εκστρατείας.
Αλλά αυτές οι κανονικές συνθήκες αποτελούν παρελθόν. Και εδώ και κάμποσους μήνες, οι βασικοί υποψήφιοι των γαλλικών εκλογών έχουν εμπλακεί σε οικονομικά σκάνδαλα, δικαστικές έρευνες και λογής ίντριγκες.
Τα δύο φαβορί είναι ο πρώην τραπεζίτης της Rothschild Εμανουέλ Μακρόν και η ακροδεξιά ηγέτης του Εθνικού Μετώπου Μαρίν Λεπέν. Και οι δύο προηγούνται στις δημοσκοπήσεις του Φρανσουά Φιγιόν, ο οποίος μέχρι πρόσφατα θεωρείτο φαβορί αλλά αντιμετωπίζει κατηγορίες για πληρωμές προς τη γυναίκα του και τα παιδιά του με δημόσιους πόρους για θέσεις εργασίας στις οποίες δεν εμφανίστηκαν ποτέ. Όσο για τον υποψήφιο των Σοσιαλιστών Μπενουά Αμόν, αυτός υπολείπεται και των τριών υποψηφίων εξαιτίας της χαμηλής δημοτικότητας του Προέδρου Φρανσουά Ολάντ.
Μπορεί όλη αυτή η …σαπουνόπερα να είναι διασκεδαστική, αλλά κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει το γεγονός ότι στις εκλογές αυτές κρίνονται πολλά. Οι δύο γύροι των εκλογών, στις 23 Απριλίου και στις 7 Μαΐου, θα μπορούσαν να μετασχηματίσουν όχι μόνο την επιχειρηματική πραγματικότητα στην τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης αλλά και ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ).
Οι γαλλικές εκλογές είναι μία από τις πολιτικές στιγμές στην Ευρώπη που μπορεί να έχουν κρίσιμο αντίκτυπο για την παγκόσμια οικονομική τάξη πραγμάτων. Στη Βρετανία, η Τερέζα Μέι προσπαθεί να κλείσει μια συμφωνία με την ΕΕ για το Brexit που να διατηρεί εμπορικά προνόμια για εταιρείες με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο. Η ηγεσία της Σκωτίας ζητά νέο δημοψήφισμα για την αποχώρησή της από τη Βρετανία, περιπλέκοντας τους δεσμούς με τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο της, την Αγγλία.
Επιπλέον, η Γερμανίδα Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ θα μπορούσε να έρθει αντιμέτωπη με μια ήττα στις εκλογές του Σεπτεμβρίου. Τέλος, το επόμενο πακέτο διάσωσης για την Ελλάδα ίσως απειληθεί εάν το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εγκαταλείψει το πρόγραμμα υπό την πίεση των ΗΠΑ.
Ο ευρωπαϊκός λαϊκισμός βρίσκεται πίσω από ένα μεγάλο μέρος αυτής της αστάθειας. Δυνάμεις όπως η παγκοσμιοποίηση, οι προσφυγικές ροές και διαμάχες γύρω από τη λιτότητα έχουν τροφοδοτήσει την άνοδο ακροδεξιών κινημάτων στον Βορρά (όπως η Εναλλακτική για τη Γερμανία) και αριστερών δυνάμεων στον Νότο (όπως ο ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα).
Ευτυχώς για τις παγκόσμιες αγορές, η άνοδος του λαϊκισμού ίσως έχει φτάσει στα όριά του. Στις πρόσφατες εκλογές στην Ολλανδία, ο εθνικιστής υποψήφιος Γκερτ Βίλντερς αύξησε την εκλογική του δύναμη αλλά απέτυχε να κερδίσει, όπως ανέμεναν κάποιοι. Στις εκλογές του Σεπτεμβρίου, ο βασικός αντίπαλος της Μέρκελ προέρχεται από το φιλο-ευρωπαϊκό στρατόπεδο των σοσιαλδημοκρατών. Και στη Γαλλία, η Λεπέν αντιμετωπίζει αρκετά εμπόδια στην πορεία της προς την προεδρία, ενώ ο Μακρόν έχει υιοθετήσει μια στάση υπέρ των επιχειρήσεων, με θέσεις όπως η μείωση του κόστους πρόσληψης και απόλυσης εργαζομένων.
Το αποτέλεσμα ίσως είναι μια ισχυρότερη ΕΕ από αυτή που υπήρχε στην αρχή του 2017, εάν κερδίσουν οι φιλο-ΕΕ πολιτικοί. Ακόμα κι αν εκλεγεί η Λεπέν, είναι δύσκολο να φανταστεί κάποιος ότι θα συγκεντρώσει αρκετή υποστήριξη στο Κοινοβούλιο για να περάσει τις αλλαγές που επιδιώκει.
Σε κάθε περίπτωση, οι κίνδυνοι είναι υπαρκτοί. Εάν κερδίσει, η Λεπέν θα μπορούσε να τροφοδοτήσει μια παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση φεύγοντας από το ευρώ ή ακόμα κι από την ΕΕ. Η Ένωση μπορεί να αντέξει ένα Brexit. Αλλά ένα Frexit; Όχι και τόσο.
