ΕΝΦΙΑ – Ασφάλιση κατοικιών: Ποιοι κερδίζουν από τη νέα εξαγγελία της κυβέρνησης

Γιώργος Αλεξάκης

Κατοικίες με μεγάλη αξία, που συνακόλουθα έχουν και μεγάλες επιβαρύνσεις από τον ΕΝΦΙΑ θα διασφαλίσουν μεγαλύτερα ποσά, σε απόλυτες τιμές, ως ελάφρυνση, από τη νέα εξαγγελία του Πρωθυπουργού, που έγινε στο πλαίσιο της προεκλογικής παρουσίασης του οικονομικού προγράμματος της Ν.Δ., στην Ελευσίνα το βράδυ της Κυριακής (7/4). Βέβαια, οι κατοικίες αυτές, εφόσον ασφαλίζονται «αντιμετωπίζουν» και υψηλά ασφάλιστρα.

«Σήμερα είμαστε σε θέση να εξαγγείλουμε μία ακόμη παρέμβαση η οποία σχετίζεται με τον ΕΝΦΙΑ και συνδέεται με τις πολιτικές μας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και των φυσικών καταστροφών», είπε ο πρωθυπουργός. «Οποιοδήποτε σπίτι ασφαλίζεται έναντι φυσικών καταστροφών θα μπορεί να έχει επιπλέον έκπτωση στον ΕΝΦΙΑ, 10%», εξήγησε επισημαίνοντας ότι έτσι θα ενθαρρύνονται οι πολίτες να ασφαλίζουν τα σπίτια τους έναντι των καταστροφών με ένα σημαντικό κίνητρο.

Όπως είπε ο Πρωθυπουργός κι ενώ αναμένεται περαιτέρω νομοτεχνική επεξεργασία της πρότασης, με δημοσιονομικό κόστος 40 εκατ. ευρώ, προβλέπεται οριζόντια μείωση ΕΝΦΙΑ κατά 10% για κατοικίες που ασφαλίζονται για το σύνολο του έτους για φυσικές καταστροφές.

Παραδείγματα

Για παράδειγμα, αν φορολογούμενος που διαθέτει ένα διαμέρισμα 90 τετραγωνικών σε περιοχή της Νέας Σμύρνης, επιλέξει να ασφαλίσει για φυσικές καταστροφές το σπίτι του, θα κληθεί να πληρώσει ετησίως ένα ασφάλιστρο της τάξης των 120 – 140 ευρώ περίπου. Ο ΕΝΦΙΑ που “συνοδεύει” το ακίνητο είναι στα 300 ευρώ και άρα, με βάση την εξαγγελία του Πρωθυπουργού, το κέρδος στο φόρο ανέρχεται στα 30 ευρώ. Βέβαια, για την τσέπη του αθροιστικά, ΕΝΦΙΑ και ασφάλιστρο, σημαίνει εκταμίευση περίπου 400 ευρώ.

Για ένα άλλο μικρό διαμέρισμα χαμηλότερης αντικειμενικής, π.χ. σε περιοχή του Πειραιά, όπου ο ΕΝΦΙΑ είναι π.χ. στα 140 ευρώ, το «κέρδος» είναι 14 ευρώ, εφόσον υπάρχει ασφάλιστρο, που υπολογίζεται στα 100.

Βέβαια, σε περιπτώσεις ακριβών ακινήτων, π.χ. βιλών, πολυτελών κατοικιών, που σε πολλές περιπτώσεις, επειδή υπάρχει τόσο η ασφαλιστική «κουλτούρα», όσο και η οικονομική δυνατότητα, και άρα είναι σύνηθες να «τρέχει» και ασφαλιστήριο συμβόλαιο, το κέρδος είναι μεγαλύτερο. Έτσι, π.χ. εάν ο ΕΝΦΙΑ, που αντιστοιχεί σε κίνητο φτάνει τα 2.500 ευρώ, το όφελος πάει στα 250 ευρώ, κάτι που μπορεί να “κουρεύει” το κόστος του ασφαλιστηρίου συμβολαίου ακόμη και στο 40-50%.

Ικανοποίηση της αγοράς

Με βάση πάντως τις πρώτες πληροφορίες, η υποδοχή του μέτρου είναι ικανοποιητική από την αγορά, έστω και αν αυτό που ζητούσε ήταν πλαίσιο για υποχρεωτικότητα στην ασφάλιση για φυσικές καταστροφές, (κάτι που ισχύει για ακίνητα με στεγαστικά δάνεια) με χορήγηση ολικής έκπτωσης της σχετικής δαπάνης. Κάτι, που αποτελούσε σύσταση από τον ΟΟΣΑ, ως μέτρο για τον επιμερισμό του κινδύνου έναντι φυσικών καταστροφών, μεταξύ Κράτους και πολιτών. Πάντως, το αίτημα για παροχή κινήτρων για «ωρίμανση» της ασφαλιστικής συνείδησης στους πολίτες εκκρεμεί εδώ και χρόνια. Βέβαια τοιουτοτρόπως το κράτος επιδιώκει, ένεκα και των μεγάλων, πλέον, αναγκών για κάλυψη των απειλών που φέρνει η κλιματική κρίση, να βρει «στηρίγματα» πέραν του προϋπολογισμού για να «στήσει» αναχώματα.

Υπενθυμίζεται, ότι, με βάση ανακοινώσεις που είχαν γίνει από το Υπ. Οικονομικών τον περασμένο Φεβρουάριο, συνολικά, μέσα σε 1,5 χρόνο από τη θέσπιση του νέου πλαισίου Κρατικής Αρωγής, χορηγήθηκαν περισσότερα από 191 εκατ. ευρώ για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων που δοκιμάστηκαν από φυσικές καταστροφές ανά την επικράτεια.

Η ιστορία

Πάντως, η επαναφορά φοροαπαλλαγών, φοροεκπτώσεων για τις δαπάνες που θα γίνονται για ασφαλίσεις κτιρίων ήταν, εδώ και καιρό, στο τραπέζι της συζήτησης μεταξύ του οικονομικού επιτελείου και της ασφαλιστικής αγοράς καθώς η κλιματική αλλαγή αλλά και η σεισμικότητα, με επίκεντρο τη Μεσόγειο, φέρνουν νέα δεδομένα στον όλο σχεδιασμό. Κι αυτό την ώρα που μόλις το 17% των κατοικιών και κτιρίων είναι ασφαλισμένο σήμερα.

“Στόχος είναι να διατηρήσουμε κρατική αρωγή αλλά και να δούμε και κίνητρα” ανέφερε τον περασμένο Φεβρουάριο αρμόδια πηγή που σημειώνοντας ότι τα κίνητρα θα έχουν καθολική ισχύ για περιοχές και πολίτες σε αντίθεση με ό,τι είχε προταθεί πριν λίγα χρόνια και αφορούσε μόνο κάποιες περιοχές που έχουν υψηλό δείκτη κινδύνου. Κάτι βέβαια που δεν «περπάτησε», καθώς ήταν αντίθετο με την ίδια τη φιλοσοφία της λειτουργίας της ασφαλιστικής αγοράς, που αντλεί κέρδη για να δίνει αποζημιώσεις από ασφαλίσεις που γίνονται “οριζόντια” και σε περιοχές που έχουν μειωμένο ρίσκο. «Είμαστε σε συζητήσεις με αγορά, αυτή τη στιγμή είναι για κινητροδότηση και όχι υποχρεωτικότητα. Συχνά αλλάζουν τα δεδομένα. Υπάρχουν συγκεκριμένα αιτήματα από την αγορά. Προφανώς τα κίνητρα θα ισχύσουν σε όλη την Ελλάδα και προφανώς εκεί που υπάρχει μεγαλύτερο κίνδυνος θα υπάρχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον», ανέφερε αρμόδια πηγή τονίζοντας από την αρχή της τρέχουσας κυβερνητικής θητείας είναι υπό συζήτηση το πώς θα δοθούν κίνητρα για την ενίσχυση της ιδιωτικής ασφάλισης. Με βάση τη διεθνή εμπειρία, δε, αυτά μπορούν να αξιοποιούν σχήματα ΣΔΙΤ για πιθανές αποζημιώσεις αλλά και βέβαια και φοροκίνητρα.

Αίτημα της ΠΟΜΙΔΑ

Να σημειωθεί ότι προς αυτήν την κατεύθυνση έχει πιέσει και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών ακινήτων που έχει αναφέρει επανειλημμένα ότι ένα νέο πλαίσιο θα «απομειώσει» τα βάση αποζημιώσεων που “σηκώνει” το Δημόσιο ενώ παράλληλα δε θα αφαιρέσει έσοδα από τον προϋπολογισμό, αλλά αντιθέτως ότι θα επιφέρει αύξηση από την τόνωση του τζίρου των ασφαλιστικών εταιρειών.

Όπως έχει επισημαίνει η ΠΟΜΙΔΑ, αξιοποιώντας στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ και της Ένωσης των Ασφαλιστικών Εταιρειών (ΕΑΕΕ) για το 2017, υπάρχουν στη χώρα μας 6.371.901 κατοικίες εκ των οποίων ασφαλισμένες είναι μόνον 1.074.053. Με βάση, μάλιστα, μια υπόθεση εργασίας που κάνει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ), εάν ασφαλιστούν 200.000 νέες κατοικίες με μέσο ετήσιο ασφάλιστρο 155€, το έσοδο για τον κρατικό προϋπολογισμό θα φτάσει τα 10 εκατ. ευρώ μόνο από φόρο ασφαλίστρων και φόρο επί των κερδών των ασφαλιστικών επιχειρήσεων, χωρίς να υπολογιστούν τα επιπλέον οφέλη για την οικονομία, την αγορά και την κοινωνία γενικότερα.

Το πλαίσιο προ του 2013

Να σημειωθεί ότι, οι φοροεκπτώσεις από δαπάνες ιδιωτικής ασφάλισης υπήρχαν στις φορολογικές δηλώσεις του 2013, δηλαδή με τα εισοδήματα του 2012. Πάνω από 804.000 φορολογούμενοι είχαν κάνει χρήση της σχετικής έκπτωσης, δηλώνοντας σχεδόν 1,2 δις. ευρώ για δαπάνες ασφάλειας ζωής και το κόστος για τον Προϋπολογισμό δεν είχε ξεπεράσει τα 52 εκ ευρώ.

Ωστόσο, στη διαπραγμάτευση με την Τρόικα, τότε, η σχετική φοροέκπτωση- όπως και ανάλογες για ιατρικά έξοδα, για ενοίκια, για δίδακτρα φροντιστηρίων, για τόκους στεγαστικών δανείων- καταργήθηκε υπό την πίεση των θεσμών.

Η υφιστάμενη νομοθεσία

Ήδη, βέβαια, ένα πρώτο βήμα για την παροχή κινήτρων για την αξιοποίηση του ιδιωτικού πυλώνα ασφάλισης έχει γίνει με τον 4797/2021. Με βάση το άρθρο 5 όσες οι επιχειρήσεις υφίστανται ζημιές και είναι ασφαλισμένες έχουν «ενισχυμένο» πλέγμα προστασίας. Έτσι επιχορηγούνται για το ποσό της ζημίας, το οποίο δεν καταβάλλεται από την ασφαλιστική εταιρεία. Επιπλέον, το ποσό της ζημίας που καταβάλλεται από την ασφαλιστική εταιρεία είναι αφορολόγητο, ακατάσχετο και ανεκχώρητο στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, δεν υπόκειται σε οποιαδήποτε κράτηση, τέλος ή εισφορά, δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη στη φορολογική διοίκηση και το Δημόσιο, τους δήμους, τις περιφέρειες, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τα πιστωτικά ιδρύματα.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• Τουρκία: Ο Ερντογάν αποκαλεί τον Κιλιτσντάρογλου «μέθυσο»
• ΕΕ: Ετοιμάζει νέες κυρώσεις για εταιρείες της Κίνας που βοηθούν τη Ρωσία