Επαφές σε Βρυξέλλες και Αθήνα για ανθεκτικότητα και μεταρρυθμίσεις
Σε εξέλιξη είναι αυτές τις ημέρες σημαντικές επαφές στις Βρυξέλλες και στην Αθήνα με επίκεντρο την δημοσιονομική πολιτική και τις προωθούμενες επενδύσεις για την ανθεκτικότητα της οικονομίας, με τους Ευρωπαίους υπουργούς οικονομικών να επιχειρούν να συνταιριάξουν τις ευέλικτες πολιτικές που απαιτούν οι καιροί αβεβαιότητας με την ελαφρώς περιοριστική πολιτική το 2025.
Στις Βρυξέλλες βρίσκεται και ο Έλληνας υπουργός Κωστής Χατζηδάκης, για τις συνεδριάσεις των Eurogroup και Ecofin. Όπως ανακοίνωσε ο Επίτροπος Οικονομίας Paolo Gentiloni, τα κράτη μέλη θα έχουν περιθώριο μέχρι τις 20 Σεπτεμβρίου για να παρουσιάσουν τα μεσοπρόθεσμα σχέδιά τους εφόσον τεθούν σε ισχύ οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες. Σημειώνεται ότι το νέο δημοσιονομικό σύμφωνο προβλέπει ανώτατο όριο ελλείμματος 3% και χρέους 60% του ΑΕΠ. Όσες χώρες αποκλίνουν θα πρέπει να συμμορφώνονται με τους κανονισμούς, που είναι αυστηρότεροι για κράτη με χρέος πάνω από 90% του ΑΕΠ, όπως Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία και Πορτογαλία. Με βάση τα νέα δεδομένα κάθε κράτος συμφωνεί με την Κομισιόν ένα δημοσιονομικό σχέδιο τετραετίας στη βάση της βιωσιμότητας του χρέους και με κριτήριο για την καλή επίδοση την αύξηση των καθαρών πρωτογενών δαπανών. Το 2024 η Κομισιόν θα διαπραγματευτεί με τις χώρες μέλη, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, τους τετραετείς στόχους. Πρακτικά το νέο σύμφωνο για την χώρας μας σημαίνει ότι δεν θα μπορεί να υπερβαίνει κατά 2,6% τις δαπάνες της γενικής κυβέρνησης ανεξάρτητα από τον ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας. Για το 2024 προβλέπει ανάπτυξη 2,9% με πρωτογενές πλεόνασμα 2,1%.
Υπό το νέο καθεστώς αυξάνεται η πίεση στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης που πρέπει να προωθήσει μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις αξιοποιώντας ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους. Σημειώνεται ότι τρέχει ο τακτικός έλεγχος της Κομισιόν για την πορεία του ελληνικού προγράμματος στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και επίκεινται συναντήσεις τεχνικών κλιμακίων με στελέχη του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Ας ληφθεί επίσης υπόψη ότι είναι σε εξέλιξη αγώνας δρόμου για να τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα. Για το 2024 το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων είναι το μεγαλύτερο των τελευταίων 14 ετών.
Επίσης εκτός των 12,2 δισ. ευρώ που αναμένονται από τα ευρωπαϊκά προγράμματα και από το ελληνικό σκέλος η οικονομία θα επωφεληθεί από την ωρίμανση των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης και της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (HDB). Σημειώνεται ότι για το 4ο διπλό αίτημα που θα κατατεθεί τον Απρίλιο προς την ΕΕ, ήτοι 2,5 δισ. ευρώ, η Ελλάδα έχει ικανοποιήσει το στόχο. Υπενθυμίζεται ότι ανά έτος προβλέπονται δύο αιτήματα που αφορούν αφενός επιχορηγήσεις/ενισχύσεις κεφαλαίου (Grants) 1 δισ. ευρώ και 2,5 δισ. ευρώ δανείων. Το 5ο αίτημα θα ακολουθήσει τον Σεπτέμβριο.
Εντωμεταξύ, στις Βρυξέλλες, σήμερα Τρίτη, 12 Μαρτίου, σε κοινή συνεδρίαση οι υπουργοί Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων της ΕΕ θα συζητήσουν με θέμα τις κοινωνικές επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις, την μακροοικονομική σταθερότητα και την κοινωνική σύγκλιση. Στο Ecofin θα συζητηθεί η πορεία εφαρμογής του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και ο οικονομικός και δημοσιονομικός αντίκτυπος του πολέμου στην Ουκρανία ενώ στο επίκεντρο πάντα είναι οι κατευθυντήριες γραμμές του προϋπολογισμού της ΕΕ για το έτος 2025.
Παρά τις αδυναμίες της ευρωπαϊκής οικονομίας που αναδείχθηκαν το 2024 το Eurogroup εκτιμά ότι υπάρχουν οι προϋποθέσεις για την επιτάχυνση της οικονομικής δραστηριότητας στη ζώνη του ευρώ το 2025, δεδομένου ότι η αγορά εργασίας παραμένει ισχυρή, ο πληθωρισμός βρίσκεται σε πτωτική πορεία και εκτιμάται ότι θα προσεγγίσει το στόχο της ΕΚΤ ενώ η αυστηρότερη νομισματική πολιτική φέρνει αποτελέσματα. Ωστόσο, σύμφωνα με το Eurogroup, η ευρωζώνη αντιμετωπίζει πολλαπλές δημοσιονομικές απαιτήσεις παράλληλα με την ανάγκη να συνεχίσει να οικοδομεί δημοσιονομικά αποθέματα ασφαλείας.
Ο κ. Gentiloni προανήγγειλε ένα πολύ ενδιαφέρον καλοκαίρι όσον αφορά στον συντονισμό στη δημοσιονομική πολιτική, καθώς αφού εγκριθούν οι αναθεωρημένοι δημοσιονομικοί κανόνες τον επόμενο μήνα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πρέπει να αρχίσουν να εφαρμόζονται από το 2025. Τα χρονικά περιθώρια στενεύουν και τους καλοκαιρινούς μήνες θα απαιτηθεί εντατική συνεργασία πάνω στα μεσοπρόθεσμα σχέδια των κρατών-μελών, όπως εξήγησε ο Επίτροπος Οικονομίας ενόψει των κατευθυντηρίων γραμμών που αναμένεται να δημοσιεύσει τον Ιούνιο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στη βάση των αναθεωρημένων ευρωπαϊκών δημοσιονομικών κανόνων.
