Επιτόκια: Σε τεντωμένο σχοινί η νομισματική πολιτική της ΕΚΤ
Νέα μείωση των επιτοκίων του ευρώ κατά 25 μονάδες βάσης προεξοφλούν οι αγορές στην επόμενη συνεδρίαση της ΕΚΤ την Μεγάλη Πέμπτη, 17 Απριλίου, αναμένοντας τις κατευθύνσεις της Christine Lagarde για τη νομισματική πολιτική σε ένα περιβάλλον αυξημένης αβεβαιότητας λόγω των γεωπολιτικών διαταραχών και των απρόβλεπτων επιπτώσεων από τις αποφάσεις του Λευκού Οίκου.
Με τη συγκυρία να ευνοεί προς το παρόν μια νέα μείωση του επιτοκίου διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων από 2,5% σε 2,25%, ως αποτέλεσμα της αποκλιμάκωσης των τιμών της ενέργειας και της ανόδου του ευρώ έναντι του δολαρίου, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) φαίνεται να βρίσκεται εντός του πλάνου της για κινήσεις με στόχο την τόνωση της ανάπτυξης.
Σημειώνεται ότι ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, έχει μιλήσει για συνέχεια των μειώσεων του επιτοκίου του ευρώ ώστε να φτάσει στα επίπεδα του 2% -κάτι εφικτό εάν η ΕΚΤ μειώσει άλλη μια φορά τα επιτόκια τον Ιούνιο ή τον Σεπτέμβριο- κρατώντας όμως επιφυλάξεις για τη νομισματική πολιτική του 2026. Οι αναφορές του επιβεβαιώνονται αφενός από τις προβλέψεις του Μαρτίου και τις ενδείξεις που έχει η ΕΚΤ για την πορεία του πληθωρισμού προς το στόχο του 2% φέτος και αφετέρου από τις εξελίξεις στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, οι οποίες επιτείνουν την αβεβαιότητα και εγκυμονούν κινδύνους για τις προοπτικές ανάπτυξης της ευρωζώνης.
Η διαταραχή στο παγκόσμιο εμπόριο που προωθεί ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ αλλάζει τις μακροοικονομικές προοπτικές, με βάση τις οποίες λαμβάνονται οι αποφάσεις νομισματικής πολιτικής και ειδικά τις εκτιμήσεις για την ανάπτυξη. Σημειώνεται ότι η EKT στις αρχές Μαρτίου -όταν υπολόγιζε μόνο τον αντίκτυπο από τους δασμούς που αποφάσιζαν οι ηγεσίες ΗΠΑ και Κίνας- προέβλεπε μία αναιμική ανάκαμψη της οικονομίας της ευρωζώνης στα επίπεδα του 0,9% αλλά έκτοτε ο πήχης έχει κατέβη. Ο λόγος είναι η ανακοίνωση των ανταποδοτικών δασμών, ύψους 20% για τις περισσότερες εισαγωγές από χώρες της ΕΕ. Αν και ακολούθησε μείωσή τους στη συνέχεια στο 10% για διάστημα 90 ημερών, με σκοπό διαπραγματεύσεις για την επίτευξη διμερούς συμφωνίας, δεν είναι δυνατόν να προβλεφθεί ο αντίκτυπος στην οικονομία κι επομένως η αβεβαιότητα παραμένει.
Το στίγμα έδωσε και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, όταν χαιρέτισε την ανακοίνωση του προέδρου Τραμπ για την παύση των αμοιβαίων δασμών σημειώνοντας ότι οι σαφείς, προβλέψιμες συνθήκες είναι απαραίτητες για τη λειτουργία του εμπορίου και των αλυσίδων εφοδιασμού επαναλαμβάνοντας την πρότασή της για συμφωνία μηδενικών δασμών σε όλα τα βιομηχανικά αγαθά μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ.
Όπως επισημαίνουν οι οικονομολόγοι οι συνθήκες έχουν διαφοροποιηθεί και η ΕΚΤ στη συνεδρίασή της μεθαύριο είναι αντιμέτωπη με διαφορετικές συνθήκες από αυτές στην τελευταία της συνεδρίαση. Οι δασμοί είναι προ των πυλών και η νομισματική πολιτική της ευρωζώνης θα πρέπει να προσαρμοστεί, αναφέρουν οικονομολόγοι σε έρευνα του Bloomberg προβλέποντας ότι τα επιτόκια του ευρώ θα μειωθούν για 7η φορά, κατά 25 μονάδες βάσης στη συνεδρίαση της 17ης Απριλίου. Προβλέπεται δε περαιτέρω μείωση στο 2%, χωρίς ωστόσο να μπορεί να προβλεφθεί κατά πόσο θα συνεισφέρουν στην ανάπτυξη υπό τις παρούσες συνθήκες και γι’ αυτό οι προβλέψεις για την νομισματική πολιτική το επόμενο έτος είναι επισφαλείς.
