Εργασιακά: Οι καταγγελίες σεξουαλικής παρενόχλησης αυξήθηκαν 315% στην Ελλάδα – Τα στοιχεία της ΑΑΕΕ
Κατακόρυφη άνοδο εμφάνισαν από το 2022 έως το 2024 οι καταγγελίες σεξουαλικής παρενόχλησης σε εργασιακούς χώρους της Ελλάδας, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε την Τετάρτη η Ανεξάρτητη Αρχή Επιθεώρησης Εργασίας (ΑΑΕΕ).
Όπως αναφέρεται σχετικά στην πολυσέλιδη έκθεση της ΑΑΕΕ, στις υποβολές καταγγελιών σεξουαλικής παρενόχλησης καταγράφηκε ποσοστιαία αύξηση 315% μεταξύ των δύο τελευταίων ετών.
Ειδικότερο ενδιαφέρον σχετικά με τις 38 αυτές καταγγελίες για σεξουαλική παρενόχληση παρουσιάζουν τα κάτωθι στοιχεία:
Η συντριπτική πλειοψηφία των καταγγελλόντων, θιγομένων από περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης, στα οποία συμπεριλήφθηκαν στο έτος τούτο και καταγγελίες τριών αντρών και ενός διεμφυλικού ατόμου για προσβολή της γενετήσιας αξιοπρέπειάς τους εξακολουθεί να έχει θηλυκό πρόσημο, καθώς στις 34 από τις 38 σχετικές καταγγελίες θιγόμενες φέρονται γυναίκες, ήτοι στο συντριπτικό ποσοστό των 89%.
Όσον αφορά δε στο φύλο του καταγγελλόμενου αυτό συνεχίζει να φέρει αντρικό χαρακτήρα, καθώς και στις 38 σχετικές υποθέσεις που
απασχόλησαν τις Υπηρεσίες μας εντός του 2024 φέρεται ότι άντρας ήταν ο δράστης των καταγγελλόμενων συμπεριφορών σεξουαλικής παρενόχλησης στην εργασία (ποσοστό 100%).
Ηλιακά, τα περισσότερα σχετικά περιστατικά αφορούσαν τις ηλικίες 45-64, σε ποσοστό 37%, ενώ σε όμοια ποσοστά ακολούθησαν οι ηλικιακές κατηγορίες 35-44 (26%) και 18-24 (24%) και αρκετά πιο κάτω σε ποσοστό 13% οι ηλικίες 25-34.
Η αντίστοιχη αποτύπωση των ως άνω δεδομένων σε γενεακές ομάδες δείχνει μία κατανομή των ποσοστών μεταξύ των γενεών Millennials (ηλικίες 31-45 με 34%), GEN Z (ηλικίες 10- 30 με 32%) και GEN X (ηλικίες 46-60 με 31%).
Ως προς την ιδιότητα του καταγγελλόμενου τα αριθμητικά στοιχεία δείχνουν ότι στις 20 από τις 38 υποθέσεις, ήτοι σε ποσοστό 53% η σεξουαλική παρενόχληση φέρεται προκληθείσα από τον ίδιο τον εργοδότη, ενώ σε ποσοστό 47% φέρεται ως καταγγελλόμενος άλλος εργαζόμενος/υπεύθυνος.
Αναφορικά δε με τους κλάδους δραστηριότητας των επιχ/σεων που απασχόλησαν εντός του 2024 με τα καταγγελλόμενα περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης στην πρώτη θέση βρίσκονται η εστίαση και οι ξενοδοχειακές επιχ/σεις σε ποσοστό 29%, που κατά κανόνα καλύπτουν το φάσμα των υπηρεσιών που παρέχονται στον τουρισμό, με έξι και πέντε αντίστοιχα εις βάρος τους σχετικές καταγγελίες και ακολουθούν οι κλάδοι του λιανικού και χονδρικού εμπορίου σε ποσοστό 24%.
Αύξηση 110% στις συνολικές καταγγελίες περιστατικών βίας και παρενόχλησης
Σε ανακοίνωση που συνοδεύει την έκθεση, η ΑΑΕΕ αναφέρει πως οι συνολικές καταγγελίες περιστατικών βίας και παρενόχλησης στην εργασία για το 2024 εμφάνισαν αύξηση.
Ακόμα πιο εντυπωσιακό είναι το ποσοστό αύξησης σε βάθος τριετίας (2022-24), φθάνοντας το 110% – από 151 σε 318 καταγγελίες το 2024.
Για άλλη μία χρονιά η μεγάλη πλειοψηφία (88%) των καταγγελιών αφορά σε περιστατικά βίας (λεκτικής, σωματικής) και παρενόχλησης (ηθικής, ψυχολογικής) και το 12% σε σεξουαλική παρενόχληση, υπογραμμίζοντας τη διαχρονική́ τάση υποδήλωσης αυτών, εξαιτίας της ιδιαιτερότητας και της δυσκολίας ως προς την απόδειξή τους.
Εντούτοις, εντός του 2024 σημειώθηκε υπερτριπλασιασμός των υποθέσεων σεξουαλικής παρενόχλησης, καθώς από 12 το 2023 έφτασαν τις 38.
Όπως τονίζει η Γεωργία Βαζάκη, προϊσταμένη του αυτοτελούς τμήματος της Επιθεώρησης Εργασίας για την παρακολούθηση της βίας και παρενόχλησης στην εργασία: «Πρωταρχικό μέλημα είναι να καταστεί σαφές, στο σύνολο του κόσμου της εργασίας, ότι η ορατότητα ως προς τις ανεπίτρεπτες βίαιες και παρενοχλητικές συμπεριφορές αυξάνεται σταθερά, με την αξιοποίηση του ισχύοντος προστατευτικού πλαισίου, αλλά και μέσω δράσεων ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης από όλους τους συναρμόδιους φορείς, προς τους οποίους και απαιτείται να αυξηθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών.
Αποτελεί καθήκον όλων μας η επίτευξη συντονισμένων δράσεων σε όλους τους τομείς της καθημερινότητάς μας, ώστε να μπορέσουμε να διασφαλίσουμε όχι απλά έναν κόσμο εργασίας χωρίς βία και παρενόχληση, αλλά μία ολόκληρη κοινωνία που θα έχει θέσει τα θεμέλια επίδειξης μηδενικής ανοχής σε τέτοιου είδους συμπεριφορές, οι οποίες βάλλουν τον πυρήνα της ανθρώπινης αξιοπρέπειας».
Και το 2024 την πρώτη θέση στις καταγγελίες για εν γένει περιστατικά βίας και παρενόχλησης στην εργασία κατείχαν επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους κλάδους του χονδρικού και λιανικού εμπορίου, σε ποσοστό 28%. Ακολούθησαν με 26% αυτές των ξενοδοχείων και της εστίασης, οι οποίες καλύπτουν σε μεγάλο βαθμό το φάσμα των υπηρεσιών που παρέχονται στον τουρισμό. Έπονται με πολύ μικρότερα ποσοστά οι κλάδοι υγείας, βιομηχανίας τροφίμων, υπηρεσιών φύλαξης, καθαρισμού και άλλοι.
Όσον αφορά στο φύλο των θιγομένων εργαζόμενων, επί του συνόλου των καταγγελιών για το 2024, το 66% ήταν γυναίκες και το 34% άντρες.
Αντεστραμμένα συνεχίζουν να εμφανίζονται τα ποσοστά αναφορικά με το φύλο του καταγγελλομένου προσώπου, όπου την πρώτη θέση κατέχουν οι άντρες, σε ποσοστό 70%. Το αυξημένο σε ετήσια βάση ποσοστό, εμφάνισης των αντρών ως τα πρόσωπα που προκαλούν παρενοχλητικές συμπεριφορές, υποδηλώνει ότι, σε ορισμένους χώρους εργασίας, συνεχίζουν να αποτελούν εργασιακή πραγματικότητα παραδοσιακές νοοτροπίες περί υπεροχής του αντρικού φύλου.
Πιο αναλυτικά, σε σύνολο 318 καταγγελιών το 2024:
- 99 επιλύθηκαν με λήψη των πρόσφορων και ανάλογων μέτρων, κατόπιν των σχετικών συστάσεων συμμόρφωσης στις επιχειρήσεις και σχετική παρακολούθηση ως προς την εφαρμογή αυτών, ήτοι ποσοστό 31%.
- 21 ματαιώθηκαν είτε λόγω μη παράστασης κατά την ορισθείσα συζήτηση των καταγγελλόντων προσώπων, είτε λόγω γραπτής σχετικής ανακλητικής δήλωσης των τελευταίων, ιδίως όταν επήλθε μεταξύ των μερών επίλυση ενόψει και της προγραμματισμένης συζήτησης ενώπιον των υπηρεσιών μας, είτε διότι κατά τη συζήτηση δεν αναλύθηκαν περαιτέρω συγκεκριμένα περιστατικά βίας και παρενόχλησης, ώστε να μπορούν να υπαχθούν στην ειδική διαδικασία του άρθρου 18 του Ν. 4808/2021.
- Σε 124 υποθέσεις (39%) έχει καταγραφεί από τον διεξάγοντα τη διαδικασία Επιθεωρητή Εργασιακών Σχέσεων αιτιολογημένη γνώμη σύστασης προσφυγής στα αρμόδια δικαστήρια. Αφενός εξαιτίας αντικρουόμενων ισχυρισμών επί αμφισβητούμενων πραγματικών και νομικών ζητημάτων, που χρήζουν δικαστικής εκτιμήσεως, αφετέρου επειδή δεν κατέστη εφικτό να αξιοποιηθεί ο δικονομικός κανόνας της αντιστροφής του βάρους απόδειξης, καθότι τα ελλιπή στοιχεία περί των καταγγελλομένων δεν ήταν ικανά να θεμελιώσουν την απαιτούμενη αρχή απόδειξης και έτσι ήταν αναπόφευκτη η σύσταση προσφυγής στα αρμόδια να κρίνουν δικαστήρια. Η δικαστηριακή πρακτική έχει αποδείξει ότι η αιτιολογημένη γνώμη του διεξάγοντος τη διαδικασία Επιθεωρητή Εργασίας, που προκύπτει από την ουσιαστική διερεύνηση της υπόθεσης και τον πληρέστατο σχετικό φάκελο που συνοδεύει αυτήν, αποτελεί βασική πυξίδα και ακρογωνιαίο λίθο και για το διατακτικό της απόφασης του φυσικού δικαστή.
- Σε 31 υποθέσεις επιβλήθηκαν, με βάση το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο, κυρώσεις συνολικού ποσού 57.600 ευρώ.
- Ακόμα 43 υποθέσεις, εκ των τελευταίων ημερολογιακά, βρίσκονται σε εξέλιξη.
