«Εθνικό Πρόγραμμα Μικροδορυφόρων»: Πώς η Ελλάδα αποκτά κυβερνητικό space hub
Υπογράφηκαν την Πέμπτη, 14 Νοεμβρίου, στο Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, οι έξι συμβάσεις για τον τρίτο Άξονα (Axis 3) του «Εθνικού Προγράμματος Μικροδορυφόρων», μεταξύ του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) και των πέντε κοινοπραξιών, παρουσία του Υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρη Παπαστεργίου, του Υφυπουργού Κωνσταντίνου Κυρανάκη, καθώς και του Γενικού Γραμματέα Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων Κωνσταντίνου Καράντζαλου. Εκ μέρους του ESA τις συμφωνίες υπέγραψε ο Επικεφαλής του Εθνικού Προγράμματος Μικροδορυφόρων Παρατήρησης της Γης, Svein-Jarle Lokas.
Ο «Άξονας 3» αφορά σε μια ολοκληρωμένη πρωτοβουλία ανάπτυξης γεωχωρικών υπηρεσιών, σχεδιασμένη για να καλύψει τις εθνικές ανάγκες του δημόσιου τομέα της Ελλάδας. Πιο συγκεκριμένα περιλαμβάνει την ανάπτυξη ενός Κυβερνητικού Κόμβου (Space Hub) για την επεξεργασία και διάθεση δορυφορικών δεδομένων, όπως και μια σειρά από εξειδικευμένες υπηρεσίες και προϊόντα σε πέντε διαφορετικούς τομείς: της γεωργίας, των δασών, των υδάτων, της γης και της ασφάλειας.
Στο πλαίσιο αυτό, θα αξιοποιούνται θερμικά, οπτικά και SAR δεδομένα από τους Μικροδορυφόρους για τη χάραξη αποτελεσματικότερων πολιτικών στους προαναφερόμενους τομείς, ενώ θα αξιοποιούνται προς αυτή την κατεύθυνση και δεδομένα από ευρωπαϊκές και διεθνείς δορυφορικές αποστολές.
Ο προϋπολογισμός του Άξονα 3 είναι 17 εκατ. ευρώ. Χρηματοδοτείται από το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» και υλοποιείται σε συνεργασία με τον ESA. Με τη συγκεκριμένη επένδυση, η Ελλάδα καθίσταται πιο ισχυρή στον τομέα της διαστημικής τεχνολογίας και των εφαρμογών που αφορούν στην πολιτική προστασία και την αντιμετώπιση κρίσεων. Θα παρέχονται αξιόπιστες υπηρεσίες τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα για την υποστήριξη λήψης αποφάσεων, τη διαχείριση πόρων και την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η υλοποίηση του Άξονα 3 του «Εθνικού Προγράμματος Μικροδορυφόρων» πραγματοποιείται εξ ολοκλήρου από ελληνικές εταιρείες και φορείς, υποστηρίζοντας την εθνική τεχνολογική ικανότητα και ενισχύοντας την αυτόνομη διαχείριση κρίσιμων πληροφοριών.
Ειδικότερα επικεφαλής κάθε κοινοπραξίας είναι: Η Planetek Hellas στο έργο του Κυβερνητικού Hub και στο έργο υπηρεσιών ασφαλείας, η AgroApps στις υπηρεσίες παρακολούθησης της γεωργίας, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης στην παρακολούθηση των δασών, η Totalview στην παρακολούθηση των υδάτων και η GEOSYSTEMS HELLAS A.E. στην παρακολούθηση της γης.
Στην τελετή υπογραφής απηύθυνε χαιρετισμό μέσω μηνύματος η Διευθύντρια Προγραμμάτων Παρατήρησης της Γης του ESA, Simonetta Cheli, ενώ παρευρέθηκαν εκπρόσωποι του ESA, του Ελληνικού Κέντρου Διαστήματος, όπως και εκπρόσωποι φορέων του δημοσίου, οργανισμών, εθνικών ιδρυμάτων και εταιρειών που δραστηριοποιούνται στο διαστημικό οικοσύστημα.
O Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου δήλωσε: «Πριν περίπου ένα χρόνο αποφασίσαμε να επανασχεδιάσουμε τη στόχευσή μας για το διάστημα, ώστε να δώσουμε λύσεις στη Γη και νέους ορίζοντες στη χώρα. Υπογράφοντας σήμερα τις τελευταίες συμβάσεις για το “Εθνικό Πρόγραμμα Μικροδορυφόρων”, κάνουμε ένα σημαντικό βήμα για την ενίσχυση των ψηφιακών δυνατοτήτων της Ελλάδας και τη θωράκιση μας με καινοτόμες διαστημικές τεχνολογίες. Με το κυβερνητικό space hub διασφαλίζουμε ότι όλα τα πολύτιμα δεδομένα, που θα προσφέρουν οι Μικροδορυφοροί, θα μετατραπούν από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς σε πλούτο, πληροφορία, σύγχρονες πολιτικές σε τομείς όπως η προστασία του περιβάλλοντος, η χωροταξία. Αποκτούμε κρίσιμες υπηρεσίες για την παρατήρηση της γεωργίας, των δασών, των υδάτων, της γης και την ασφάλεια. Προστιθέμενη αξία αυτού είναι ότι θα υλοποιηθούν από ελληνικές εταιρίες. Πέρα από την αυτονομία που αποκτούμε, δημιουργούμε θέσεις εργασίας με προοπτικές ανέλιξης. Πρόκειται εξάλλου για μια από τις προτεραιότητες που έχει θέσει ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Όπως αντιλαμβάνεστε, ο ουρανός δεν είναι το όριο αλλά η αρχή για να κάνουμε σπουδαία πράγματα».
Ο Υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κωνσταντίνος Κυρανάκης: «Σήμερα με την υπογραφή αυτής της σύμβασης, το ελληνικό οικοσύστημα του Space Tech, αποκτά μια πολύ μεγάλη ευκαιρία, να αποδείξει ότι με τους ελληνικής κυριότητας μικροδορυφόρους που θα πετάξουν το 2026, μπορούν να λυθούν πραγματικά προβλήματα στη Γη. Δίνεται επίσης η δυνατότητα σε ελληνικές επιχειρήσεις και πανεπιστήμια να συνεργαστούν, αναπτύσσοντας εφαρμογές και λύσεις που αφορούν τομείς όπως είναι η ασφάλεια, η ναυτιλία, η διαχείριση της γης και των δασών, ακόμη και η γεωργία. Είναι εξαιρετικά σημαντικό ότι το πρόγραμμα αυτό όχι απλά χρηματοδοτείται στο σύνολο του από το Ταμείο Ανάκαμψης, με αποτέλεσμα ο Έλληνας φορολογούμενος να μην πληρώνει ούτε ένα ευρώ για τα έργα, αλλά και ότι το σύνολο των προϋπολογισμένων εξόδων, επιστρέφουν 100% πίσω στην Ελληνική οικονομία, καθώς στην ανάπτυξη και ολοκλήρωση του έργου, συμμετέχουν αμιγώς ελληνικές επιχειρήσεις, με Έλληνες μηχανικούς, ανοίγοντας ταυτόχρονα πολλές και υψηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας».
Ο Γενικός Γραμματέας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, Κωνσταντίνος Καράντζαλος υπογράμμισε: «Τα έργα που υπογράφουμε σήμερα αφορούν ίσως το πιο σημαντικό μέρος του εθνικού προγράμματος, ήτοι αυτό της αξιοποίησης των δορυφορικών δεδομένων για την ανάπτυξη υπηρεσιών και την εξυπηρέτηση οριζόντια όλου του ελληνικού δημόσιου τομέα αλλά και την εξυπηρέτηση των πολιτών. Ελληνικές εταιρίες και μηχανικοί θα αναπτύξουν τεχνολογία συμβάλλοντας άμεσα στον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας μας και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής με λύσεις για την καλύτερη διαχείριση καταστροφών και αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών, την προστασία της δημόσιας υγείας και παρακολούθηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, τη βελτίωση της αγροτικής παραγωγής, τη διευκόλυνση στην πρόσβαση σε πληροφορίες για το περιβάλλον, τα δάση μας και τις θάλασσές μας».
Η Διευθύντρια Προγραμμάτων Παρατήρησης της Γης της ESA, Simonetta Cheli, δήλωσε: «Χτισμένο σε μια ισχυρή συνεργασία μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης, της βιομηχανίας και της ESA, το Ελληνικό Εθνικό Δορυφορικό Διαστημικό Πρόγραμμα αποτελεί παράδειγμα της δύναμης της συνεργασίας, τοποθετώντας την Ελλάδα ως βασικό παράγοντα στην παρατήρηση της Γης. Οι σημερινές έξι νέες συμβάσεις για τον Άξονα 3 σηματοδοτούν ένα κομβικό βήμα για τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου συστήματος για τη μετατροπή των δορυφορικών δεδομένων σε αξιόπιστες πληροφορίες προστιθέμενης αξίας για την περιβαλλοντική παρακολούθηση και την ασφάλεια. Θα ήθελα περαιτέρω να τονίσω ότι η ανάπτυξη αυτής της βιομηχανικής ικανότητας και η μελλοντική διαθεσιμότητα των λειτουργικών υπηρεσιών είναι ζωτικής σημασίας, όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για την Ευρώπη γενικότερα».
