Eurobank: Γιατί αυξήθηκαν οι καταθέσεις το 2018

Η ενίσχυση του οικονομικού κλίματος και του ΑΕΠ οδήγησαν σε επιτάχυνση του ρυθμού αύξησης των ιδιωτικών καταθέσεων το 2018, επισημαίνουν οι οικονομικοί αναλυτές της Eurobank στο εβδομαδιαίο οικονομικό δελτίο της Τράπεζας.

Ειδικότερα, όπως αναφέρεται στην οικονομική ανάλυση, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ), ο ρυθμός αύξησης των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα στην Ελλάδα επιταχύνθηκε το 2018. Το εν λόγω αποτέλεσμα εξάγεται από τα σχετικά στοιχεία που δημοσίευσε η Τράπεζα της Ελλάδος για τον μήνα Δεκέμβριο 2018 (ως ετήσιο μέγεθος χρησιμοποιούμε την παρατήρηση τέλους περιόδου, ήτοι του Δεκεμβρίου).

Πιο αναλυτικά, το υπόλοιπο των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα στα εγχώρια Νομισματικά και Χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα (ΝΧΙ) ανήλθε στα 134,5 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο 2018 παρουσιάζοντας ετήσια αύξηση 6,4% ή 8,1 δισ. ευρώ. Το αντίστοιχο μέγεθος τον Δεκέμβριο 2017 ήταν στα 126,3 δισ. ενισχυμένο κατά 4,1% ή 5 δισ. ευρώ σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο 2016.

Η συνεισφορά των επί μέρους θεσμικών τομέων της οικονομίας στην ετήσια ενίσχυση των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα το 2018

Η υψηλότερη συνεισφορά προήλθε από τα νοικοκυριά και ακολούθησαν οι ιδιωτικές επιχειρήσεις. Το υπόλοιπο των καταθέσεων των ελληνικών νοικοκυριών στα εγχώρια ΝΧΙ αυξήθηκε στα 110 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο 2018 από 103,9 δισ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους (ετήσια μεταβολή 5,8% ή 6 δισ. ευρώ).

Σε ό,τι αφορά τις ιδιωτικές επιχειρήσεις, το υπόλοιπο των καταθέσεών τους στα εγχώρια ΝΧΙ ανήλθε στα 24,5 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο 2018 καταγράφοντας ετήσια αύξηση 9,5% ή 2,1 δισ. ευρώ.

Ποιοι είναι οι βασικοί ερμηνευτικοί παράγοντες για την επιτάχυνση του ρυθμού αύξησης των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα στην Ελλάδα το 2018

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αναλυτών της Eurobank, η κυριότερη ερμηνευτική μεταβλητή ήταν αυτή της βελτίωσης του οικονομικού κλίματος για το σύνολο του έτους. Σε αυτό το γεγονός συνετέλεσε η ομαλή ολοκλήρωση του τρίτου Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής (3ΠΟΠ) τον Αύγουστο 2018 και η μετάβαση στην ενισχυμένη μεταμνημονιακή εποπτεία.

Ένας δεύτερος παράγοντας, επισημαίνουν οι αναλυτές της Eurobank, ήταν η επιτάχυνση του ρυθμού ενίσχυσης του Ακαθαρίστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ). Ως γνωστόν, η ζήτηση χρήματος είναι θετική συνάρτηση του επίπεδου της εγχώριας οικονομικής δραστηριότητας, ήτοι οι αυξημένες συναλλαγές οδηγούν σε αύξηση της ζήτησης χρήματος. Τέλος, ένας τρίτος παράγοντας ήταν η σχεδόν πλήρης άρση των κεφαλαιακών ελέγχων και η περαιτέρω ενίσχυση της χρήσης ηλεκτρονικού χρήματος ως μέσου συναλλαγών.

Εν κατακλείδι, σε σύγκριση με το ιστορικό χαμηλό του Απριλίου 2017 (περίοδος: Νοέμβριος 2001 – Δεκέμβριος 2018), οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα στην Ελλάδα παρουσίασαν σωρευτική αύξηση 15,5 δις ευρώ ή 13% τον Δεκέμβριο 2018, με τη συνεισφορά των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων να ανέρχεται στα 10,8 δισ. ευρώ και 4,7 δισ. ευρώ αντίστοιχα. Βάσει της συνοπτικής λογιστικής κατάστασης της Τραπέζης της Ελλάδος, στο διάστημα Απριλίου 2017 – Νοεμβρίου 2018, η νομισματική βάση (Μ0) της ελληνικής οικονομίας συρρικνώθηκε κατά -13,7 δις. ευρώ (από 41,9 δισ. ευρώ τον Απρίλιο 2017 στα 28,2 δισ. ευρώ τον Νοέμβριο 2018).

Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα παραπάνω στοιχεία, δύναται να υποστηριχτεί-τονίζεται στην ανάλυση-ότι η αύξηση των καταθέσεων τους τελευταίους 20 μήνες συνδέεται με την επιστροφή φυσικού χρήματος στο εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Η εν λόγω ενέργεια – προερχόμενη κυρίως από τα νοικοκυριά – αποτελεί μια ένδειξη ενίσχυσης της εμπιστοσύνης τους στο εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα και αύξησης των αναγκών τους για πραγματοποίηση συναλλαγών με ηλεκτρονικό χρήμα (πχ δαπάνες για αγορές αγαθών και υπηρεσιών, αποπληρωμές δανείων, φορολογικές υποχρεώσεις κ.α.).

Η περαιτέρω βελτίωση του οικονομικού κλίματος (το τέταρτο τρίμηνο 2018 σημειώθηκε τριμηνιαία μείωση η οποία συνεχίστηκε ηπιότερα τον Ιανουάριο 2019) και πρωτίστως η μεγέθυνση του ΑΕΠ αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για τη συνέχιση – ή ακόμα και την επιτάχυνση – των θετικών ρυθμών μεταβολής των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα στην Ελλάδα, εκτιμούν οι αναλυτές της τράπεζας.