Eurobank: Μαύρα σύννεφα πάνω από την ελληνική οικονομία το β’ τρίμηνο
Συγκεκριμένα, ο δείκτης παραγωγής στη μεταποίηση (πηγή: ΕΛΣΤΑΤ) συρρικνώθηκε κατά -8,8% QoQ / -7,2% YoY την περίοδο Απριλίου-Ιουνίου 2020 από αύξηση 2,9% QoQ / 1,6% YoY το 1ο τρίμηνο 2020. Το εν λόγω αρνητικό αποτέλεσμα προήλθε κυρίως από την παρατήρηση του Απριλίου 2020, δηλαδή τον μήνα, καθ’ όλη τη διάρκεια του οποίου, εφαρμόστηκαν αυστηρά περιοριστικά μέτρα. Η μηνιαία πτώση (% MoM) τον Απρίλιο 2020 διαμορφώθηκε στο -12,3% και ήταν η υψηλότερη που έχει καταγραφεί στο σύνολο των διαθέσιμων στοιχείων της έρευνας (245 παρατηρήσεις, Φεβρουάριος 2000 – Απρίλιος 2020). Το θετικό στοιχείο είναι ότι τον Μάιο και τον Ιούνιο 2020 η παραγωγή στη μεταποίηση ανέκαμψε σωρευτικά κατά 8,5%, ωστόσο παρέμεινε μειωμένη κατά -4,8% σε σύγκριση με τον Μάρτιο 2020.
Τέλος, ο δείκτης υπευθύνων προμηθειών PMI μεταποίησης της IHS Markit, έπειτα από την ισχυρή αύξηση που κατέγραψε τον Μάιο και τον Ιούνιο 2020 στις 49,4 μονάδες από 29,5 μονάδες τον Απρίλιο 2020, μειώθηκε οριακά στις 48,6 μονάδες τον Ιούλιο 2020 παραμένοντας για 5ο συνεχή μήνα κάτω του ορίου ανάπτυξης-συρρίκνωσης των 50 μονάδων.
Ισχυρές πιέσεις δέχτηκε και ο κλάδος του λιανικού εμπορίου το 2ο τρίμηνο 2020. Αναλυτικά, ο δείκτης όγκου λιανικού εμπορίου, δηλαδή η αξία των πωλήσεων σε σταθερές τιμές, μειώθηκε απότομα σε ετήσια βάση (% YoY) κατά -15,1% το δίμηνο Απριλίου-Μαΐου 2020 από αύξηση 3,7% YoY το δίμηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2020. Όπως συνέβη στον κλάδο της μεταποίησης, ο Απρίλιος 2020 αποτέλεσε τον πυθμένα με πτώση σε μηνιαία βάση κατά -24,2% και ακολούθησε ο Μάιος 2020 με ανάκαμψη κατά 26,0% MoM. Παρά ταύτα, ο δείκτης όγκου λιανικού εμπορίου τον Μάιο 2020 ήταν μικρότερος κατά -4,6% σε σύγκριση με τον Μάρτιο 2020.
Ένα αρνητικό στοιχείο για τις παρατηρήσεις των επόμενων μηνών, είναι η χειροτέρευση που παρουσίασε ο δείκτης εμπιστοσύνης λιανικού εμπορίου τον Ιούλιο 2020 στις -18,3 μονάδες από -6,2 μονάδες τον Ιούνιο 2020 (πηγή: ΙΟΒΕ και EE). Το εν λόγω αποτέλεσμα είναι πολύ πιθανόν να συσχετίζεται με τη μεγάλη κάμψη των ταξιδιωτικών αφίξεων και των τουριστικών εσόδων. Επιπρόσθετα, η εγχώρια ζήτηση (κυρίως καταναλωτικές δαπάνες νοικοκυριών), έπειτα από την εν μέρει τεχνική αναζωπύρωση που σημείωσε με την άρση των περιοριστικών μέτρων, ενδέχεται να επιβραδύνθηκε στη συνέχεια.
Στο πεδίο των εξωτερικών συναλλαγών, τόσο στην πλευρά της πίστωσης (εξαγωγές) όσο και σε αυτή της χρέωσης (εισαγωγές), καταγράφηκε μεγάλη κάμψη το 2ο τρίμηνο 2020. Εξαιρώντας τις κατηγορίες των καυσίμων και των πλοίων – με την πρώτη να επηρεάζεται έντονα αρνητικά από την πτώση των διεθνών τιμών του πετρελαίου – οι εξαγωγές της Ελλάδας προς την αλλοδαπή συρρικνώθηκαν σε ετήσια βάση κατά -37,8% ή -€5.990,8 εκατ. το 2ο τρίμηνο 2020 από οριακή ετήσια αύξηση 0,2% ή €23,6 εκατ. το 1ο τρίμηνο 2020.
Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις είχαν τη μεγαλύτερη συνεισφορά στην προαναφερθείσα πτώση. Συγκεκριμένα κατέγραψαν ετήσια μείωση -98,2% ή -€4.582,5 εκατ. το 2ο τρίμηνο 2020 (-87,5% ή -€4.735,5 εκατ. το 1ο εξάμηνο 2020). Το εν λόγω αποτέλεσμα εξηγείται από τον πολύ υψηλό βαθμό ευαισθησίας που παρουσιάζει ο τουριστικός κλάδος στην παρούσα υγειονομική κρίση. Πέραν των εξαγωγών ταξιδιωτικών υπηρεσιών, έντονα καθοδικά κινήθηκαν και οι κατηγορίες των αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία (-11,7% YoY ή -€700,9 εκατ. YoY) και των υπηρεσιών μεταφορών (-17,6% YoY ή -€734,8 εκατ. YoY).
Οι εισαγωγές- εξαιρουμένων των κατηγοριών των καυσίμων και των πλοίων – της Ελλάδας από την αλλοδαπή, σημείωσαν ετήσια μείωση -19,1% ή -€2.864,6 εκατ. το 2ο τρίμηνο 2020. Η κατηγορία των αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία είχε τη μεγαλύτερη συμμετοχή με ετήσια πτώση -17,5% ή -€1.825,6 εκατ. και ακολούθησαν οι κατηγορίες των ταξιδιωτικών (-94,3% YoY ή -€711,7 εκατ. YoY) και των μεταφορικών υπηρεσιών (-12,0% YoY ή -€324,8 εκατ. YoY).
Οι προαναφερθείσες μεταβολές αντανακλώνται στην ετήσια συρρίκνωση του ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών (χωρίς καύσιμα και πλοία) κατά -€3.126,2 εκατ. το 2ο τρίμηνο. Η μεγάλη μείωση του πλεονάσματος των ταξιδιωτικών υπηρεσιών, η οποία δύναται να διευρυνθεί περαιτέρω το 3ο τρίμηνο 2020 (σημειώνουμε ότι το 58,9% των τουριστικών εσόδων του 2019, ήτοι €10,7 δισ, προήλθε από το 3ο τρίμηνο), υπεραντιστάθμισε την αντίστοιχη πτώση του ελλείμματος των αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία. Το εν λόγω αποτέλεσμα σε λογιστικούς όρους θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στον πραγματικό ρυθμό μεγέθυνσης του 2ου τριμήνου μέσω της συνιστώσας των καθαρών εξαγωγών.
Τέλος, καταγράφεται ετήσια μείωση της απασχόλησης κατά -1,3% και -4,9% τον Απρίλιο και τον Μάιο 2020 αντίστοιχα με το ποσοστό ανεργίας να αυξάνεται στο 17,0% τον Μάιο 2020 από 15,7% τον Απρίλιο 2020 (πηγή: ΕΛΣΤΑΤ). Τουλάχιστον για το 1ο εξάμηνο 2020, το μέγεθος που αναμένεται να αποτυπώσει περισσότερο την ισχυρή μείωση του βαθμού χρήσης του παραγωγικού συντελεστή της εργασίας στην οικονομία είναι οι συνολικές ώρες απασχόλησης και σε λιγότερο βαθμό ο συνολικός αριθμός των απασχολούμενων ατόμων ή το ποσοστό ανεργίας.
Σημειώνεται ότι βάσει των κατευθύνσεων της Eurostat, τα άτομα που τίθενται σε αναστολή σύμβασης λόγω της υγειονομικής κρίσης συνεχίζουν να ταξινομούνται στο υποσύνολο των απασχολουμένων (εφόσον η διάρκεια της αναστολής είναι μικρότερη από 3 μήνες ή αν λαμβάνουν περισσότερο από το 50% των αποδοχών τους). Αυτό το στοιχείο συγκρατεί την πτώση της απασχόλησης και την αύξηση του ποσοστού ανεργίας.
