Eurogroup: Η δημιουργική ασάφεια και το γαλλικό «κλειδί» που άνοιξε την πόρτα για συμφωνία
Σε συμφωνία στον ελάχιστο κοινό παρονομαστή και αυτό μετά από μαραθώνιες συζητήσεις κατέληξε τελικώς το Eurogroup, το οποίο πέταξε το μπαλάκι στους Eυρωπαίους ηγέτες το αγκάθι των «καινοτόμων εργαλείων».
Σε μια «συνειδητά ασαφή» -κατά τον Oλλανδό υπουργό Οικονομικών Χούκστρα- διατύπωση κατέληξε το χθεσινό Eurogroup σχετικά με το συμφωνηθέν ταμείο ανασυγκρότησης για την επόμενη μέρα της πανδημίας του κορωνοϊού.
Ουσιαστικά και προκειμένου να αποφευχθούν περαιτέρω συγκρούσεις των εταίρων στην παρούσα φάση, τα βασικά ερωτήματα που αφορούν στο ταμείο ανοικοδόμησης έμειναν αναπάντητα, και με διαφορετικές αναγνώσεις.
Τα κυριότερα αφορούν το εύρος του ταμείου και φυσικά τις πηγές χρηματοδότησής του. Πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι τα «καινοτόμα εργαλεία χρηματοδότησής», στα οποία αναφέρεται η χθεσινοβραδινή συμφωνία «φωτογραφίζουν» την έκδοση κοινών ομολόγων στο μέλλον. Έτσι τουλάχιστον το ερμήνευσε και ο ίδιος ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Λεμέρ, ο οποίος επισήμανε ότι τα καινοτόμα εργαλεία ισοδυναμούν με κοινά χρέη και ότι απομένει να αποσαφηνιστούν οι λεπτομέρειες.
Η τελική συμφωνία αποφεύγει μια ξεκάθαρη αναφορά στην έκδοση κοινού χρέους, κάτι που αποτελούσε ανάθεμα για τους Ολλανδούς, αλλά ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μπρουνό Λεμέρ δήλωσε ότι υπάρχει εμμέσως.
Ο Λεμέρ δήλωσε σε δημοσιογράφους μετά τις συνομιλίες με τους εταίρους του στην ευρωζώνη ότι τα κράτη-μέλη της ΕΕ συμφώνησαν να ενεργοποιήσουν συνολικά 1 τρισεκατομμύριο ευρώ. Το ήμισυ από αυτό το ποσό θα είναι διαθέσιμο βραχυπρόθεσμα και το υπόλοιπο θα προέλθει από ένα νέο κοινό ταμείο ανάκαμψης, το οποίο η Γαλλία έθεσε ως προϋπόθεση για να δώσει την έγκρισή της στο συνολικό πακέτο.
Αν και οι λεπτομέρειες για το ταμείο θα αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης τους επόμενους μήνες, ο Λεμέρ δήλωσε ότι η τελική συμφωνία υπονοεί ότι θα χρηματοδοτηθεί από κοινό χρέος, καθώς δεν υπάρχει κανένας άλλος τρόπος για να χρηματοδοτηθεί η μακροπρόθεσμη οικονομική ανοικοδόμηση.
«Ποιος θα εκδώσει το χρέος; Υπάρχει πολλή αβεβαιότητα που μένει να αποσαφηνιστεί. Αλλά είμαι πεπεισμένος ότι το ταμείο θα δει το φως της ημέρας και θα υπάρξει κοινή έκδοση χρέους με μια μορφή που μένει να καθοριστεί», δήλωσε ο Λεμέρ.
Πρόσθεσε ότι η αναφορά στο έγγραφο της συμφωνίας σε καινοτόμα χρηματοδοτικά εργαλεία, που ήταν το αντικείμενο των διαπραγματεύσεων για 15 ώρες, άνοιξε την πόρτα για πρώτη φορά στην έκδοση κοινού χρέους.
«Αυτό σημαίνει ό,τι σημαίνει. Το μόνο εργαλείο που δεν υπάρχει ακόμα στη ευρωπαϊκή χρηματοδότηση είναι το κοινό χρέος», δήλωσε ο Λεμέρ.
Επέμεινε ότι το νέο κοινό χρέος δεν αντιστοιχεί σε ευρωομόλογα –κάτι που αποστρέφονται η ολλανδική και άλλες κυβερνήσεις της βόρειας Ευρώπης– διότι θα χρησιμοποιηθεί για τη χρηματοδότηση των μελλοντικών δαπανών για την τόνωση των οικονομιών των κρατών-μελών και όχι για σπατάλες του παρελθόντος.
Οι χώρες θα είναι σε θέση να αξιοποιήσουν το ταμείο ανάλογα με το πλήγμα που έχουν δεχθεί από την κρίση του κορωνοϊού, αλλά οι συνεισφορές σε αυτό θα εξαρτηθούν από το μέγεθος των οικονομιών τους, το οποίο σημαίνει ότι η Ιταλία και η Ισπανία θα ωφεληθούν, δήλωσε ο Λεμέρ.
Δήλωσε ότι το ταμείο αναμένεται να είναι διαθέσιμο εντός έξι μηνών και ότι παρόλο που το συνολικό ποσό μένει να καθοριστεί, τα 500 δισεκ. ευρώ φαίνονται ένα λογικό ποσό.
Δημιουργική ασάφεια
Όπως αναφέρει η Deutsche Welle, σε διαμετρικά αντίθετο μήκος κύματος η ανάγνωση από τον Αυστριακό ομόλογό του Μπλύμελ, που τόνισε ότι δεν επιτρέπεται να υπάρξει παραθυράκι για κορωνο-ομόλογα. Την αντίθεσή του εξέφρασε για άλλη μια φορά μετά το πέρας της τηλεδιάσκεψης και ο Ολλανδός ΥΠΟΙΚ Χούκστρα.
Το κατηγορηματικό της «όχι» σε ευρωομόλογα είχε εκφράσει χθες στο προοίμιο του Eurogroup εκ νέου και η γερμανίδα καγκελάριος. Η Άνγκελα Μέρκελ επισήμανε ότι υπάρχουν πολλές άλλες δυνατότητες για να επιδείξει κανείς την αναγκαία αλληλεγγύη στην Ευρώπη και πως η Γερμανία είναι διατεθειμένη να το πράξει. Η ίδια ωστόσο επιμένει στα εργαλεία που έχουν συζητηθεί ήδη από τους υπουργούς Οικονομικών, δηλαδή την πιστοληπτική γραμμή στήριξης του ESM, την παροχή δανείων σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και το ευρωπαϊκό πρόγραμμα επιδότησης της μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης.
Πρόκειται για εργαλεία τα οποία αθροίζονται σε πολλά δισεκατομμύρια, όπως είπε. Μετά την κρίση θα πρέπει να υπάρξει ένα αναπτυξιακό πρόγραμμα για την οικονομία και τις θέσεις εργασίας και «η Γερμανία θα συνεισφέρει σε αυτό», είπε η καγκελάριος.
