Evergrande: Ο συστημικός κίνδυνος πίσω από το sell-off
Η Wall Street ήρθε να προσθέσει απώλειες στις ζημιές των διεθνών χρηματιστηρίων στον απόηχο της κρίσης ρευστότητας στην κινεζική Evergrande, που προκαλεί ντόμινο παρενεργειών στις κεφαλαιαγορές όλου του κόσμου.
Οι αγορές προεξόφλησαν «διαρροή κινδύνου», σενάριο που ωστόσο δεν φαίνεται να κερδίζει έδαφος προς το παρόν στους κόλπους των οικονομικών αναλυτών που τελούν εν αναμονή των προθεσμιών που έχει μέσα στο μήνα η εταιρεία για να πληρώσει ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις. Ο κινεζικός κολοσσός ακινήτων είναι αντιμέτωπος με στάση πληρωμών ενώ εάν καταρρεύσει πάνω από 1,5 εκατ. πελάτες του κινδυνεύουν να χάσουν τις οικονομίες που επένδυσαν για ένα σπίτι.
Οι χθεσινές δηλώσεις του προέδρου της Evergrande, Hui Ka Yuan, ότι η εταιρεία θα βγει από τη δυσμενή θέση υλοποιώντας έργα για τα οποία είχε δεσμευθεί δεν έπεισαν τους επενδυτές. Η μετοχή σημείωσε νέα πτώση σήμερα της τάξης του 7% ενώ χθες, 20 Σεπτεμβρίου, υποχώρησε 19% στο χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ, κατρακυλώντας σε χαμηλό 11 ετών, πριν περιορίσει τις απώλειές της σε 10,2% στο κλείσιμο της συνεδρίασης, με τις προσδοκίες για κρατική παρέμβαση. Προηγήθηκε προειδοποίηση αθέτησης υποχρεώσεων του ομίλου τον περασμένο μήνα.
Η μείωση της ρευστότητας στην εταιρεία, σε συνέχεια των νέων κανονισμών του Πεκίνου για την αντιμετώπιση της κερδοσκοπίας στα ακίνητα, την ανάγκασε να αναζητήσει δανεισμό ακόμη και από τους εργαζομένους της αλλά ξαφνικά σταμάτησε να πληρώνει υποχρεώσεις. Οικονομικοί αναλυτές αναφέρουν ότι ο φόβος για «φούσκα» στην αγορά ακινήτων της Κίνας επιβεβαιώνεται έπειτα από υπερδεκαετή εύκολο πλουτισμό των εργολάβων που “πόνταραν” στην αναπτυσσόμενη μεσαία τάξη της Κίνας, μετά και τις αναθεωρήσεις του συντάγματος που απαγόρευε την ιδιοκτησία σπιτιών. Η αγορά αναπτύχθηκε βίαια με τη φρενήρη ζήτηση για νέες κατοικίες να τροφοδοτείται από τον εύκολο τραπεζικό δανεισμό στη χώρα. Αυτή η τάση απογείωσε την κερδοφορία των εταιρειών real estate όπως η Evergrande, η οποία από τον τίτλο της πιο παραγωγικής εταιρείας ανάπτυξης ακινήτων της Κίνας, που συνέβαλλε μάλιστα στην ανάκαμψη της οικονομίας μετά την πανδημία, έγινε η πιο χρεωμένη. Χρωστάει σε τράπεζες, προμηθευτές και ξένους επενδυτές. Χρωστάει επίσης διαμερίσματα σε αγοραστές κατοικιών και έχει συγκεντρώσει από την Αύγουστο πάνω από 305 δισ. δολ. σε χρέη όντας αντιμέτωπη με ένα μπαράζ προσφυγών από εργολάβους σε κινεζικά δικαστήρια που ζητούν να πληρωθούν έχοντας διακόψει εργασίες σε ακίνητα που αναπτύσσει ο όμιλος σε πάνω από 200 κινεζικές πόλεις. Η Evergrande, της οποίας οι μετοχές χάνουν πάνω από 80% της αξίας τους φέτος, είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος κατασκευαστής ακινήτων της Κίνας (πρώην όμιλος Hengda) με όρους πωλήσεων (περίπου 79 εκατ. δολ.) και ο 122ος μεγαλύτερος όμιλος στον κόσμο βάσει εσόδων, σύμφωνα με τον κατάλογο Fortune Global 500 του 2021. Βρίσκεται στην επαρχία Γκουανγκντόνγκ της νότιας Κίνας και πουλά διαμερίσματα κυρίως σε κατοίκους ανώτερου και μεσαίου εισοδήματος.
Οι επενδυτές διαδηλώνουν τις τελευταίες ημέρες μπροστά στα γραφεία της εταιρείας ζητώντας πολιτική παρέμβαση για να μην χάσουν τα χρήματά τους. Ήδη πάντως έχουν ληφθεί μέτρα για την αντιμετώπιση της κατάστασης στην κινεζική αγορά ακινήτων, όπου οι τιμές διαγράφουν κατακόρυφη άνοδο. Οι τιμές αναφοράς που έχουν θεσπιστεί, σε συνδυασμό με τους όρους χορήγησης και εξυπηρέτησης στεγαστικών δανείων επηρεάζουν το ύψος της κρατικής εγγύησης και άρα την αξία ανά συναλλαγή.
Oι εξελίξεις στην Evergrande δείχνουν ότι τα μέτρα από ρυθμιστικές αρχές και κράτος μάλλον δεν επαρκούν αλλά η υπόθεση μπορεί να λειτουργήσει παραδειγματικά. Μεθαύριο Πέμπτη, η εταιρεία καλείται να πληρώνει 83,5 εκατ. δολ. τόκους για ομόλογο που λήγει τον Μάρτιο του 2022 κι επιπλέον 47,5 εκατ. δολ. στις 29 Σεπτεμβρίου για τραπεζογραμμάτια λήξης Μαρτίου του 2024, όπως μεταδίδουν διεθνή μέσα ενημέρωσης (FT, Reuters). Αν οι τράπεζες δεν δώσουν χρόνο στην Evergrande μεταθέτοντας τις προθεσμίες πληρωμής υπάρχει κίνδυνος χρεοκοπίας και δυνητικά «διαρροής κινδύνου». Πρακτικά εάν κλονιστεί το κινεζικό τραπεζικό σύστημα, του οποίου τα περιουσιακά στοιχεία εξαρτώνται σε ποσοστό άνω του 40% από την αγορά ακινήτων, αναδεικνύεται ο συστημικός κίνδυνος που προϋπήρχε και δεν δημιουργήθηκε με το φαινόμενο της κινεζικής Lehman Brothers, όπως πολλοί αναλυτές χαρακτηρίζουν την υπόθεση της Evergrande. Η Evergrande είναι ένας δυνητικός συστημικός κίνδυνος για το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Κίνας, σύμφωνα με τη Citi ενώ η S&P εκτιμά σε έκθεσή της ότι δεν αναμένει από το Πεκίνο κάποια άμεση στήριξη της Evergrande θεωρώντας πιο πιθανή την παρέμβαση εφόσον υπάρξει μια εκτεταμένη επέκταση της κρίσης σε μεγάλους developers που θα θέσει συστημικούς κινδύνους για την οικονομία.
