Η ευρωπαϊκή υπηκοότητα στο «σφυρί»!

Τι κοινό έχουν ένας πρώην πρωταθλητής της Formula 1, μία διάσημη σταρ της ποπ, ένα εξέχον στέλεχος βασιλικής οικογένειας χώρας του Περσικού Κόλπου, ένας ποδοσφαιριστής της Νότιου Αφρικής, δύο επενδυτές από τη Λιβύη και τη Συρία κι ένας Κινέζος κροίσος;

Όλοι τους φέρονται να έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον να αποκτήσουν, με το αζημίωτο, πιστοποιητικά πολιτογράφησης, υπηκοότητα και διαβατήρια της Μάλτας, που θα τους ανοίξουν διάπλατα το δρόμο για απρόσκοπτη πρόσβαση στην ΕΕ και άλλες 69 (χωρίς την έκδοση βίζας) χώρες της αλλοδαπής.

Το αμφιλεγόμενο αυτό πρόγραμμα της οικονομικά δοκιμαζόμενης Βαλέτα -που ουσιαστικά έχει στόχο την προσέλκυση μεγάλων κεφαλαίων- είχε προκαλέσει εδώ κι εβδομάδες μέγα σάλο, φέροντας σε τροχιά μετωπικής σύγκρουσης τη Μάλτα με την Κομισιόν. «Η ευρωπαϊκή υπηκοότητα δεν είναι προς πώληση», είχε προειδοποιήσει σε αυστηρούς τόνους η Επίτροπος Δικαιοσύνης, Βιβιάν Ρέντινγκ, προ λίγων ημερών.

Τελικά, κατόπιν… ωρίμου σκέψεως κι έπειτα από έντονες πιέσεις, η κυβέρνηση της Βαλέτας αποφάσισε -μέσα από μία συμβιβαστική συμφωνία με την ΕΕ- να κάνει λίγο κράτει προτού χτυπήσει το «σφυρί» στην πώληση δικαιωμάτων υπηκοότητας σε άτομα «υψηλής αξίας», όπως αρέσκεται να λέει.

Διαβάστε ακόμη: Ποια είναι τα διαβατήρια «πασπαρτού»

Κι έτσι, όσοι προτίθενται να αγοράσουν την μαλτέζικη υπηκοότητα θα πρέπει τώρα να κάνουν λίγο παραπάνω υπομονή και να βάλουν το χέρι τους λίγο πιο βαθιά στην «τσέπη», καθώς, βάσει της νέας ρύθμισης:

(α) το κόστος αγοράς της υπηκοότητας αυξάνεται από 650.000 σε 1,15 εκατομμύρια ευρώ (μέσα από προσαυξήσεις σε υποχρεωτική επένδυση σε ακίνητα και ενός μίνιμουμ ποσού 150.000 για αγορά κρατικών ομολόγων), και

(β) τα απαραίτητα πιστοποιητικά θα μπορεί παρέχονται μόνον όταν κι εφόσον ο αιτών μπορεί να αποδείξει διαμονή τουλάχιστον 12 μηνών στα νησιωτικά εδάφη της Μάλτας.

Χάρις πάντως στην υφιστάμενη νομοθεσία της Μάλτας, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα πρέπει κάποιος να κατοικήσει στη νησιωτική χώρα και τις 365 ημέρες. Αντίθετα, ο χρόνος αυτός θα αρχίσει να μετρά αντίστροφα από τη στιγμή που θα έχει περιέλθει στην κατοχή του κάποιο στοιχείο ακίνητης περιουσίας, είτε μέσω ενοικίασης, είτε μέσω αγοράς.

Παρά τη σημαντική χρονοκαθυστέρηση, η Βαλέτα δεν φαίνεται να βγαίνει ζημιωμένη μέσα από τον συμβιβασμό με την Κομισιόν. Σε έναν χρόνο από τώρα, όχι μόνον θα μπορεί να βάλει μπρος τη «μηχανή» έκδοσης πιστοποιητικών πολιτογράφησης στους ενδιαφερόμενους «πελάτες», αλλά πήρε «πράσινο φως» για να αυξήσει κατά το δοκούν τον αριθμό τους. Το αρχικό ταβάνι ήταν στα 1.800 πιστοποιητικά.

Διαβάστε ακόμη: Καλωσήλθατε στο Eurosur

Με αυτά και με άλλα, οι υποψήφιοι «αγοραστές» κάνουν «ουρά» στην ηλεκτρονική υποβολή αιτήσεων. Πολλές από αυτές στοιβάζονται εδώ και εβδομάδες στα γραφεία της Henley & Partners, στο βρετανικό φορολογικό «παράδεισο» του Τζέρσεϊ: μίας από τις ιδιωτικές εταιρίες που έχουν αναλάβει εργολαβικά από την κυβέρνηση της Μάλτας την εξέταση των στοιχείων των υποψήφιων νέων υπηκόων.

Ως εχέγγυο για την εργολαβία της, η βρετανική εταιρία προβάλει τη μακρά «τεχνογνωσία» της στον τομέα: έχει αναλάβει την εποπτεία ενός αντίστοιχου σχήματος για την παροχή υπηκοότητας στον φορολογικό «παράδεισο» του κρατιδίου Σεντ Κιτς και Νέβις, στην ειδυλλιακή Καραϊβική.

Το συμβόλαιο της H&P είναι δεκαετές και προβλέπει μία -φαινομενικά ταπεινή- προμήθεια 4% για κάθε υποψηφιότητα που θα προεγκρίνεται από τα γραφεία της για τελική έγκριση από τις κρατικές αρχές της Μάλτας. Πρακτικά, τα κέρδη της θα μπορούσαν να ξεπεράσουν τα 60 εκατ. ευρώ! «Είναι σαν να λες σε έναν εξεταστή ότι όσους περισσότερους μαθητές περάσει σε ένα τεστ, τόσα περισσότερα χρήματα θα πάρει», σχολιάζει καυστικά στην Telegraph ένας συντηρητικός βουλευτής από τη Βρετανία.

Στον αντίποδα, η Μάλτα αναφέρει ότι έχει αναθέσει και σε άλλες εταιρίες τον ελέγχο των στοιχείων των υποψηφίων υπηκόων της, όπως στην αμερικανική Kroll και στη βρετανική GPW, που ειδικεύονται στο «ξεψάχνισμα» του ποινικού μητρώου. Σε αυτό εξάλλου θα έχουν λόγο η Europol και η Interpol.

Τώρα, μένει να φανεί κατά πόσο θα λειτουργήσει με διαφάνεια το αμφιλεγόμενο αυτό σχήμα. Όμως σε κάθε περίπτωση, τονίζουν ειδικοί, το παράδειγμα της Βαλέτας θα λειτουργήσει ως προηγούμενο για τον ευρύτερο χώρο της ΕΕ, όπου ήδη -μεσούσης της οικονομικής κρίσης- το ένα μετά το άλλο, κράτη-μέλη (μεταξύ αυτών και η Ελλάδα) επιχειρούν να προσελκύσουν κεφάλαια από το εξωτερικό, προσφεύγοντας σε επενδυτικά σχήματα με αντάλλαγμα ολιγοετείς άδειες παραμονής σε ξένους.