Φάκελος Brexit: Τα τέσσερα ζητήματα που «καίνε» Βρετανία και ΕΕ
Η επίσημη διαπραγμάτευση για το «διαζύγιο» ξεκίνησε, και ο δρόμος αναμένεται μακρύς και δύσκολος.
Η Βρετανία και η Ευρ. Ένωση ξεκίνησαν ήδη τις συζητήσεις για το διαζύγιο. Οι δύο πλευρές έχουν έναν τεράστιο αριθμό θεμάτων που πρέπει να επιλύσουν και λιγότερο από δύο χρόνια για να ολοκληρώσουν τη διαπραγμάτευση.
Ιδού τα τέσσερα κρισιμότερα μέτωπα:
- Εμπόριο
Η Βρετανία θα είναι η πρώτη χώρα που θα αποχαιρετήσει την ΕΕ. Ως μέλος της, το Ηνωμένο Βασίλειο απολάμβανε ελεύθερο εμπόριο με το υπόλοιπο μπλοκ των χωρών – μια αγορά που αγοράζει το 44% των εξαγωγών της χώρας και παρέχει το 53% το εισαγωγών της.
Μετά το Brexit, η Βρετανία δεν θα έχει πλέον ελεύθερη πρόσβαση στην αγορά αυτή. Γι’ αυτό, ο ορισμός των όρων μιας νέας εμπορικής σχέσης είναι εξαιρετικά κρίσιμος. Η ΕΕ ίσως επιτρέψει στη Βρετανία μια κάποια πρόσβαση στην αγορά, αλλά αυτό θα απαιτήσει βρετανικές υποχωρήσεις σε άλλα μέτωπα.
- Μετανάστευση
Η Μέι έχει δεσμευτεί να μειώσει τον αριθμό των μεταναστών που εισέρχονται στη Βρετανία από την Ευρώπη. Η θέση της αυτή είναι πιθανό να περιορίσει την ευελιξία της κατά τη διάρκεια των συζητήσεων. Η ΕΕ απαιτεί από τα κράτη που έχουν πρόσβαση στη ζώνη ελεύθερου εμπορίου της να αποδέχονται την ελεύθερη μετακίνηση των ανθρώπων.
Και υπάρχει κι άλλο ένα πρόβλημα με την υπόσχεση της Μέι: Κρίσιμοι τομείς της βρετανικής οικονομίας εξαρτώνται από τη μετανάστευση για την κάλυψη κενών θέσεων εργασίας. Η ανεργία βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων σαράντα ετών, και πολλές εταιρείες σε κλάδους όπως η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ο τουρισμός, η τεχνολογία και οι κατασκευές συναντούν δυσκολίες στην εύρεση προσωπικού.
- Ο λογαριασμός του διαζυγίου
Η ΕΕ αναμένει από τη Βρετανία να τιμήσει τις δεσμεύσεις της που έκανε ως μέλος σε σχέση με τις δαπάνες, πληρώνοντας έναν τελικό λογαριασμό. Τα κράτη-μέλη της ΕΕ καταβάλλουν χρήματα σε έναν κοινοτικό προϋπολογισμό, ο οποίος χρηματοδοτεί έργα υποδομών, κοινωνικά προγράμματα, έρευνα, γεωργικές επιδοτήσεις, και τις συντάξεις των γραφειοκρατών της ΕΕ.
Ο προϋπολογισμός της ΕΕ έχει συγκεκριμένη διάρκεια, και η τρέχουσα συμφωνία λήγει το 2020. Δεν έχει δοθεί συγκεκριμένο νούμερο από την ΕΕ, αλλά το ύψος του λογαριασμού εκτιμάται από παρατηρητές ότι μπορεί να φτάσει τα 100 δισεκατομμύρια ευρώ. Η Βρετανία προφανώς και δεν αποδέχεται τέτοια αστρονομικά ποσά, και η Μέι έχει απειλήσει να φύγει από τις διαπραγματεύσεις χωρίς να πληρώσει. Η δεξαμενή σκέψης Bruegel εκτιμά το ύψος του τελικού λογαριασμού μεταξύ 25 και 65 δισεκατομμυρίων ευρώ.
- Δικαιώματα των πολιτών
Και οι δύο πλευρές τονίζουν ότι θέλουν να προστατέψουν τα δικαιώματα των εκατομμυρίων πολιτών που έχουν εγκατασταθεί στη Βρετανία ή την Ευρώπη. Τα νούμερα είναι τεράστια: σχεδόν 3 εκατομμύρια πολιτών από άλλες χώρες-μέλη της ΕΕ ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ 1,2 εκατομμύρια Βρετανοί κατοικούν εκτός της χώρας, στην ΕΕ. Σε έκθεσή της που δημοσιοποιήθηκε στις αρχές του μήνα, η ΕΕ είπε ότι επιζητά μια ευρεία γκάμα δικαιωμάτων για τους πολίτες της ΕΕ και της Βρετανίας, καθώς και για τις οικογένειές τους. Τα δικαιώματα αυτά περιλαμβάνουν εγγυήσεις πρόσβασης σε συντάξεις και υγειονομική περίθαλψη.
