Φιωτάκης (Βarclays) στο Fortune Greece: Ο πληθωρισμός δεν θα μειωθεί από τη μια μέρα στην άλλη

Το 2023 θα είναι δύσκολη χρονιά αλλά με ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά για το ευρωπαϊκό μακροοικονομικό περιβάλλον και τις αγορές, αναφέρει ο Global Head FX and Emerging Markets Macro Strategy της Barclays Bank, Θέμος Φιωτάκης, επισημαίνοντας πως η Γηραιά Ήπειρος υφίσταται πολλαπλά σοκ.

Χρηματοπιστωτικοί αλλά και γεωπολιτικοί κίνδυνοι επικρέμανται ως δαμόκλειος σπάθη πάνω από τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, αλλά, όπως επισημαίνει ο επικεφαλής αναλυτής της βρετανικής τράπεζας, «το γεγονός πως τα σοκ αφορούν όλα τα ευρωπαϊκά κράτη περιόρισε την εστίαση στη δημοσιονομική λιτότητα – στην πραγματικότητα, πυροδότησε συντονισμένες δημοσιονομικές και μη δημοσιονομικές πολιτικές, με στόχο την άμβλυνση του όποιου πλήγματος».

Σε ό,τι αφορά το μείζον ζήτημα του πληθωρισμού, ο κ. Φιωτάκης προειδοποιεί ότι «θα περάσουν μήνες για να εκδηλωθούν πλήρως οι κρίσεις των τιμών και οι δευτερογενείς επιπτώσεις τους», ενώ επισημαίνει πως ίσως η τάση ταχείας υποτίμησης του ευρώ έναντι του δολαρίου να επιβραδυνθεί από εδώ στο εξής. Τέλος, «εμείς στην Barclays πιστεύουμε, επίσης, ότι το duration (ομόλογα) αρχίζει να έχει αξία, ενώ από την άλλη ακόμη δεν είμαστε τόσο χαλαροί σχετικά με τις προοπτικές απόδοσης των μετοχών» καταλήγει. Αναλυτικά:

Fortune: Η παγκόσμια οικονομία αντιμετωπίζει «ισχυρούς αντίθετους ανέμους», καθώς η πρωτοφανής σε ταχύτητα και μέγεθος νομισματική σύσφιξη παγκοσμίως εντείνει τις επιπτώσεις των κλυδωνισμών που προκαλεί ο υψηλός  πληθωρισμός. Η Ρωσία έχει περικόψει τις προμήθειες φυσικού αερίου, η ακρίβεια ανοίγει βαθιές τρύπες στα νοικοκυριά, οι εταιρείες αντιμετωπίζουν τεράστιες αβεβαιότητες. Όλα αυτά τα στοιχεία υποδηλώνουν ότι η ύφεση καθίσταται είναι όλο και πιο πιθανή. Πιστεύετε ότι οι παγκόσμιες οικονομικές προοπτικές είναι ζοφερές; Τι εκτιμάτε για την Ελλάδα;

Θέμος Φιωτάκης (Barclays): Ναι, αυτό είναι το outlook. O επόμενος χρόνος θα είναι δύσκολος εξαιτίας όλων όσα αναφέρατε. Και, κυρίως, για την Ευρώπη, η οποία υφίσταται πολλαπλά σοκ. Ωστόσο, λάβετε υπόψη ότι πολλά από τα προαναφερόμενα είναι κατανοητά τόσο από τις αγορές όσο και από τις οντότητες (εταιρείες, νοικοκυριά και υπεύθυνους χάραξης πολιτικής).  Αυτό είναι σημαντικό καθώς πολλά από αυτά τα ζητήματα συνδέονται με τις μεταβάσεις τις οποίες βιώνουν η ευρωπαϊκή και η παγκόσμια οικονομία: μετάβαση από το φυσικό αέριο, μετάβαση σε βραδύτερους ρυθμούς ανάπτυξης στην Κίνα, μετάβαση από τα αρνητικά επιτόκια κ.λπ. Όσο καλύτερα αποτελέσματα υπάρξουν, τόσο πιο εύκολη θα είναι η μετάβαση – οικονομικά και πρακτικά.

Το ευτυχές γεγονός είναι ότι o ασυνήθιστα ζεστός χειμώνας μέχρι στιγμής έχει βοηθήσει στη μείωση των τιμών στα εμπορεύματα. Επίσης, το γεγονός πως το σοκ αφορά όλα τα κράτη στην Ευρώπη περιόρισε την εστίαση στη δημοσιονομική λιτότητα – στην πραγματικότητα, πυροδότησε συντονισμένες δημοσιονομικές και μη δημοσιονομικές ευρωπαϊκές πολιτικές, με στόχο την άμβλυνση του όποιου πλήγματος.

Πριν από χρόνια, η 1 προς 1 ισοτιμία ευρώ – δολαρίου ήταν αδιανόητη. Σήμερα, το ευρώ είναι ισοδύναμο με το δολάριο, υποχωρώντας στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων 20 ετών. Στο μεταξύ, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ σκοπεύει να αυξήσει περαιτέρω τα επιτόκια, ασκώντας πρόσθετη πίεση στην ΕΚΤ και στα ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά συστήματα;

Κατ’ αρχάς, ας ξεκαθαρίσουμε πως ένα σχετικά αδύναμο νόμισμα δεν αποτελεί πρόβλημα και αδυναμία. Αντίθετα, λειτουργεί σαν ασπίδα σε χαλεπούς καιρούς, όπως αυτούς που βιώνουμε, ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας.

Δεύτερον, επιτρέψτε μου επίσης να τονίσω ότι το εμπορικό σοκ που προκάλεσε η Ρωσία και το πλήγμα στην ανάπτυξη της Κίνας ήταν πολύ πιο σημαντικοί παράγοντες από την ίδια τη Fed.

Τρίτον, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις μας, δεν απέχουμε πολύ μακριά σε ό,τι αφορά το μέγιστο επιτόκιο της Fed. 

Επιπλέον, η Κίνα φαίνεται να διερευνά τρόπους για να ανοίξει ξανά την οικονομία της. Είμαστε σε ένα σημείο καμπής για το ευρώ. Είναι πρόωρο να το πούμε. Αλλά, ίσως η τάση ταχείας υποτίμησης του ευρώ έναντι του δολαρίου να επιβραδυνθεί από εδώ στο εξής και να αποδειχθεί περιορισμένης κλίμακας.

Αυτό θα αποτελούσε μια δικλίδα ασφαλείας για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Ένα νόμισμα που υποτιμάται γρήγορα μπορεί να ωθήσει τις τιμές σε υψηλότερα επίπεδα, γεγονός το οποίο θα οδηγήσει σε υψηλότερα επιτόκια. Η επίτευξη σταθερότητας σε χαμηλά επίπεδα θα μείωνε τον κίνδυνο.

Ο πληθωρισμός έχει απογειωθεί σε διψήφια επίπεδα στις περισσότερες προηγμένες οικονομίες. Θα αποδειχθεί πιο επίμονος από όσο νομίζουμε; Είναι εντέλει τα καλά νέα για την οικονομία κακά νέα για τις αγορές;

Ναι και όχι. Θα χρειαστεί να περάσουν μερικοί μήνες ακόμη για να εκδηλωθούν πλήρως οι κρίσεις των τιμών και οι δευτερογενείς επιπτώσεις τους. Άρα, ο πληθωρισμός δεν θα μειωθεί από τη μια μέρα στην άλλη. Ωστόσο, υπάρχουν ενδείξεις ότι ένα μέρος της παγκόσμιας δυναμικής του πληθωρισμού μετριάζεται και ότι οι τρέχοντες ρυθμοί είναι πιθανό να υποχωρήσουν. Οι τιμές θα αυξηθούν μεν, αλλά θα είναι πιο συγκρατημένες. Οι αγορές προεξοφλούν μια αρκετά απότομη αποπληθωριστική πορεία το επόμενο έτος. Μένει να φανεί αν έχουν δίκιο. Για την οικονομία, στον βαθμό που οι πιέσεις από την πλευρά της προσφοράς συνέβαλαν σε υψηλές τιμές, οι υψηλοί ρυθμοί δεν είναι σπουδαία είδηση (ειδικά για μεγάλες οικονομίες και οικονομίες που καταναλώνουν εμπορεύματα). Κάποιο μέτρο σε αυτό το μέτωπο πιθανότατα θα βοηθήσει.

To Ηνωμένο Βασίλειο επιστρέφει στη δημοσιονομική ορθοδοξία, αλλά η δημοσιονομική πειθαρχία θα δοκιμαστεί από ένα δύσκολο οικονομικό περιβάλλον. Θα θέλατε να κάνετε ένα σχόλιο;

Ο τελευταίος προϋπολογισμός του Ηνωμένου Βασιλείου, που παρουσιάστηκε στη δήλωση του φθινοπώρου, πέτυχε μια αξιόπιστη ισορροπία μεταξύ της ανάγκης για στήριξη σε τομείς της οικονομίας και της ανάγκης να αποφευχθεί ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός.  

Διαπιστώνουμε, επίσης, ότι η οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου μπορεί να είναι λιγότερο εκτεθειμένη σε ό,τι αφορά αντίκτυπο των υψηλότερων επιτοκίων στο εισόδημα σε σύγκριση με άλλες ανεπτυγμένες οικονομίες.

Το κύριο ζήτημα είναι ότι η μείωση του εργατικού δυναμικού μετά το Brexit, σε συνδυασμό με τα εξωτερικά σοκ προσφοράς, απαιτούν μια πιο αδύναμη κυκλική οικονομία για να αποφευχθεί η παγίωση των υψηλών πληθωριστικών πιέσεων. Η αγορά αναμένει, λοιπόν, αυξήσεις επιτοκίων, οι οποίες, όπως προειδοποίησε η Τράπεζα της Αγγλίας, ενδέχεται να είναι πολύ περισσότερες από αυτές στις οποίες θα ήθελαν να προβούν – τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε πιέσεις στη λίρα, η οποία κατά τα άλλα είναι «φθηνή».

Σε αυτό το δυστοπικό μακροοικονομικό περιβάλλον, ποια είναι η καλύτερη στρατηγική για τα χαρτοφυλάκια; Τι προτείνετε; Σας ελκύει η στερλίνα;

Το ονομάζετε δυστοπικό, αλλά έχει μερικά ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά. Για παράδειγμα, αυτή είναι η πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια που οι καταθέσεις και τα βραχυπρόθεσμα μέσα χρηματαγοράς θα προσφέρουν risk free μη μηδενικού επιτοκίου αποζημίωση. Εμείς στην Barclays πιστεύουμε, επίσης, ότι το duration (ομόλογα) αρχίζει να έχει αξία. Και πιστεύουμε ότι το δολάριο μπορεί να τυγχάνει διαπραγμάτευσης στα υψηλά άκρα ενός εύρους. Από την άλλη, ακόμη δεν είμαστε τόσο «χαλαροί» σχετικά με τις προοπτικές απόδοσης των μετοχών.

Who is who

Ο κ. Θέμος Φιωτάκης υπήρξε ένας από τους κορυφαίους αποφοίτους του Τμήματος Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής του Πανεπιστημίου Πειραιώς (2002) καθώς και του London School of Economics (M.Sc. in Finance and Economics, 2003, με υποτροφία Graduate Merit Award). Η επαγγελματική σταδιοδρομία του κ. Φιωτάκη είναι εντυπωσιακή∙ Goldman Sachs στην Νέα Υόρκη (2004-2007), Goldman Sachs στο Λονδίνο (2008-2015), UBS στο Λονδίνο (2015-2019), ενώ από το 2020 μέχρι και τον Φεβρουάριο του 2022 διετέλεσε Διευθυντής Ερευνών του Ηedge Fund Glenpoint Capital. Τον Μάρτιο του 2022 ανέλαβε Global Head of FX Strategy and EM Macro Strategy της Barclays Corporate & Investment Bank.