Fitch Solutions: Αναθεώρηση επί τα βελτίω της ανάπτυξης στην Ελλάδα το 2023, στο +2,1% από +0,9%

Επί τα βελτίω αναθεωρεί τις εκτιμήσεις της για το ΑΕΠ της Ελλάδας η Fitch Solutions, προβλέποντας ανάπτυξη 2,1%, από μόλις 0,9% που ανέμενε πριν. Την ίδια στιγμή, όμως, μειώνει την εκτίμησή της για το 2024, εκτιμώντας ανάπτυξη 1,2%, από 2,1%, εξαιτίας της υψηλότερης βάσης του 2023. 

Πιο συγκεκριμένα, τα στοιχεία που δημοσιεύτηκαν στις 6 Σεπτεμβρίου αποκάλυψαν ότι η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ αυξήθηκε από 0,0% σε τριμηνιαία βάση το α’ τρίμηνο του 2023 (αναθεωρημένο από -0,1%) σε 1,3%. 

Σύμφωνα με τη Fitch, αυτή η άνοδος οφείλεται στον σχηματισμό ισχυρού ακαθάριστου κεφαλαίου (+3,2% σε τριμηνιαία βάση), ενώ η εγχώρια κατανάλωση αποδείχθηκε επίσης σημαντικά πιο ανθεκτική από ό,τι αναμενόταν προηγουμένως (+0,9%). 

«Με τη σειρά μας, έχουμε υιοθετήσει μια πιο αισιόδοξη άποψη για τη βραχυπρόθεσμη πορεία της ελληνικής οικονομίας: Μετριάσαμε την πρόβλεψή μας για την ανάπτυξη το 2024 από 2,1% σε 1,2%, λόγω της υψηλότερης βάσης το 2023 μετά την ανοδική αναθεώρησή μας, παράλληλα με τις επί τα χείρω αναθεωρήσεις των προοπτικών ανάπτυξης της ευρωζώνης για το 2024» λέει ο οίκος.

Κατανάλωση

Η ιδιωτική κατανάλωση θα ωφεληθεί μέσω της ελληνικής οικονομικής δραστηριότητας, ακόμη κι αν η ανάπτυξη του εμπορίου απογοητεύει.

Βραχυπρόθεσμα, η ιδιωτική κατανάλωση θα παραμείνει ο κύριος μοχλός ανάπτυξης στην Ελλάδα, συνεισφέροντας 1,3 ποσοστιαία μονάδα (π.μ.) στην ανάπτυξη το 2023 και 1,2 ποσοστιαία μονάδα το 2024. 

Μετά την ανθεκτική ζήτηση το α’ εξάμηνο του 2023, αναμένουμε περαιτέρω εξασθένηση των «αντίξοων ανέμων». Η ισχύς της κατανάλωσης (η οποία αυξήθηκε κατά 3,2% σε ετήσια βάση το α’ εξάμηνο του 2023) υποστηρίχθηκε από τα συνεχιζόμενα κέρδη στην απασχόληση καθώς και από την απότομη μείωση του πληθωρισμού: από το 12,1% σε ετήσια βάση τον Σεπτέμβριο του 2022 στο 3,5% τον Αύγουστο – μια τάση που αναμένουμε να συνεχιστεί στο εγγύς μέλλον.

Το ποσοστό ανεργίας διατήρησε την καθοδική του τάση (έχει μειωθεί από 28,2% τον Ιούλιο του 2013 σε 10,8% τον Ιούλιο του 2023) και η απασχόληση συνέχισε να σημειώνει κέρδη, αν και με βραδύτερο ρυθμό από το 2022.

Πληθωρισμός, ανεργία

Σε ό,τι αφορά τον πληθωρισμό, η Fitch Solutions στο τέλος του 2023 τον «βλέπει» στο 4,2% σε ετήσια βάση και στον μέσο όρο 2,1% το 2024, ενώ εκτιμάται ποσοστό ανεργίας κατά μέσο όρο 11,2% το 2023 και 7,8% το 2024.  Αυτοί οι παράγοντες θα συμβάλουν στην ενίσχυση των διαθέσιμων εισοδημάτων των νοικοκυριών, με την καταναλωτική εμπιστοσύνη να έχει σημειώσει επίσης αξιοσημείωτα κέρδη τους τελευταίους μήνες. Ως αποτέλεσμα, αναμένουμε ότι η πρόσφατη μείωση του όγκου των λιανικών πωλήσεων θα αρχίσει να αντιστρέφεται, ιδιαίτερα καθώς ο πληθωρισμός συνεχίζει να μειώνεται. Η μείωση που οφείλεται κυρίως στις ασθενέστερες πωλήσεις των σούπερ μάρκετ θα πρέπει να αναχαιτιστεί κάπως από την επέκταση της κυβερνητικής πρωτοβουλίας «Market Pass».

Νομισματική πολιτική

Ωστόσο, το στενότερο πλαίσιο της νομισματικής πολιτικής θα λειτουργεί ολοένα και περισσότερο ως τροχοπέδη για τη δραστηριότητα των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων από το β’ εξάμηνο του 2023 και μετά. «Τον Ιούλιο του 2023, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα πραγματοποίησε αυτό που θεωρούμε την τελική αύξηση στον επιθετικό κύκλο σύσφιξης που ξεκίνησε ένα χρόνο πριν, αυξάνοντας το επιτόκιο καταθέσεων στο 3,75%. 

Αναμένουμε ότι το υψηλότερο κόστος άντλησης επενδυτικών κεφαλαίων θα οδηγήσει σε απότομη επιβράδυνση της αύξησης των ακαθάριστων παγίων επενδύσεων από 11,7% το 2022 σε 4,7% το 2023. Μεγάλο μέρος της αύξησης των πάγιων επενδύσεων θα έχει ως γνώμονα την κυβέρνηση, καθώς αναμένουμε ότι θα λάβει το τρίτη δόση της χρηματοδότησης του nextGenEU αργότερα φέτος, ύψους περίπου 0,8% του ΑΕΠ».

Ισχυρή πορεία του τουρισμού

Το εμπόριο θα συμβάλει κατά 2,2 ποσοστιαίες μονάδες το 2023 ως αποτέλεσμα του χαμηλότερου όγκου εισαγωγών, η συμβολή θα γίνει αρνητική το 2024, καθώς οι εισαγωγές θα ανακάμψουν.

Πράγματι, το υπόβαθρο της εξωτερικής ζήτησης παρέμεινε αδύναμο το α’ εξάμηνο του 2023, καθώς η ζήτηση για ελληνικά βιομηχανικά προϊόντα έχει υποχωρήσει, με αποτέλεσμα τη συρρίκνωση των εξαγωγών αγαθών κατά 9,8% και των συνολικών εξαγωγών κατά 1,2% το 223ο τρίμηνο.

Η ανάπτυξη της ευρωζώνης θα παραμείνει στάσιμη το β’ εξάμηνο του 2023, γεγονός που σημαίνει ότι η πρόσφατη αδυναμία θα συνεχιστεί βραχυπρόθεσμα.

Μια ισχυρή τουριστική περίοδος, παρά τις ανεξέλεγκτες πυρκαγιές κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, ενίσχυσε ωστόσο τις εξαγωγές, με την αύξηση των αφίξεων στις ΗΠΑ να είναι η ισχυρότερη μεταξύ των μεγαλύτερων χωρών προέλευσης τουριστών της Ελλάδας.

Το 2024 προβλέπεται ότι η αύξηση των εξαγωγών θα ανακάμψει κάπως, αλλά ο ισχυρότερος ρυθμός αύξησης των εισαγωγών θα ωθήσει τη συμβολή του εμπορίου στην αύξηση του ΑΕΠ ξανά σε αρνητικό έδαφος.

Κίνδυνοι για τις προοπτικές

Οι κίνδυνοι για τις προβλέψεις είναι ισορροπημένοι. Σε περίπτωση που η ανάπτυξη στην ευρωζώνη εκπλήξει θετικά στο β’ εξάμηνο του 2023, αναμένεται ότι η ελληνική οικονομία θα δει περαιτέρω ανοδικές τάσεις στην ανάπτυξη μέσω των διαύλων του εξωτερικού εμπορίου, ιδίως στις εξαγωγές αγαθών.

Από την άλλη πλευρά, η έκταση της αρνητικής επίδρασης των υψηλότερων επιτοκίων στην ελληνική οικονομική δραστηριότητα παραμένει εξαιρετικά αβέβαιη.

Η αύξηση των επενδύσεων πάγιου κεφαλαίου θα μπορούσε ακόμη να εκπλήξει προς τα κάτω, καθώς το αδύναμο εξωτερικό περιβάλλον μειώνει την προθυμία των επιχειρήσεων να επενδύσουν σε πρόσθετη παραγωγική ικανότητα παράλληλα με τα υψηλότερα επιτόκια δανεισμού. Ωστόσο, ο δανεισμός των ελληνικών νοικοκυριών για αγορά κατοικίας τείνει να είναι χαμηλότερος από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, γεγονός που αναμένεται να μειώσει τις μετακυλίσεις του κύκλου σύσφιξης της ΕΚΤ.