Fortune: Κατάφερε ο Αλέξης Τσίπρας να διώξει το ρίσκο ενός Grexit;

Του Τζόφρι Σμιθ 

Εάν ο Έλληνας πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, απειλούσε μια εβδομάδα πριν με δημοψήφισμα για τη στάση που θα κρατήσει απέναντι στην Ευρωζώνη, αυτό θα αποτελούσε ισχυρή ένδειξη ότι τα πράγματα δεν βαίνουν καθόλου καλώς.

Όταν όμως στην τηλεοπτική του συνέντευξη ο Αλέξης Τσίπρας εξέφρασε την ίδια απειλή, οι αγορές την αγάπησαν! Η απόδοση των διετών ελληνικών ομολόγων -που θα υποφέρει τα μέγιστα από μια χρεοκοπία- μειώθηκε στο 20,54% από 30% την περασμένη εβδομάδα, ενώ το Χρηματιστήριο της Αθήνας έχει κερδίσει αυτές τις μέρες 13%.

Η αντίδραση αυτή έχει νόημα, καθώς η κυβέρνηση φαίνεται περισσότερο ότι υποχωρεί και λιγότερο πως ετοιμάζεται να αφήσει πίσω της την Ευρωζώνη.

Η διαφορετική αυτή τακτική έρχεται μετά από τη θυελλώδη συνεδρίαση του Eurogroup στη Ρίγα, όπου σύμφωνα με το Bloomberg οι Ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών αποκάλεσαν τον Γιάνη Βαρουφάκη «ερασιτέχνη», «τζογαδόρο» και «άνθρωπο που σπαταλάει τον χρόνο τους».

Η απάντηση του Βαρουφάκη ήρθε με μια ρήση του Φραγκλίνου Ρούζβελτ από ομιλία του στο Μάντισον Σκουέρ Γκάρνετ το 1936, όπου απευθύνθηκε στους αντιπάλους του New Deal.

FDR, 1936: “They are unanimous in their hate for me; and I welcome their hatred.” A quotation close to my heart (& reality) these days

— Yanis Varoufakis (@yanisvaroufakis) April 26, 2015

Η αντίδραση του Τσίπρα ήταν να ψαλιδίσει τα φτερά του υπουργού του και να τοποθετήσει τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών, Ευκλείδη Τσακαλώτο, ως επικεφαλής των συνομιλιών με την Ευρωζώνη, καθώς και να αντικαταστήσει έναν σύμμαχο του Βαρουφάκη στο Euro Working Group. Κυρίως όμως, η ΑΘήνα φάνηκε να άρει την παύση παροχής κρατικών δεδομένων στην ΕΕ, το ΔΝΤ και τους απεσταλμένους τους που ελέγχουν την πορεία των μεταρρυθμίσεων.

Αυτό δείχνει την παραδοχή πως ο Γιάνης Βαρουφάκης απέτυχε στις δύο βασικές του επιδιώξεις: την επίσημη, που ήταν η σύνταξη ενός πακέτου εναλλακτικών μεταρρυθμίσεων οι οποίες θα ξεκλείδωναν τη χρηματοδότηση στην Ελλάδα· και την ανεπίσημη, που ήταν να τρομάξει την Ευρωζώνη και να την εξαναγκάσει να προχωρήσει σε μια άνευ όρων διάσωση.

Η σύνοδος στη Ρίγα την περασμένη Παρασκευή κατέδειξε πως η υπερβολική ακαδημαϊκή περιαυτολογία δεν μπορεί να αποτελέσει υποκατάστατο των πραγματικών πολιτικών ικανοτήτων.

Οι αγορές είδαν πολλά στην αλλαγή των προσώπων. Όμως ίσως να μην υπάρχει πραγματικά αισθητή διαφορά στο πρόσωπο του Τσακαλώτου. Η ομιλία του, για παράδειγμα, σε συνέδριο του ιρλανδικού Σιν Φέιν νωρίτερα φέτος, απέδειξε του λόγου το αληθές (Το αριστερό Σιν Φέιν αποτελεί το πολιτικό σκέλος του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού και όπως κι ο ΣΥΡΙΖΑ, έτσι κι αυτό κερδίζει διαρκώς φίλους στη χώρα). Επομένως, εάν ο Τσακαλώτος ήρθε για να δώσει στην Ευρωζώνη το ίδιο μήνυμα με αυτό του Βαρουφάκη, αλλά με διαφορετικό τρόπο, αυτό δεν θα αλλάξει και πολύ τις αντιδράσεις των υπολοίπων.

Τι είναι όμως εκείνο που κάνει τώρα την κυβέρνηση Τσίπρα πιο αξιόπιστη, παρά την απειλή για δημοψήφισμα; Από την εκλογή του, ο Έλληνας πρωθυπουργός και το κόμμα του μιλούν στον κόσμο σαν ένας βομβιστής αυτοκτονίας: «Χαρίστε μας τα χρέη αλλιώς θα ανατιναχτούμε όλοι μαζί», έλεγε. Όμως στη συνέντευξή του ο Τσίπρας παρέδωσε το κόκκινο κουμπί στους ψηφοφόρους.

Η κρίσιμη αυτή παραχώρηση ήρθε μετά την πτώση της πολύ μεγάλης δημοτικότητας του ΣΥΡΙΖΑ. Σε μια δημοσκόπηση της Alco για την εφημερίδα Πρώτο Θέμα, το 52% του κόσμου φάνηκε δυσαρεστημένο από τους χειρισμούς της κυβέρνησης και μόνο το 36% θα ψήφιζε υπέρ της εξόδου από το ευρώ. Σε μια άλλη δημοσκόπηση της Kapa Research για Το Βήμα, το 71,9% ζήτησε συμβιβασμό και μόνο το 23,2% θα τον απέρριπτε.

Το μεγαλύτερο ρίσκο για τη συμμετοχή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη ήταν πάντα πως ο ΣΥΡΙΖΑ θα τορπίλιζε μια συμφωνία με τους πιστωτές και θα προκαλούσε μια αλυσιδωτή οικονομική αντίδραση που θα κατέστρεφε την οικονομία, με απρόβλεπτες συνέπειες για όλους. Σημαντικό τραπεζικό στέλεχος μου είπε πρόσφατα ότι, παρά το γεγονός πως ατυχήματα συμβαίνουν, οι Έλληνες δεν θα ψήφιζαν ΠΟΤΕ υπέρ της εξόδου από το ευρώ.

Εάν λοιπόν η τελική μοίρα της θέσης της Ελλάδας στη Ευρωζώνη κριθεί από τους ψηφοφόρους κι όχι από ένα κόμμα ρομαντικών Μαρξιστών, για τους οποίους το να μαρτυρήσουν είναι τόσο θελκτικό όσο και το να διατηρηθούν στην εξουσία, τότε τα πάντα δείχνουν πολύ πιο ρόδινα.

Το μόνο που έχει να κάνει ο Τσίπρας, είναι να παραδώσει στον κόσμο το κόκκινο κουμπί.