Φωτιές και πλημμύρες βαραίνουν πολιτικό κλίμα και δημοσιονομικό κόστος
Με τον απολογισμό της κακοκαιρίας Daniel να είναι σε εξέλιξη και τον κατάλογο των θυμάτων να μεγαλώνει -6 νεκροί και αρκετοί εγκλωβισμένοι και αγνοούμενοι– βαραίνει το κλίμα στο Μαξίμου, που πρέπει να ολοκληρώσει την επιχείρηση αντιμετώπισης της κρίσης και να υπολογίσει την έκταση των ζημιών και το δημοσιονομικό κόστος για την αποκατάσταση.
Ωστόσο μια μέρα μετά την ακύρωση της επίσκεψης του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ για την καθιερωμένη ομιλία του προκειμένου να συμμετέχει στο Συντονιστικό της Πολιτικής Προστασίας για τη διαχείριση της κακοκαιρίας δεν υπάρχει ασφαλής εκτίμηση για το ύψος της καταστροφής.
Μιλώντας στην ΕΡΤ πάντως ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ, καθηγητής Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών, Ευθύμιος Λέκκας, εκτίμησε ότι θα ξεπεράσει το 1 δισ. ευρώ. Θα ξεπεράσει όπως ανέφερε το κόστος των καταστροφών από τον σεισμό του 1999, που ήταν το μεγαλύτερο έως τώρα στη χώρα και πιθανόν θα φτάσει τα 2 δισ. ευρώ.
Αν και η θεομηνία έχει κοπάσει η στάθμη του Πηνειού βρέθηκε σε επίπεδο συναγερμού, σπάνε φράγματα και το 112 ειδοποιεί για εκκενώσεις χωριών. Καθώς η κρίση είναι σε εξέλιξη αναβάλλεται το έργο της αποτίμηση της ζημιάς. Ακόμη κινδυνεύουν ανθρώπινες ζωές παρά την τεράστια κινητοποίηση του στρατού και εναέριων μέσων ενώ εκατομμύρια τόνων νερού και λάσπης παραμένουν σε πόλεις και χωριά από τη Λάρισα μέχρι την Καρδίτσα και τις γύρω περιοχές. Ας σημειωθεί επίσης ότι οι ζημιές σε υποδομές, από φράγματα μέχρι οδικά δίκτυα, είναι τεράστιες.
Είναι σαφές ότι οι καταστροφικές πλημμύρες λίγο μετά τη λαίλαπα της φωτιάς που κατέκαψε τον Έβρο, ανατρέπει τον κυβερνητικό προγραμματισμό για τα μέτρα στήριξης. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών για τις Δασικές Πυρκαγιές (EFFIS) από τα 4,1 δισ. ευρώ που υπολογίζεται το κόστος των καταστροφών από τις πυρκαγιές στην Ευρώπη στην Ελλάδα αντιστοιχεί ποσό 1,66 δισ. ευρώ. Στην ανάγκη στήριξης των πυρόπληκτων έρχονται να προστεθούν οι πλημμυροπαθείς και οι μεγάλες ζημιές σε παραγωγικές επιχειρήσεις και επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στις καλλιέργειες.
Πλέον είναι ζητούμενο ένα συνολικό σχέδιο αποκατάστασης, στη βάση της ανθεκτικότητας των πόλεων απέναντι στους κινδύνους της κλιματικής αλλαγής. Ζητούμενο είναι επίσης το χρονοδιάγραμμα και η χρηματοδότηση, που θα απαιτήσουν διαπραγμάτευση με τις Βρυξέλλες, δεδομένου ότι το κόστος που καλείται να καλύψει η χώρα υπερβαίνει το 1 δισ. ευρώ που έχει προβλεφθεί στον προϋπολογισμό για την κάλυψη ζημιών από φυσικές καταστροφές. Κυβερνητικοί παράγοντες σημειώνουν ότι θα αξιοποιηθεί το Ταμείο Ανάκαμψης, το Ταμείο Αλληλεγγύης, ως το κύριο μέσο της ΕΕ για τη στήριξη της ανάκαμψης από φυσικές καταστροφές και το ΕΣΠΑ ενώ θα πρέπει να αναμένεται και κατάρτιση συμπληρωματικού προϋπολογισμού. Η επιβάρυνση πάντως για την οικονομία είναι σημαντική ενόψει και της δημοσιονομικής σύνεσης που επιβάλλει η ΕΕ από το 2024.
Σε κάθε περίπτωση προέχει η αποκλιμάκωση της κρίσης, η διάσωση των ανθρώπων που παραμένουν εγκλωβισμένοι και στη συνέχεια θα γίνει η αποτίμηση και να τεθεί σε εφαρμογή η διαδικασία καταγραφής των ζημιών και να δρομολογηθεί η αποκατάσταση των υποδομών και οι αποζημιώσεις/ενισχύσεις των πληγέντων.
