Φόβος για λουκέτα από τον Απρίλιο, με ή χωρίς lockdown

Οριζόντια μέτρα στήριξης της αγοράς με εστίαση σε «επιχειρηματικά νοικοκυριά» και επιχειρήσεις της Αττικής ζητούν φορείς της αγοράς εκτιμώντας ότι με αυτόν τον τρόπο θα αναχαιτιστεί η ορμή της κρίσης και θα αντιμετωπιστεί ο κίνδυνος λουκέτων από τον Απρίλιο, οπότε και λήγει η περίοδος ισχύος των κρατικών μέτρων προστασίας.

Τα παραπάνω αποτελούν βασικές διεκδικήσεις εκπροσώπων του λιανεμπορίου, που από σήμερα υποχρεώνεται να κλείσει τα καταστήματα στην Αττική και στις άλλες «κόκκινες περιοχές» μέχρι τις 28/2. Η αγορά μπαίνει σε νέες περιπέτειες παρασύροντας και την οικονομία, γεγονός που οδηγεί αναπόφευκτα τη συζήτηση σε ένα συνεκτικό σχέδιο, χωρίς αποκλεισμούς, που θα  επιτρέψει την λειτουργία των καταστημάτων σε ένα κατά το δυνατόν ασφαλές περιβάλλον.

Σημειώνεται ότι μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου το λιανεμπόριο θα λειτουργεί σε ποσοστό μόλις 17% του δυναμικού του, αφού αυτό είναι το μερίδιο των επιχειρήσεων που διαθέτουν e-shop στο σύνολο της αγοράς του λιανεμπορίου. Υπό τις παρούσες συνθήκες το λιανεμπόριο θα λειτουργεί μόνο μέσω e-shop. Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι η οικονομική δραστηριότητα στις περιοχές που μπαίνουν σε «καραντίνα» αφορά σχεδόν 70% του τζίρου της αγοράς και ακόμη μεγαλύτερο εάν προστεθεί η Θεσσαλονίκη, για την οποία αναμένονται επίσημες ανακοινώσεις από το κυβερνητικό επιτελείο που επισκέπτεται σήμερα την συμπρωτεύουσα. Υπενθυμίζεται επίσης ότι εκτός από την Αττική, για την οποία ανακοινώθηκαν έκτακτα μέτρα και μετάβαση του λιανεμπορίου από το υβριδικό μοντέλο click away στην αναστολή λειτουργίας των φυσικών καταστημάτων, είχε ανασταλεί η λειτουργία του λιανεμπορίου σε Πάτρα, Χαλκίδα, Άγιο Νικόλαο Λασιθίου, Μύκονο και Σαντορίνη.

Το νέο lockdown στερεί από την αγορά σημαντικά έσοδα, αφού μετά τον τζίρο του περσινού Πάσχα, αυτόν των ενδιάμεσων εκπτώσεων του Νοεμβρίου, της Black Friday και των Χριστουγέννων χάνουν και την ευκαιρία των χειμερινών εκπτώσεων. Το μερίδιο του εκπτωτικού τζίρου που κατάφεραν να αποσπάσουν από τα συνολικά 4,5 – 5,5 δισ. ευρώ, όπου κυμαίνονται τα τελευταία χρόνια οι πωλήσεις αυτής της περιόδου, εκτιμάται ότι δεν ξεπερνά το 1,5 δισ. ευρώ. Και η ζημιά του λιανεμπορίου έρχεται να προστεθεί σε αυτήν της εστίασης όπου 350.000 εργαζόμενοι, σε έναν κλάδο που αντιπροσωπεύει το 10% του ΑΕΠ επηρεάζοντας μια μεγάλη αλυσίδα εφοδιασμού, βρίσκονται σε δυσμενή θέση με αβέβαιο μέλλον, καθώς ένα ποσοστό από 35% έως 50% των μικρών επιχειρήσεων κινδυνεύει με λουκέτο.

Αν ληφθεί υπόψη ότι η κρίση θα έχει διάρκεια για τουλάχιστον 3 – 3,5 μήνες ακόμη, με τα σημερινά μέτρα είναι ζητούμενο πόσες επιχειρήσεις θα αντέξουν.

Οι εναλλακτικές

Στο πλαίσιο αυτό αναπτύσσεται μια νέα τάση. Μετά το «καλύτερα κλειστό», που διατύπωναν επιχειρηματίες που έβλεπαν τη ζήτηση στα καταστήματα να υποχωρεί κατακόρυφα τις τελευταίες εβδομάδες, τα τελευταία εικοσιτετράωρα συσπειρώνει οπαδούς η ιδέα «να ανοίξουν οι επιχειρήσεις που δεν μπορούν να στηριχτούν επαρκώς». Πρόκειται για πρόταση που υποστηρίζει σθεναρά ο πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, υπέρμαχος του ανοίγματος των καταστημάτων με ραντεβού (click in shop).

Η πρόταση βασίζεται εν πολλοίς στο επιχείρημα ότι η εισήγηση για το 3ο lockdown δεν ήταν ομόφωνη από την επιτροπή των επιδημιολόγων, καθώς και στα περιορισμένα δημοσιονομικά περιθώρια για επιπλέον μέτρα, την ώρα που στα 24 δισ. ευρώ που δαπανήθηκαν το 2020 προστίθενται 7,5 δισ. ευρώ με βάση των προϋπολογισμό του 2021. Υπό τις παρούσες συνθήκες μάλιστα ο τρέχον προϋπολογισμός θα πρέπει να αναθεωρηθεί λόγω των πρόσθετων αναγκών στήριξης επιχειρήσεων και νοικοκυριών. Εκτιμάται ότι με ένα μείγμα μέτρων που θα περιλαμβάνει προγράμματα χρηματοδότησης και αυστηρούς κανόνες για τη λειτουργία των καταστημάτων θα σωθεί ένας σημαντικός αριθμός μικρών κυρίως επιχειρήσεων, που σήμερα βρίσκεται ένα βήμα πριν το λουκέτο.