FT: «Χέρι» από την ΕΕ στο Ταμείο Ανάκαμψης για στρατιωτικές δαπάνες; – Τα 93 δισ. ευρώ στην εποχή του Τραμπ
Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξετάζει το ενδεχόμενο να ανακατευθύνει 93 δισ. ευρώ από αναξιοποίητα κονδύλια για την ανάκαμψη από την πανδημία στον αμυντικό της τομέα, στο πλαίσιο των προσπαθειών για αύξηση των επενδύσεων και των στρατιωτικών δαπανών, μετά την προειδοποίηση της κυβέρνησης Τραμπ ότι θα μπορούσε να αποσύρει τη στήριξη των ΗΠΑ στον τομέα της ασφάλειας από την ήπειρο.
Οι Financial Times μετέδωσαν πως η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανέφερε την επιλογή χρηματοδότησης σε συνεδρίαση του κεντροδεξιού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος την Τρίτη, σύμφωνα με τέσσερα άτομα με γνώση της συζήτησης.
Οι πρόσθετες χρηματοδοτικές ανάγκες του μπλοκ για την άμυνα εκτιμώνται σε περίπου 500 δισ. ευρώ για την επόμενη δεκαετία.
Η ΕΕ θα μπορούσε επίσης να επαναχρησιμοποιήσει τα ταμεία περιφερειακής ανάπτυξης, δήλωσε η φον ντερ Λάιεν και ανέφερε την «κοινή ευρωπαϊκή χρηματοδότηση» ως μια άλλη επιλογή που διερευνάται, σύμφωνα με έναν από τους ανθρώπους που γνωρίζουν το θέμα.
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι συζητούν τους τελευταίους μήνες ένα σχέδιο για τη δημιουργία ενός διακυβερνητικού χρηματοδοτικού φορέα για την άμυνα, στον οποίο ενδεχομένως να συμμετέχουν το Ηνωμένο Βασίλειο και η Νορβηγία και όχι η ΕΕ στο σύνολό της. Η επιλογή αυτή θα παρέκαμπτε το βέτο των ουδέτερων ή φιλικών προς τη Ρωσία χωρών που δεν είναι υπέρ της χρήσης κοινού χρέους για την άμυνα.
Ο ευρωπαϊκός δανεισμός θα μπορούσε επίσης να είναι πιο ευχάριστος στις πρωτεύουσες, συμπεριλαμβανομένου του Βερολίνου, όπου η προοπτική ενός νέου γύρου κοινού χρέους της ΕΕ είναι ιδιαίτερα αμφιλεγόμενη, ιδίως με τις γερμανικές ομοσπονδιακές εκλογές που διεξάγονται την Κυριακή.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, μια ομάδα εμπειρογνωμόνων έχει προτείνει μια «τράπεζα επανεξοπλισμού» κατά το πρότυπο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, όπου οι συμμετέχουσες κυβερνήσεις θα παρέχουν το κεφάλαιό της – ένα προτεινόμενο κεφάλαιο 100 δισ. ευρώ – αλλά θα καταβάλλουν μόνο το 10% προκαταβολικά. Η τράπεζα θα δανειζόταν τα υπόλοιπα από τις κεφαλαιαγορές, με τη βοήθεια μιας ισχυρής πιστοληπτικής ικανότητας.
Ελλείψει συναίνεσης για νέο κοινό δανεισμό, οι πρωτεύουσες της ΕΕ πίεσαν την Επιτροπή να αξιοποιήσει όλα τα αδιάθετα κονδύλια που έχει υπό τον έλεγχό της.
Η εναπομείνασα δανειοληπτική ικανότητα ύψους 93 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) αντιπροσωπεύει αναξιοποίητα κεφάλαια από το σύνολο των 800 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και δάνεια που συμφωνήθηκαν από την ΕΕ να αντληθούν από κοινού για την τόνωση των οικονομιών τους μετά την πανδημία.
Αρκετές πρωτεύουσες, συμπεριλαμβανομένου του Βερολίνου, συμφώνησαν στο μεταπανδημικό ταμείο μόνο υπό την προϋπόθεση ότι ο κοινός δανεισμός θα ήταν εφάπαξ.
Η αξιοποίηση της αχρησιμοποίητης χρηματοδότησης του RRF θα απαιτούσε αλλαγές στους κανόνες του ταμείου, οι οποίες θα έπρεπε να υποστηριχθούν από την πλειοψηφία των χωρών της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, δήλωσε εκπρόσωπος της Επιτροπής.
Τα υπόλοιπα κεφάλαια, τα οποία θα εκταμιεύονταν ως δάνεια, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για επενδύσεις σε έργα έρευνας και ανάπτυξης, καθώς και για επενδύσεις στις λεγόμενες υποδομές διπλής χρήσης, όπως τα αεροδρόμια, τα οποία έχουν τόσο πολιτικές όσο και στρατιωτικές εφαρμογές.
Μια άλλη επιλογή που διερευνά η Επιτροπή είναι η επαναχρησιμοποίηση των λεγόμενων ταμείων συνοχής που διατίθενται στις λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες της ΕΕ.
«Με βάση τη νέα προσέγγιση, εκτός από τις επενδύσεις διπλής χρήσης, η πολιτική συνοχής μπορεί πλέον να στηρίξει τον τομέα της άμυνας, αντιμετωπίζοντάς τον σε μεγάλο βαθμό ως οποιαδήποτε άλλη βιομηχανία», σύμφωνα με σημείωμα του τμήματος περιφερειακών κονδυλίων της Επιτροπής, το οποίο είδαν οι Financial Times.
«Οι επενδύσεις σε Ε&Α που στοχεύουν άμεσα στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών για τον στρατό ή … οι επενδύσεις που ενισχύουν τις ικανότητες παραγωγής αμυντικών προϊόντων θα είναι πλέον επιλέξιμες για να συμβάλουν στην περιφερειακή ανάπτυξη», αναφέρεται στο σημείωμα.
Οι χώρες της ΕΕ θα μπορούν επίσης να αυξάνουν τους εθνικούς αμυντικούς προϋπολογισμούς τους χωρίς να υφίστανται κυρώσεις βάσει των δημοσιονομικών κανόνων του μπλοκ, ανακοίνωσε η φον ντερ Λάιεν στη Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια το Σαββατοκύριακο.
Εκπρόσωπος της φον ντερ Λάιεν δεν ανταποκρίθηκε αμέσως σε αίτημα για σχολιασμό.
