«Φτωχός» ο εορταστικός τζίρος- Στα supermarket ο «μποναμάς»

Με κλειστή την εστίαση, τα χιονοδρομικά κέντρα, τα μπαρ και τα κέντρα διασκέδασης αλλά και με απαγορευτικό στις μετακινήσεις ο εορταστικός τζίρος φέτος αναμένεται «φτωχός» και σίγουρα κάτω από τα 3,5 δισ. ευρώ της περσινής χρονιάς, όπως εκτιμούν στελέχη της αγοράς, που αναζητούν χρηματοδότηση για να κρατήσουν ζωντανές τις επιχειρήσεις τους.

Οι καταναλωτές προβλέπεται να δαπανήσουν περισσότερα χρήματα για το οικογενειακό τραπέζι και λιγότερα για δώρα, με μόνες σταθερές δαπάνες αυτές που αφορούν τα παραδοσιακά δώρα των παιδιών. Ωστόσο κι αυτές οι αγορές δεν θεωρείται δεδομένο φέτος ότι θα γίνουν αποκλειστικά από τις αλυσίδες παιχνιδιών, καθώς οι συνθήκες της πανδημίας έχουν ανοίξει εναλλακτικά κανάλια. Ως αποτέλεσμα, μεγάλο μέρος τους εορταστικού τζίρου αναμένεται να κατευθυνθεί στα supermarket, με το υπόλοιπο λιανεμπόριο σε γενικές γραμμές να μετρά τις πληγές του.

Στα ύψη οι πωλήσεις των supermarket

Ενδεικτικά είναι τα στατιστικά στοιχεία που δημοσίευσαν από κοινού Nielsen και Convert Group, που δείχνουν εντυπωσιακούς ρυθμούς ανάπτυξης τόσο για το online όσο και για το offline λιανεμπόριο τροφίμων. Συγκεκριμένα στην Ελλάδα, μέχρι και την εβδομάδα 17/2-23/2, τόσο το online, όσο και το offline κανάλι του λιανεμπορίου τροφίμων παρουσίαζαν αναμενόμενους ρυθμούς ανάπτυξης +30,7% και +2,9% αντίστοιχα. Ωστόσο το ξέσπασμα της πανδημίας και τα δύο lockdown που ακολούθησαν είχαν ως αποτέλεσμα την πραγματοποίηση μαζικών αγορών από την πλευρά των καταναλωτών με αποτέλεσμα η ετήσια ανάπτυξη μέχρι και τις 15 Νοεμβρίου να πολλαπλασιαστεί και να φθάσει για το online κανάλι στο +178% και για το offline στο +9,0%. Ειδικότερα, τις εβδομάδες πριν τα lockdown της άνοιξης, αλλά και του φθινοπώρου, οι πωλήσεις των περισσότερων προϊοντικών κατηγοριών εκτινάχθηκαν και στα δύο κανάλια, ακόμη και με τετραψήφια ποσοστά ανάπτυξης.

Την ίδια στιγμή όμως τα lockdown έφεραν ιστορικές απώλειες στο υπόλοιπο λιανεμπόριο και παρά το γεγονός ότι το online κανάλι δημιουργεί έσοδα για τις επιχειρήσεις και μάλιστα πολλαπλάσια άλλων ετών, δεν είναι σε θέση να αντισταθμίσει τις πωλήσεις των φυσικών καταστημάτων. Επιχειρηματίες από μια σειρά κλάδων όπως ένδυσης, παιχνιδιών, οικιακού εξοπλισμού, ακόμη κι αυτοί που κατέχουν ηγετικά μερίδια και στρατηγικές συνεργασίες με διεθνείς παίκτες, αγωνιούν για την επόμενη ημέρα καθώς το παρατεταμένο lockdown εξανεμίζει τα περιθώρια της ρευστότητάς τους και επιδρά καταλυτικά στις καταναλωτικές συνήθειες αλλάζοντας άρδην το τοπίο στην αγορά. Ως αποτέλεσμα, είναι δύσκολο να κάνουν τον σχεδιασμό της επόμενης μέρας, πόσο μάλλον της επόμενης χρονιάς.

Η αβεβαιότητα

Σε ένα βαθμό αυτό ισχύει και για το κυβερνητικό επιτελείο, που προσβλέπει σε μια καλύτερη επιδημιολογική εικόνα για να επιβεβαιώσει τις εκτιμήσεις του για ανάπτυξη 4,8% το επόμενο έτος. Με ύφεση 10,5% φέτος οι απώλειες με όρους ΑΕΠ ξεπερνούν τα 20,6 δισ. ευρώ ενώ η παράταση του lockdown εισάγει κίνδυνο αύξησης του λογαριασμού, σε συνέχεια και του νέου πακέτου μέτρων, μεταξύ των οποίων επιδότηση των μισθών και επιστρεπτέα προκαταβολή 5. Ωστόσο οι περισσότερες μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Ελλάδα αντιμετωπίζουν πρόβλημα βιωσιμότητας, με περιορισμένη πρόσβαση σε χρηματοδότηση.

Αυτό επιβεβαιώνουν και τα στοιχεία της Ετήσιας Έρευνας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής SAFE στο διάστημα Απριλίου-Σεπτεμβρίου. Μόλις τρεις στις δέκα μικρομεσαίες ελληνικές επιχειρήσεις που υπέβαλαν αίτημα για δάνειο, δανειοδοτήθηκαν με το σύνολο του ποσού που αιτήθηκαν, με τον αντίστοιχο αριθμό στην ΕΕ-27 να ανέρχεται σε επτά στις δέκα επιχειρήσεις. Εκτός του 30% που έλαβε δάνειο, υπάρχει κι ένα 38% που δεν κατάφερε να δανειοδοτηθεί με το ποσό που αιτήθηκε, ποσοστό που κυμαίνεται πάνω από τον ευρωπαϊκό μ.ο. (20%) ενώ ένα 20% των αιτημάτων απορρίφθηκε (έναντι 6% του μ.ο. της ΕΕ-27).