Γιατί η Airbnb τα καταφέρνει εκεί που η Uber αποτυγχάνει

Airbnb και Uber είναι για πολλούς τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα μιας νέου τύπου οικονομίας η οποία βασίζεται στις συνήθειες των νεότερων καταναλωτών που αναζητούν άνεση, αμεσότητα και οικονομικές υπηρεσίες. Και οι δύο εταιρείες έχουν να αντιμετωπίσουν σκληρές πολιτικές στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, ιδιαίτερα από τις αντιδράσεις των επαγγελματιών οδηγών ταξί. Όμως υπάρχει μια μεγάλη νομική διαφορά από χώρα σε χώρα, και τα πάντα τελικά κρίνονται από το μερίδιο αγοράς που καταλαμβάνουν.

Αυτή η διαφορά φάνηκε ακόμη πιο ξεκάθαρα μετά από την άποψη που εξέφρασε o εισαγγελέας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου την Τρίτη, σε μια υπόθεση που αφορά τις γαλλικές αρχές εναντίον του Airbnb.

Πιο συγκεκριμένα, ο γαλλικός οργανισμός AhTop κατέθεσε διαμαρτυρία κατά του Airbnb, υποστηρίζοντας ότι παραβιάζει τη νομοθεσία της χώρας επειδή λειτουργεί χωρίς την απαραίτητη αδειοδότηση από το κράτος. Η υπόθεση αυτή έφτασε ως και το Δικαστήριο της ΕΕ, όπου ο γενικός εισαγγελέας ζήτησε την απαλλαγή της Airbnb από τις κατηγορίες.

Η κρίσιμη ερώτηση σε αυτήν την υπόθεση είχε να κάνει με το εάν η Airbnb ασκεί απόλυτο έλεγχο στις συναλλαγές μεταξύ των ιδιοκτητών και των επισκεπτών, ή εάν απλά τους συνδέει για να καταλήξουν σε συμφωνία με τους δικούς τους όρους. Εάν μιλάμε για αυτό, τότε έχουμε να κάνουμε με τη λεγόμενη «υπηρεσία κοινωνικής πληροφορίας», η οποία προστατεύεται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία αλλά και εθνικές νομοθεσίες σε ευρωπαϊκά κράτη, υπό τις γενικές οδηγίες της ΕΕ για τη διευκόλυνση εξάπλωσης των ψηφιακών πληροφοριών σε όλα τα κράτη-μέλη. Μόνο εάν αυτή η πληροφορία ξεφύγει από τον έλεγχο όσων συμβαίνουν στην ίδια την πλατφόρμα, τότε τα κράτη μπορούν να παρέμβουν.

Σύμφωνα με τον εισαγγελέα Maciej Szpunar, η Airbnb δεν ασκεί απόλυτο έλεγχο στο πώς θα παρέχονται οι υπηρεσίες φιλοξενίας στην πλατφόρμα της, οπότε δεν παραβιάζεται στην ουσία η γαλλική νομοθεσία.

Αντίθετα με αυτήν την υπόθεση, πριν από δύο χρόνια υπήρξε μια άλλη σχετικά με την Uber. Ήταν τότε όπου οι οδηγοί ταξί από την Ισπανία είχαν βγει στους δρόμους και είχαν καταθέσει μηνύσεις κατηγορώντας την εταιρεία ότι καθόριζε τις τιμές, τους έστελνε μόνο στα σημεία που εκείνη ήθελε και έθετε συγκεκριμένα στάνταρ για την ποιότητα των υπηρεσιών. Επιπλέον, οι οδηγοί της Uber δεν μπορούσαν να εξυπηρετήσουν πελάτες εκτός της πλατφόρμας. Η Uber είχε, λοιπόν, τον απόλυτο έλεγχο, κι έτσι κατηγοριοποιήθηκε ως μια εταιρεία μεταφορών – άρα οι αντίστοιχοι νόμοι της Ισπανίας ίσχυαν και για αυτήν.

Τότε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο είχε ταχθεί υπέρ του εισαγγελέα Szpunar, ο οποίος είχε γνωμοδοτήσει κατά της Uber στην υπόθεση της Ισπανίας, αλλά και σε μια αντίστοιχη γαλλική υπόθεση. Πλέον η Uber μπορεί να δώσει άδειες μόνο σε επαγγελματίες οδηγούς σε αυτές τις χώρες.

Επομένως, εάν το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο συμφωνήσει ξανά με τον εισαγγελέα Szpunar, τότε η Airbnb δεν θα θεωρείται ξενοδοχειακή εταιρεία κατά την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Κι όλα αυτά επειδή -σε αντίθεση με την Uber- δεν ασκεί τόσο έντονο έλεγχο στις συμφωνίες που πραγματοποιούνται στην πλατφόρμα της.