Γιατί η Αμερική θα έχανε έναν εμπορικό πόλεμο με την Κίνα

του Γουίντερ Νάι

Πλέον, με κάθε επεισόδιο των σινο-αμερικανικών σχέσεων ένας αυξανόμενος αριθμός ειδικών τείνει να αναφέρεται στο ενδεχόμενο ενός εμπορικού πολέμου μεταξύ των δύο πλευρών.

Το πραγματικό ερώτημα δεν είναι αν ένας τέτοιος πόλεμος εμπορικού χαρακτήρα θα λάβει χώρα – εξέλιξη που θεωρείται αναπόφευκτη από πολλούς – αλλά πόσο έντονος και εκτενής θα είναι αυτός.

Εάν ο Τραμπ επιβάλλει τους δασμούς 35% και 45% στους οποίους αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας, η κατάσταση θα μπορούσε να οδηγηθεί σε μια πλήρη ρήξη. Υπάρχει βέβαια ένας αριθμός ενδιάμεσων σταδίων, τα οποία θα ήταν επιβλαβή τόσο για τις κινεζικές όσο και για τις αμερικανικές εταιρείες, αλλά θα επέτρεπαν τουλάχιστον έναν βαθμό ελεύθερου εμπορίου σε κάποιους τομείς. Το σίγουρο είναι ότι μια πλήρης ρήξη θα πλήξει εταιρείες και των δύο κρατών, αν και οι ΗΠΑ θα είναι μάλλον ο μεγάλος χαμένος.

Για την ώρα, οι Κινέζοι υιοθετούν μια στάση αναμονής. Ο Τραμπ δεν θα γίνει πρόεδρος των ΗΠΑ πριν τις 20 Ιανουαρίου, και τότε η πολιτική του προς την Κίνα ίσως γίνει κάτι εντελώς διαφορετικό από την προεκλογική ρητορική του. Σε κάθε περίπτωση είναι δύσκολο να έχει κάποιος μια σαφή εικόνα των πραγματικών προθέσεών του, ιδιαίτερα εφόσον ό,τι έχει εκφράσει μέχρι τώρα δεν είναι τίποτε παραπάνω από μερικά «τιτιβίσματα» ή σύντομες δηλώσεις στον τύπο.

Ο κίνδυνος είναι ο Τραμπ να νομίσει ότι μια σκληρή στάση έναντι της Κίνας θα αποφέρει καρπούς. Αυτό θα ήταν λάθος. Στην προσέγγιση του Πεκίνου, το διεθνές εμπόριο είναι δευτερεύον έναντι της εσωτερικής πολιτικής. Η βασική προτεραιότητα του Κινέζου Προέδρου Ξι Ζινπίνγκ είναι η διατήρηση της πολιτικής σταθερότητας στο εσωτερικό της χώρας. Δεν μπορεί να φανεί ηττημένος έναντι της νέας κυβέρνησης των ΗΠΑ και την ίδια στιγμή να ελπίζει ότι θα διατηρήσει την εξουσία στη χώρα του. Και βέβαια δεν μπορεί να έχει να αντιμετωπίσει έναν Αμερικάνο Πρόεδρο που οι Κινέζοι θα θεωρούν ότι δεν δείχνει επαρκή σεβασμό προς την Κίνα.

Η Κίνα έχει αναδυθεί στη δεύτερη ισχυρότερη οικονομία του κόσμου – υπάρχει λόγος ο Πρόεδρος των ΗΠΑ να μην δείξει σεβασμό προς αυτήν; Ένας εμπορικός πόλεμος θα ήταν προβληματικός για την Κίνα αλλά δεν θα συνιστούσε και καταστροφή, πρωτίστως επειδή οι ΗΠΑ χρειάζονται την Κίνα περισσότερο απ’ ό,τι η Κίνα χρειάζεται τις ΗΠΑ. Είκοσι χρόνια πριν, η κατάσταση ίσως και να ήταν διαφορετική. Η Κίνα ήταν υπανάπτυκτη και χρειαζόταν πρόσβαση στη δυτική τεχνολογία και στις δυτικές τεχνικές μεταποίησης. Πλέον, η Κίνα τα διαθέτει όλα αυτά σε μεγάλο βαθμό, και ό,τι δεν διαθέτει μπορεί εύκολα να το εξασφαλίσει από άλλους, πλην των ΗΠΑ.

Αν και μια πληθώρα αμερικανικού εξοπλισμού υψηλής τεχνολογίας κατασκευάζεται στην Κίνα, η μερίδα του λέοντος από τα κέρδη καταλήγει στις αμερικανικές εταιρείες που σχεδιάζουν τον εξοπλισμό αυτό. Εάν αυτό σταματήσει, οι αμερικανικές εταιρείες θα πληγούν περισσότερο από τις κινέζικες κατασκευάστριες εταιρείες.

Επίσης, οι ταχύτερα αναπτυσσόμενες αγορές για τα είδη που παράγει η Κίνα, όπως λάπτοπ και κινητά τηλέφωνα, βρίσκονται σε αναπτυσσόμενες περιφέρειες όπως η Ινδία, η Λατινική Αμερική, και η Αφρική. Αντιθέτως, η ίδια η Κίνα είναι μια αγορά που οι ΗΠΑ δεν μπορούν να αγνοήσουν. Μέχρι τα τέλη του 2015, οι Κινέζοι καταναλωτές είχαν αγοράσει 131 εκατομμύρια iPhones. Οι συνολικές πωλήσεις σε πελάτες στις ΗΠΑ κατά την ίδια περίοδο ήταν μόλις 110 εκατομμύρια!

Και δεν είναι μόνο τα iPhones… Η Boeing, η οποία απασχολεί 150.000 εργαζομένους στις ΗΠΑ, εκτιμά ότι η Κίνα θα αγοράσει 6.810 αεροσκάφη μέσα στην επόμενη εικοσαετία – και η κινεζική αγορά στον συγκεκριμένο κλάδο ανέρχεται σε πάνω από 1 τρισεκατομμύριο δολάρια.

Πηγή: fortune.com