Γιατί οι μεγάλες φαρμακευτικές εταιρίες «φλερτάρουν» με startups

Η νέα τάση θέλει τα startups να κινούνται στη λογική του «sharing equipment» και τις φαρμακευτικές να «καραδοκούν» για καινοτόμες ιδέες. Μπορεί ο τεχνολογικός κλάδος να κρατάει παγκοσμίως «τα ηνία», σε ότι αφορά στον αριθμό των start ups που δραστηριοποιούνται σε αυτόν, ωστόσο, εξίσου μεγάλο ενδιαφέρον εκδηλώνεται για την ανάπτυξη προϊόντων και υπηρεσιών στον κλάδο της ιατρικής και του life sciences. Σε ένα από τα μεγαλύτερα ινστιτούτα βιοιατρικής στον κόσμο, το Broad Institute που εδρεύει στη Βοστώνη, επενδύονται κάθε χρόνο περί τα 320 εκατομμύρια δολάρια, τα οποία προορίζονται κυρίως για έρευνα στον τομέα της υγείας.

Στο Ινστιτούτο μας υποδέχτηκε o Alex Burgin, Senior Scientific Advisor του Broad Institute, ο οποίος μας μίλησε αναφορικά με τις καινοτομίες που συντελούνται στο χώρο της ιατρικής, τη συνεργασία που υπάρχει με το ΜΙΤ και το Harvard, καθώς επίσης και για το σημαίνοντα ρόλο που παίζει η φιλανθρωπία στην προώθηση της καινοτομίας. Όπως μας εξήγησε αυτό που διαφοροποιεί το Broad Institute από άλλα ινστιτούτα είναι το γεγονός ότι οι ερευνητές κάνουν πράγματα που δεν γίνονται σε ένα κλασσικό εργαστήριο, ενώ παράλληλα έχουν τα δεδομένα τους διαθέσιμα στο ευρύ κοινό. Ο βασικός λόγος δε που, κατά τη γνώμη του η Αμερική ηγείται σε θέματα ιατρικής είναι , πέρα από την τεχνογνωσία, το γεγονός ότι το κράτος ξοδεύει πολλά χρήματα για την υποστήριξη ερευνών που γίνονται για αυτό το σκοπό.

Την ίδια στιγμή, τα πράγματα έχουν περάσει, χάρη στην ευρεία χρήση της τεχνολογίας, σε άλλο επίπεδο. Δεν είναι λίγοι οι ασθενείς που επικοινωνούν με το ινστιτούτο παραθέτοντας στο διαδίκτυο τα δικά τους συμπτώματα, συμβάλλοντας έτσι στο να λάβουν οι γιατροί πληροφορίες που βοηθούν στην εξέλιξη της έρευνάς τους.

Το επόμενο βήμα είναι να στείλουν μέσω ταχυδρομείου γενετικό υλικό (φυσώντας σάλιο σε έναν ειδικό σωλήνα) και αν κριθεί αναγκαίο να πραγματοποιήσουν επίσκεψη στο Broad Institute. «Τα δείγματα που λαμβάνουμε είναι πάντα με τη συναίνεση του ασθενή. Στόχος μας είναι να καταλάβουμε τις ανθρώπινες ασθένειες. Είναι δύσκολο και κοστοβόρο, καθώς απαιτούνται πολλά χρόνια έρευνας, γιατί είναι πολλοί οι παράγοντες που παίζουν ρόλο. Για παράδειγμα κανείς δεν γνώριζε ότι η σχιζοφρένεια έχει να κάνει με διαταραχές στο ανοσοποιητικό σύστημα. Ήταν μια καινοτόμα ανακάλυψη που έγινε στο Ινστιτούτο μας» αναφέρει ο Alex Burgin.

Μια από τις ασθένειες στις οποίες έχουν στρέψει το ενδιαφέρον τους οι ερευνητές είναι αναμφίβολα ο καρκίνος. Στις μέρες μας χρησιμοποιούνται εξειδικευμένα ρομπότ τα οποία ελέγχουν το πόσο αποτελεσματικές είναι οι δραστικές ουσίες που κυκλοφορούν στην παγκόσμια αγορά. Αυτό που έκαναν στην πράξη ήταν να συγκεντρώσουν όλα τα υφιστάμενα φάρμακα και να συγκρίνουν ταυτοχρόνως κάθε κύτταρο με 50 δραστικές ουσίες, όταν στο παρελθόν η αναλογία ήταν ένα προς ένα.

LabCentral: 29 start ups μέσα σε ενάμιση χρόνο
Σε ένα ιστορικό κτίριο, στο οποίο πραγματοποιήθηκε το πρώτο τηλεφώνημα από τον Watson στον Bell και εφευρέθηκε η Polaroid, στεγάζεται από το 2014 το Lab Central. Πρόκειται για έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο που απευθύνεται σε startups από τον φαρμακευτικό κλάδο και μέσα σε δύο χρόνια κατάφερε να θέσει υπό τη σκέπη του 29 εταιρείες.

Για να λάβει «σάρκα και οστά» το εν λόγω εργαστήριο χρειάστηκαν επτά εκατομμύρια δολάρια, μέρος εκ των οποίων καλύφθηκε από το αμερικανικό κράτος, καθώς το Lab Central μετατράπηκε από τη σύστασή του σε μη κερδοσκοπικό οργανισμό.

Γιατί μια startup που δραστηριοποιείται στον φαρμακευτικό κλάδο να μπει στο συγκεκριμένο δίκτυο; Τι έχει να κερδίσει; Η απάντηση σύμφωνα τον Συν-Ιδρυτή και Πρόεδρο του LanCentral, Johannes Freuhauf , είναι πως αποτελεί μια win-win εμπειρία τόσο για μια startup, όσο και για κάποια πολυεθνική, υπό την έννοια ότι οι μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες έρχονται απευθείας σε επαφή με καινούριες καινοτόμες ιδέες, ενώ οι start ups από την πλευρά τους βρίσκουν ένα πρόσφορο αναπτυξιακό περιβάλλον.

Όσον αφορά τα κριτήρια βάσει των οποίων μια startup γίνεται αποδεκτή στο Lab Central έχουν να κάνουν με το πόση επιρροή θα έχει στην αγορά το τελικό προϊόν ή η υπηρεσία που θα προκύψει μετά την επένδυση.

«Μέχρι στιγμής 130 προϊόντα έχουν βγει από εμάς. Μια νεοφυής επιχείρηση κάνει μια αίτηση διάρκειας δύο ετών και στη συνέχεια την ανανεώνει. Το μηνιαίο κόστος ανέρχεται σε 4.000 δολάρια και είναι λίγο λιγότερο από όσο θα της στοίχιζε εάν τα στελέχη της δραστηριοποιούνταν σε δικές τους εγκαταστάσεις».

Στο LabCentral η λογική του να μοιράζεσαι πράγματα είναι διάχυτη παντού. Η βασική φιλοσοφία είναι σύμφωνα με τον Freuhauf ότι για να αναπτυχθείς δεν χρειάζεται να σου ανήκουν πράγματα. Η επανάσταση που συνέβη πριν από λίγα χρόνια στον κλάδο της τεχνολογίας, όπου η φυσική παρουσία περιορίστηκε και το software ανέλαβε δράση, συμβαίνει τώρα και στις φαρμακευτικές εταιρείες. Στις επιχειρήσεις πλέον μοιράζονται εξοπλισμό από τα μηχανήματα μέχρι και τα αυτοκίνητα. Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν επιλέγονται εταιρείες που έχουν ακριβώς το ίδιο αντικείμενο έρευνας για να μην υπάρξει σύγκρουση συμφερόντων, μολονότι το 80% της δουλειάς τους είναι γνωστό στο ευρύ κοινό. Μπορεί να χρησιμοποιούν τα ίδια εργαστήρια, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι μοιράζονται και τα μυστικά τους.

«Δεν μιλάμε απλά για ιδέες αλλά για το πώς η επιστήμη μπορεί να βοηθήσει την ανθρωπότητα», τονίζει ο Freuhauf, προσθέτοντας πως για να ξεκινήσει κανονικά τη λειτουργία της μια εταιρεία στον φαρμακευτικό κλάδο χρειάζονται τουλάχιστον 2 εκατομμύρια δολάρια μόνο για το στήσιμο του εργαστηρίου. «Εμείς αυτό που προσφέρουμε είναι έτοιμες εγκαταστάσεις και τεχνολογικό εξοπλισμό σε startups που θέλουν να ξεκινήσουν άμεσα τη λειτουργία τους. Μέχρι να βγει ένα φάρμακο στην αγορά χρειάζονται τουλάχιστον δέκα χρόνια έρευνας και αυτό απαιτεί γενναίες επενδύσεις που μια νεοφυή επιχείρηση δεν είναι σε θέση να υλοποιήσει».

Επισημαίνει δε πως δεν είναι λίγες οι εταιρείες που αποτυγχάνουν ακριβώς επειδή δεν έχουν ιδέα από θέματα διοίκησης.

* Το Fortune Greece επελέγη ανάμεσα σε δεκαπέντε δημοσιογραφικά μέσα από όλο τον κόσμο τα οποία θα καταγράψουν με κάθε λεπτομέρεια τις επιχειρηματικές εξελίξεις που λαμβάνουν χώρα στην άλλη Άκρη του Ατλαντικού τις επόμενες μέρες.