Γιατί η OpenAI υποχώρησε στο θέμα του ανοιχτού κώδικα

της Sharon Goldman

Αν κρίνουμε από τις δημοσιεύσεις του στα κοινωνικά μέσα, ο διευθύνων σύμβουλος της OpenAI, Sam Altman, είναι πολύ χαρούμενος, καθώς η εταιρεία του σημειώνει τη μία εντυπωσιακή επιτυχία μετά την άλλη. Η startup που συνίδρυσε το 2015 μόλις συγκέντρωσε 40 δισεκατομμύρια δολάρια με αποτίμηση 300 δισεκατομμυρίων δολαρίων, τον μεγαλύτερο γύρο χρηματοδότησης που έγινε ποτέ από μη εισηγμένη εταιρεία τεχνολογίας. Όλοι στο Διαδίκτυο φαίνεται να δημοσιεύουν εικόνες που έχουν δημιουργηθεί από το νέο μοντέλο δημιουργίας εικόνων GPT-4o της OpenAI. Και το ChatGPT έχει τώρα 500 εκατομμύρια εβδομαδιαίους χρήστες, από 400 εκατομμύρια τον προηγούμενο μήνα.

Και όμως, μαζί με όλα αυτά τα καλά νέα, ο Altman αποκάλυψε τη Δευτέρα ότι η OpenAI κάνει αυτό που φαίνεται να είναι «κωλοτούμπα» στη στρατηγική της: Σε κάμποσους μήνες, είπε ο Altman, η OpenAI θα κυκλοφορήσει ένα μοντέλο ανοιχτού κώδικα.

Η κίνηση θα σηματοδοτήσει την πρώτη φορά που η εταιρεία θα κυκλοφορήσει ένα μοντέλο ανοιχτού κώδικα από την κυκλοφορία του GPT-2 το 2019, αντιστρέφοντας φαινομενικά την προτίμηση της εταιρείας σε κλειστά μοντέλα τα τελευταία χρόνια. Ομολογουμένως, το επερχόμενο μοντέλο δεν θα είναι 100% ανοιχτό. Όπως και με άλλες εταιρείες που προσφέρουν «ανοικτά» μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης, συμπεριλαμβανομένων των Meta και Mistral, η OpenAI δεν θα προσφέρει πρόσβαση στα δεδομένα που χρησιμοποιούνται για την εκπαίδευση του μοντέλου. Ωστόσο, η άδεια χρήσης θα επέτρεπε σε ερευνητές, προγραμματιστές και άλλους χρήστες να έχουν πρόσβαση στον υποκείμενο κώδικα και τις «στάθμες» του νέου μοντέλου (οι οποίες καθορίζουν τον τρόπο με τον οποίο το μοντέλο επεξεργάζεται τις πληροφορίες) για να το χρησιμοποιήσουν, να το τροποποιήσουν ή να το βελτιώσουν.

Γιατί αυτή η ανατροπή;

Στην επιφάνεια, η άμεση αιτία του ανοιχτού κώδικα της OpenAI μπορεί να προέρχεται από την Κίνα, και συγκεκριμένα, την εμφάνιση της startup DeepSeek, η οποία ανέτρεψε την «κλειστή» ΤΝ υπέρ του ανοιχτού κώδικα τον Ιανουάριο. Ωστόσο, σύμφωνα με αρκετούς εμπειρογνώμονες του κλάδου της τεχνητής νοημοσύνης με τους οποίους μίλησε το Fortune, ένα ευρύτερο και πιο διαφοροποιημένο σύνολο παραγόντων είναι επίσης πιθανό να παρακινεί την αλλαγή στάσης του Altman στον ανοιχτό κώδικα. Καθώς η τεχνολογία ΤΝ ανοίγει τον δρόμο της στις επιχειρήσεις, οι πελάτες θέλουν την ευελιξία και τη διαφάνεια των μοντέλων ανοιχτού κώδικα για πολλές χρήσεις. Και καθώς το χάσμα απόδοσης μεταξύ της OpenAI και των ανταγωνιστών της μειώνεται, γίνεται πιο δύσκολο για την OpenAI να δικαιολογήσει την 100% κλειστή προσέγγισή της – κάτι που ο Altman αναγνώρισε τον Ιανουάριο όταν παραδέχτηκε ότι η DeepSeek είχε μειώσει το προβάδισμα της OpenAI στην τεχνητή νοημοσύνη και ότι η OpenAI ήταν «στη λάθος πλευρά της ιστορίας».

Ο Naveen Rao, αντιπρόεδρος τεχνητής νοημοσύνης στην Databricks, είπε ότι η κίνηση της OpenAI αφορά περισσότερο την παραδοχή ότι το τοπίο της τεχνητής νοημοσύνης αλλάζει. Η αξία μετατοπίζεται από τα ίδια τα μοντέλα στις εφαρμογές ή τα συστήματα που χρησιμοποιούν οι οργανισμοί για να προσαρμόσουν ένα μοντέλο στις συγκεκριμένες ανάγκες τους. Ενώ υπάρχουν πολλές περιπτώσεις όπου μια εταιρεία μπορεί να θέλει να χρησιμοποιήσει ένα υπερσύγχρονο μεγάλο γλωσσικό μοντέλο (LLM), ένα μοντέλο ανοιχτών σταθμών θα επέτρεπε στην OpenAI να έχει παρουσία σε σενάρια όπου οι πελάτες δεν θέλουν να χρησιμοποιήσουν το ChatGPT, για παράδειγμα, ή το API προγραμματισμού της εταιρείας. Για παράδειγμα, μια χρηματοοικονομική εταιρεία μπορεί να μην θέλει τα δεδομένα των πελατών της να εγκαταλείψουν τη δική της υποδομή και να μετακινηθούν σε ένα εξωτερικό υπολογιστικό νέφος ή μια κατασκευαστική επιχείρηση μπορεί να θέλει την ενσωματωμένη τεχνητή νοημοσύνη σε εργοστασιακό υλικό που δεν είναι συνδεδεμένο στο διαδίκτυο.

«Το open source δεν είναι κάποια ιδιομορφία, αφορά ένα μεγάλο μέρος της χρήσης της τεχνητής νοημοσύνης», μου είπε ο Rao. «Η OpenAI θέλει να είναι μέρος όλου αυτού μέσω του brand της και των μοντέλων της».

Ο Rowan Curran, ανώτερος αναλυτής της Forrester Research με επίκεντρο την τεχνητή νοημοσύνη, συμφώνησε, λέγοντας ότι η επιστροφή της OpenAI στο open-source καταδεικνύει το ολοένα και πιο ποικίλο οικοσύστημα της AI, από τις OpenAI, Google, Anthropic, Amazon και Meta στις ΗΠΑ μέχρι τις Alibaba και DeepSeek της Κίνας, τη Mistral της Γαλλίας, τη Cohere του Καναδά και τη AI21 Labs του Ισραήλ.

Ο ίδιος είπε ότι πολλές εταιρείες είναι ενθουσιασμένες με τα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης ανοιχτού κώδικα – όχι μόνο λόγω της ακρίβειας ή του πόσο καλά απαντούν σε ερωτήσεις, αλλά επειδή είναι ευέλικτα. Το γεγονός ότι είναι φορητά είναι το κλειδί, εξήγησε – που σημαίνει ότι μπορούν να λειτουργούν σε διαφορετικές πλατφόρμες cloud ή ακόμα και στο κέντρο δεδομένων, σταθμό εργασίας, φορητό υπολογιστή ή ρομπότ μιας εταιρείας, αντί να συνδέονται με έναν πάροχο.

Ο Curran εξήγησε επίσης ότι η κυκλοφορία ενός ανοιχτού μοντέλου θα μπορούσε να κάνει τις υπηρεσίες της OpenAI πιο ελκυστικές για τους εταιρικούς πελάτες της. Εάν η OpenAI αναπτύσσει ένα πρότζεκτ για έναν πελάτη και χρειάζεται να εκτελέσει μέρος της δουλειάς της στο κέντρο δεδομένων της εταιρείας ή ακόμη και σε μικρότερα μοντέλα, για παράδειγμα, δεν μπορεί να το κάνει αυτό με μοντέλα της OpenAI, επειδή τρέχουν από διακομιστές που βασίζονται στο cloud. «Αυτό περιορίζει την ικανότητά τους να παρέχουν μια ολοκληρωμένη λύση, είτε αφορά φορητό υπολογιστή, smartphone, ρομπότ ή αυτοοδηγούμενο αυτοκίνητο, είπε. Παρόμοια με αυτό που κάνει η Google με το Gemini (τη μεγαλύτερη οικογένεια κλειστών μοντέλων της) και το Gemma (τη μικρότερη ομάδα ανοιχτών μοντέλων), η OpenAI θα μπορούσε να έχει τη δική της ανοιχτή λύση χωρίς να χρειάζεται να εξετάσει μοντέλα ανοιχτού κώδικα τρίτων.

Προηγουμένως, η OpenAI είχε πει ότι ένας λόγος που δεν μπορούσε να κυκλοφορήσει ανοιχτά μοντέλα είναι ότι οι κινεζικές εταιρείες θα προσπαθήσουν να χρησιμοποιήσουν την τεχνολογία της για να βελτιώσουν τα δικά τους μοντέλα. Τον Ιανουάριο, η OpenAI έκανε μια δήλωση, σημειώνοντας: «Είναι εξαιρετικά σημαντικό να συνεργαζόμαστε στενά με την κυβέρνηση των ΗΠΑ για να προστατεύσουμε καλύτερα τα πιο ικανά μοντέλα από τις προσπάθειες των αντιπάλων και των ανταγωνιστών να πάρουν την τεχνολογία των ΗΠΑ». Και για την ακρίβεια, ενώ η DeepSeek δεν δημοσίευσε τα δεδομένα που χρησιμοποίησε για την εκπαίδευση του μοντέλου R1, υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί να χρησιμοποίησε δεδομένα από το o1 της OpenAI για να ξεκινήσει την εκπαίδευση των συλλογιστικών ικανοτήτων του μοντέλου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

• Business Monitor: Oι καινοτόμες θεραπείες που σώζουν ζωές και οι επενδύσεις στον χώρο της Υγείας
• H εξίσωση του τρόμου – Πώς ο Τραμπ εξαΰλωσε 5,4 τρισ. δολάρια στη Wall Street
• Στουρνάρας για δασμούς των ΗΠΑ: Έως και 1% του ΑΕΠ το «χτύπημα» στην Ευρωζώνη