Γιατί η παγκόσμια οικονομία οδεύει προς την ύφεση
Τα προβλήματα στις αναδυόμενες αγορές αρχίζουν να επηρεάζουν τον αναπτυγμένο κόσμο.
του Κρις Μάθιους
Από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το μέσο χρονικό διάστημα μεταξύ υφέσεων είναι 58 μήνες. Ο τωρινός κύκλος κοντεύει να φτάσει τους 81 μήνες. Είναι φυσικό, λοιπόν, να αναρωτιέται κάποιος αν επίκειται η επόμενη πτώση.
Ένα σύνολο δεδομένων εκτός ΗΠΑ δείχνει ότι τα προβλήματα στις αναδυόμενες αγορές αρχίζουν να επηρεάζουν τον αναπτυγμένο κόσμο:
– Στη Γερμανία, την ισχυρότερη οικονομία της Ευρώπης, οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 5,2% τον Αύγουστο, σε σχέση με τον περασμένο μήνα.
– Στο Ηνωμένο Βασίλειο, πρωταθλητή της ανάπτυξης στον αναπτυγμένο κόσμο, πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι η δραστηριότητα στον κατασκευαστικό τομέα μειώθηκε κατά 4,3% τον Αύγουστο, στην πιο ραγδαία μηνιαία μείωση από το 2012.
– Ούτε στην Ιαπωνία φαίνονται καλύτερα τα πράγματα. Μια ραγδαία πτώση της βιομηχανικής παραγωγής το καλοκαίρι που μας πέρασε δείχνει, σύμφωνα με πολλούς αναλυτές, ότι η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου ίσως και να βρίσκεται ήδη σε ύφεση.
Ο πρώην Υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Λάρι Σάμερς, πιστεύει ότι οι οικονομικές δυσκολίες πρόκειται να ενταθούν σε παγκόσμιο επίπεδο. Σε πρόσφατο άρθρο του, με τίτλο «Η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε σοβαρό κίνδυνο», τονίζει ότι η εντεινόμενη οικονομική ανισότητα, η επιβράδυνση της αύξησης του πληθυσμού, και η αυξανόμενη ανάγκη για χρηματοπιστωτική ρύθμιση σηματοδοτούν την επικείμενη έλευση μιας περιόδου επιβράδυνσης της οικονομίας. Σε αυτό συμβάλλει και το γεγονός ότι το είδος της καινοτομίας που κυριαρχεί δεν είναι έντασης εργασίας.
Το μόνο πράγμα που κράτησε όρθια την παγκόσμια οικονομία από το 2008 και δώθε ήταν «η ισχύς των αναδυόμενων αγορών», όπως σημειώνει ο Σάμερς. Όμως, οι επενδύσεις πλέον ακολουθούν αντίστροφη πορεία, επιστρέφοντας στις αγορές ομολόγων των αναπτυγμένων χωρών.
«Τα πιο πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι η ανάπτυξη αρχίζει να επιβραδύνεται στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ έχει ήδη επιβραδυνθεί σε Ευρώπη και Ιαπωνία. Σε μια τέτοια παγκόσμια οικονομία, ο βασικός κίνδυνος είναι η ύφεση».
Για την αντιμετώπιση της κατάστασης, ο Σάμερς προτείνει την εφαρμογή «επεκτατικών δημοσιονομικών πολιτικών».
Δυστυχώς όμως, γι’ αυτόν και για όσους συμφωνούν μαζί του, δεν διαφαίνεται πουθενά στον ορίζοντα μια αύξηση των δημοσίων δαπανών. Η Γερμανία αντιστέκεται εδώ και καιρό στις φωνές που ζητούν μια τέτοια αύξηση, ενώ τα συντηρητικά κόμματα σε ΗΠΑ και Ηνωμένο Βασίλειο κάνουν ό,τι μπορούν για να περικόψουν τους προϋπολογισμούς, και όχι για να τους αυξήσουν.
