Γιατί η σοβούσα τραπεζική κρίση θα καθορίσει το μέλλον του χρήματος
Πριν από δέκα χρόνια, ένα παράξενο ψηφιακό νόμισμα, που ονομαζόταν bitcoin (BTC), τράβηξε για πρώτη φορά την προσοχή μας, καθώς η τιμή του σημείωνε σημαντική αύξηση λόγω της τραπεζικής κρίσης στην Κύπρο. Υπενθυμίζεται πως οι τοπικές αρχές είχαν εξοργίσει τους Κύπριους επιβάλλοντας φόρο 10% στις αναλήψεις, ενθαρρύνοντας άθελά τους ορισμένους να υποστηρίξουν την ιδέα του εν λόγω ψηφιακού χρήματος.
Σύμφωνα με τον Omkar Godbole, υπάρχουν παραλληλισμοί μεταξύ των γεγονότων της περασμένης εβδομάδας και του προαναφερθέντος. Και πάλι, η τιμή του bitcoin αυξήθηκε λόγω της εικασίας ότι η τρέχουσα τραπεζική κρίση σε ΗΠΑ και Ευρώπη θα τραβήξει ξανά την προσοχή των ανθρώπων προς τα Cryptos.
Αλλά ακομα και αν αυτή είναι άλλη μία «κυπριακή στιγμή» του bitcoin, το πλαίσιο είναι πολύ διαφορετικό από το 2013. Με την κρυπτογράφηση πλέον ενσωματωμένη στη συνείδηση του κοινού –αρνητικά, κυρίως– ο κλάδος πρόκειται να αντιμετωπίσει τη μεγαλύτερη δοκιμασία στην ιστορία του, δηλαδή τη μάχη με το χρηματοπιστωτικό κατεστημένο.
Θυμηθείτε ότι το blockchain Bitcoin γεννήθηκε από το χάος της οικονομικής κρίσης του 2008-2009 από τον Satoshi Nakamoto, στις 3 Ιανουαρίου 2009. Τότε οι London Times έγραφαν: «Ο υπουργός Οικονομικών εξετάζει δεύτερο πρόγραμμα διάσωσης για τις τράπεζες».
Αυτή η κρίση ανέδειξε το ότι η εξάρτηση από τις τράπεζες αφήνει ολόκληρη την οικονομία ευάλωτη, λόγω αναντιστοιχιών στις επενδύσεις και τις υποχρεώσεις των τραπεζών. Και έδειξε πώς οι μεγαλύτερες τράπεζες, των οποίων τα πιστωτικά ανοίγματα δημιουργούν «συστημικό κίνδυνο», εκμεταλλεύτηκαν το status «Too Big to Fail» – την ιδέα ότι οι κυβερνήσεις θα τις διέσωζαν για να προστατεύσουν την οικονομία – για να λάβουν ασύμμετρα, υψηλής απόδοσης επικίνδυνα στοιχήματα. Επίσης έδειξε πώς η Wall Street (και άλλα οικονομικά κέντρα) στην πραγματικότητα κρατά ομήρους τα κράτη.
Τώρα, με την κατάρρευση τριών τραπεζών υψηλού προφίλ και με εκατοντάδες περιφερειακές τράπεζες να αντιμετωπίζουν ανησυχητικές εκροές καταθέσεων, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ θέσπισε ένα νέο backstop αξίας 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων και η κεντρική τράπεζα της Ελβετίας διασώζει την Credit Suisse με ένα πακέτο 54 δισεκ. δολ.
Καθώς η Federal Reserve και η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ασφάλισης Καταθέσεων (FDIC) έθεσαν σε εφαρμογή ένα σχέδιο χρηματοδότησης, έτσι ώστε χιλιάδες startups με καταθέσεις στη Silicon Valley Bank να καταβάλουν μισθοδοσίες αυτή την εβδομάδα, έρχεται στον νου η 17η Σεπτεμβρίου 2008.
Εκείνη την ημέρα, δύο ημέρες μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers, το Reserve Primary Fund – που χρησιμοποιείται από εταιρείες για τη διαχείριση των ταμειακών τους αποθεμάτων – «έσπασε τα χρήματα». Οι αποτυχίες αυτών ταμείων οδήγησαν σε χάος σε ό,τι αφορά το σύστημα πληρωμής.
Αν μη τι άλλο, μπορεί να τραβηχτεί μια ευθεία γραμμή μέχρι την πτώχευση της SVB, στον απόηχο αυτής της προηγούμενης κρίσης. Το 2009, με μια κυβέρνηση των ΗΠΑ ανίκανη να συμφωνήσει σε δημοσιονομικές λύσεις για την αναζωογόνηση της ανάπτυξης, η Fed ξεκίνησε αυτό που θα εξελισσόταν σε ένα πολυετές πρόγραμμα «ποσοτικής χαλάρωσης», προσφέροντας τσουνάμι δολαρίων σε venture funds της Silicon Valley, τα οποία φρόντισαν να ξεπλένουν χρήματα μέσω διαφόρων startups.
Αυτές οι εταιρείες κατέθεσαν τα κεφάλαια στη SVB, η οποία με τη σειρά της έκανε κάτι που φαινόταν συντηρητική επενδυτική επιλογή εκείνη την εποχή: έβαλε χρήματα σε μακροπρόθεσμα κρατικά ομόλογα των ΗΠΑ και ενυπόθηκους τίτλους. Το πρόβλημα ήταν ότι τον Ιανουάριο του 2022, μόλις η Fed αναγνώρισε τελικά ότι οι χαλαρές νομισματικές πολιτικές της είχαν τροφοδοτήσει τον σταθερό πληθωρισμό, άρχισε επιθετικά να αυξάνει τα επιτόκια. Αυτό διέλυσε την αγορά ομολόγων και προκάλεσε τεράστιες απώλειες στην SVB, η οποία είχε κάνει το μοιραίο λάθος να μην αντισταθμίσει τον κίνδυνο επιτοκίου της.
Στοχοποίηση…
Παράλληλα, αν και το υπουργείο Οικονομικών Υπηρεσιών των ΗΠΑ είπε ότι το κλείσιμο της Signature δεν είχε σχέση με τα κρυπτονομίσματα, προκλήθηκε μια «κρίση εμπιστοσύνης», με την FDIC να επιμένει πως οποιοσδήποτε υποψήφιος αγοραστής της τράπεζας θα πρέπει να εγκαταλείψει την επιχείρηση κρυπτογράφησης της Signature.
Ωστόσο, η παράσυρση μιας νόμιμης βιομηχανίας με αυτόν τον τρόπο στη μαύρη λίστα είναι κατάχρηση… εξουσίας. Εν τω μεταξύ, τα stablecoins, τα οποία είναι ζωτικής σημασίας για τις συναλλαγές fiat-to-crypto, έχουν παγιδευτεί σε αυτή την κατάσταση. Όταν η Circle Financial ανακοίνωσε ότι ορισμένα από τα αποθεματικά που υποστηρίζουν το USDC διατηρούνταν στη Silicon Valley Bank, το stablecoin έχασε για λίγο το δεσμό του ένα προς ένα με το δολάριο. Αυτή η κατάσταση πλέον έχει επιλυθεί, αλλά το κλείσιμο της Signature Bank σημαίνει ότι η Circle δεν μπορεί πλέον να χρησιμοποιεί το 24/7 Signet σύστημα εκκαθάρισης δολαρίων για εξαργυρώσεις, αναγκάζοντάς την να βασίζεται αποκλειστικά στις χρονικά δεσμευμένες υπηρεσίες του κολοσσού της Wall Street, BNY Mellon.
Αγώνας εξουσίας
Ωστόσο, όπως έγραψε η angel investor και συγγραφέας του ενημερωτικού δελτίου Myth of Money, Tatiana Koffman, «Το Bitcoin είναι φτιαγμένο για αυτή τη στιγμή». Εάν οι άνθρωποι συνεχίσουν να χάνουν την εμπιστοσύνη τους στην ικανότητα των τραπεζών να διατηρούν τα χρήματά τους ασφαλή, το αφήγημα γύρω από το μοντέλο αυτοεπιμέλειας του Bitcoin θα γίνει πιο ισχυρή. Η απήχησή του θα ενισχυθεί περαιτέρω εάν η Fed αναγκαστεί να αντιστρέψει την πορεία της και μειώσει τα επιτόκια, κάτι που θα αποδυναμώσει το δολάριο. (Αυτή η προοπτική ενισχύθηκε την Πέμπτη με την είδηση μιας απροσδόκητης άμβλυνσης του πληθωρισμού στις ΗΠΑ.)
Όλα αυτά διαδραματίζονται εν μέσω μιας περίπλοκης, πολύπλευρης σύγκρουσης, που τελικά θα αναγκάσει τις κυβερνήσεις να επιταχύνουν την εφαρμογή του νέου ρυθμιστικού πλαισίου για την επερχόμενη εποχή του ψηφιακού χρήματος.
Σε ένα επίπεδο, οι χρεοκοπίες των τραπεζών υπογραμμίζουν την ανάγκη να αλλάξει η επιρρεπής σε κρίσεις διακράτηση κλασματικών αποθεματικών, βάσει των ελάχιστων ρυθμιστικών απαιτήσεων – ακριβώς η λύση για την οποία έχουν σχεδιαστεί πλήρως δεσμευμένα stablecoins.
Δεδομένων των προβλημάτων του USDC stablecoin την περασμένη εβδομάδα, θα ενταθεί το αίτημα από τους εκδότες stablecoin να κατέχουν τραπεζικές άδειες με πρόσβαση στο discount window της Fed, αντί να αποθηκεύουν τα αποθέματά τους σε τρίτες τράπεζες. Αυτό ζήτησε να κάνει η Custodia Bank με έδρα το Ουαϊόμινγκ, για να απορριφθεί από τη Fed, τον περασμένο μήνα. Η Circle, επίσης, έχει εκφράσει εδώ και καιρό έναν στόχο να γίνει τράπεζα.
Αν εγκριθεί αυτό το μοντέλο, πώς θα αντιδράσουν οι παραδοσιακές τράπεζες; Σίγουρα δεν θα θέλουν αυτοί οι νέοι παίκτες να κυνηγούν τους καταθέτες τους, μια εξαιρετικά φθηνή πηγή χρηματοδότησης της οποίας η αποχώρηση θα μπορούσε να προκαλέσει μια ακόμη μεγαλύτερη τραπεζική κρίση.
Θα μπορούσαν οι κυβερνήσεις να ανακτήσουν τον άμεσο έλεγχο μέσω ενός ψηφιακού νομίσματος κεντρικής τράπεζας (CBDC);
Πιστεύεται ότι, με τα CBDCs, οι κεντρικές τράπεζες θα εφαρμόσουν στοχευμένα διαφοροποιημένα επιτόκια – συμπεριλαμβανομένων των αρνητικών επιτοκίων – ώστε οι πολίτες να συνεχίσουν να αποθηκεύουν τις αποταμιεύσεις τους σε παραδοσιακές τράπεζες, με υψηλότερες αποδόσεις.
Περιπλέκοντας τα πράγματα για τις κυβερνήσεις, οι ίδιοι άνθρωποι θα μπορούσαν απλώς να βγουν εντελώς από το εθνικό τους νόμισμα και να βάλουν τις αποταμιεύσεις τους σε κρυπτονομίσματα όπως το bitcoin. Καθώς εξελίσσεται ο αγώνας για τον έλεγχο της ψηφιοποίησης των χρημάτων fiat, το ψηφιακό νόμισμα θα αποτελέσει μια εναλλακτική λύση για τα σκληρά χρήματα.
Αυτό σημαίνει ότι το bitcoin γίνεται πραγματικός ανταγωνιστής των κρατικών νομισμάτων για πληρωμές; Οχι απαραίτητα. Ενώ είναι πιθανό οι αναπτυσσόμενες χώρες που αντιμετωπίζουν νομισματικές εκροές εν μέσω αυτής της αβεβαιότητας να ακολουθήσουν το παράδειγμα του Ελ Σαλβαδόρ και να κηρύξουν το bitcoin νόμιμο χρήμα, η χρήση των υπαρχόντων εθνικών νομισμάτων πιθανότατα θα παραμείνει εδραιωμένη σε μεγαλύτερες οικονομίες. Ωστόσο, η απλή παρουσία του Bitcoin ως ανταγωνιστή θα μπορούσε να πιέσει τις κυβερνήσεις να αλλάξουν τα πράγματα.
Αντισταθμιστική δύναμη για την τεχνολογία κρυπτογράφησης το ότι αυτή τη στιγμή βρίσκεται βαθιά σε αρνητικό έδαφος μετά τα κανόνια του προηγούμενου έτους. Αυτά τα γεγονότα άφησαν εκατομμύρια ιδιώτες επενδυτές με απώλειες και προκάλεσαν την εντύπωση μιας κοινότητας που κυριαρχείται από απατεώνες και εγωιστές «αδελφούς» που έχουν εμμονή με τον πλούτο.
Στον πυρήνα τους, τα χρήματα είναι ένα παιχνίδι εμπιστοσύνης. Είναι πιθανό η εμπιστοσύνη στις κυβερνήσεις και στους τραπεζικούς εταίρους τους να εξασθενήσει μετά από αυτήν την τραπεζική κρίση. Αλλά το crypto, προς το παρόν, αντιμετωπίζει ένα ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα δυσπιστίας. Καθώς αυτή η μάχη για τον επαναπροσδιορισμό των χρημάτων ξεδιπλώνεται, εναπόκειται στα μέλη της κοινότητας κρυπτογράφησης να έχουν συμπεριφορά που θα γεννήσει αυτοπεποίθηση. Αν το πετύχουν, το μέλλον θα είναι δικό τους.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:
