Γιατί το Grexit δεν έχει ακόμα αποφευχθεί

Τα σενάρια για έξοδο της χώρας από το ευρώ δεν έχουν φύγει ακόμη από το τραπέζι. Μπορεί, η συμφωνία να το απέτρεψε προς ώρας, αλλά ο κίνδυνος δεν έχει εξαλειφθεί.

Αυτό αποδεικνύεται από τις δηλώσεις όλων των Ευρωπαίων, που αναζητούν ακόμη τον τρόπο για τη χρηματοδότηση-γέφυρα, έως τη Δευτέρα, αλλά και από τα σενάρια για τη χρήση υποσχετικών (IOU’s), που έβαλε στο τραπέζι του Eurogroup ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.

Οι εταίροι θεωρούν ότι η Αθήνα είναι πολύ πιθανό να μην μπορέσει να δεσμευθεί και να εφαρμόσει το σύνολο των μέτρων που συμφωνήθηκαν και γι’ αυτό δεν πρόκειται να εκταμιεύσουν χρήματα πριν την ψήφιση από τη Βουλή. Και μπορεί μεν η ψήφιση των μέτρων να γίνει αύριο, όμως η εκταμίευση των χρημάτων έως τη Δευτέρα, ώστε να πληρωθεί το ομόλογο της ΕΚΤ δεν προλαβαίνει να γίνει.

Τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά, καθώς μπορεί στην περίπτωση του ΔΝΤ να μην υπάρχει αυτομάτως πιστωτικό γεγονός, όμως στην περίπτωση των ομολόγων της ΕΚΤ, που έχουν αγοραστεί από την αγορά, η μη πληρωμή θεωρείται χρεοκοπία.

Οι χώρες της Ευρωζώνης, εξετάζουν το ενδεχόμενο να χορηγηθούν εκτάκτως διμερή δάνεια, προκειμένου να αποφευχθεί η χρεοκοπία, όσο διαρκεί η διαπραγμάτευση, καθώς το ενδεχόμενο ενός δανείου-γέφυρα από τον ESM αντιμετωπίζει διάφορα νομικά προβλήματα.

Παρόλα αυτά, οι σκληροπυρηνικοί στο Eurogroup, όπως οι Γερμανοί, υποστηρίζουν ότι την ευθύνη για τις πληρωμές όσο διαρκεί η διαπραγμάτευση έχει η Ελλάδα, κατά συνέπεια, προτείνουν να εκδώσει η Αθήνα υποσχετικές για να πληρώσει δημοσίους υπαλλήλους και συντάξεις, προκειμένου να μείνουν χρήματα για να πληρωθούν οι δανειακές υποχρεώσεις.

Φυσικά, κάτι τέτοιο θα ήταν η αρχή του τέλους για την χρήση του κοινού νομίσματος από τη χώρα.

Το δεύτερο πεδίο ανησυχίας είναι η έκθεση του ΔΝΤ, η οποία αποτυπώνει με τα πιο μελανά χρώματα τις συνέπειες λόγω των καταστροφών που υπέστησαν η οικονομία και οι τράπεζές τις τελευταίες δύο εβδομάδες.

Σύμφωνα με την ανάλυση βιωσιμότητας χρέους, που είναι η δεύτερη μέσα σε λίγες μόλις ημέρες (η προηγούμενη είχε εκδοθεί στις 26 Ιουνίου, μία ημέρα πριν από την ανακοίνωση του δημοψηφίσματος), οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας ανεβαίνουν κατά 40 δισ. ευρώ, στα 80 δισ. ευρώ έως το 2018, ενώ η πρόβλεψη για το χρέος το 2022 από το 142% ΑΕΠ στην προηγούμενη έκθεση ανεβαίνει στο 170%. Σοκ προκαλεί η εκτίμηση ότι την επόμενη διετία το χρέος θα ανέλθει στο 200% του ΑΕΠ, έναντι 177% που ήταν η πρόβλεψη πριν από δύο εβδομάδες.

Με βάση αυτή την πρόβλεψη, το ταμείο ζητεί περίοδο χάριτος 30 ετών για τα ελληνικά δάνεια, ενώ σημειώνει πως καμία χώρα δεν κατάφερε να παρουσιάσει πρωτογενή πλεονάσματα της τάξεως του 3,5% του ΑΕΠ επί δεκαετίες. Για το λόγο αυτό ζητεί και δραματική επιμήκυνση στις λήξεις αποπληρωμής των δανείων, ακόμη και στα 60 έτη.

Για το λόγο αυτό, οι επόμενες ημέρες θα είναι κρίσιμες, αφού εκτός από τα μέτρα, θα πρέπει να συμφωνηθεί και το κατά πόσο μπορεί το ελληνικό χρέος να γίνει βιώσιμο, καθώς εάν δεν θεωρηθεί βιώσιμο, ο ESM δεν μπορεί να χορηγήσει το δάνειο.