Γιατί Τραμπ και Ομπάμα συγκρούονται για το μέλλον του Χάρβαρντ

Το «Fight fiercely, Harvard» ήταν ένας σατιρικός τίτλος τραγουδιού του Τομ Λέρερ, αλλά φαίνεται πως το πανεπιστήμιο τώρα προσπαθεί να ακολουθήσει στο κάλεσμά του. Τη Δευτέρα, ο πρώην πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα πήρε θέση υπέρ του alma mater του (σ.σ. Το Alma mater είναι μια αλληγορική λατινική φράση που χρησιμοποιείται σήμερα για να προσδιορίσει ένα σχολείο, κολέγιο ή πανεπιστήμιο που κάποιος παρακολούθησε παλαιότερα), καθώς ο πρόεδρός του, Άλαν Μ. Γκάρμπερ, απέρριψε χωρίς περιστροφές τις απαιτήσεις καθιέρωσης εποπτείας από την κυβέρνηση Τραμπ – περιλαμβανομένων και μέτρων για την αντιμετώπιση του αντισημιτισμού στην πανεπιστημιούπολη.

Για τον Γκάρμπερ –του οποίου οι προκάτοχοι, από τον Λόρενς Σάμερς μέχρι την Κλοντίν Γκέι, μάλλον απέτυχαν– αυτή είναι μια χρυσή ευκαιρία να αναδειχθεί σε υπερασπιστή της ακαδημαϊκής ελευθερίας.

Ο Τραμπ, από την πλευρά του, φαίνεται να εξοργίζεται με την «ανυπακοή» των Crimson. Την Τρίτη δήλωσε:  «Ίσως το Χάρβαρντ θα έπρεπε να χάσει το αφορολόγητο και να φορολογηθεί ως πολιτική οντότητα αν συνεχίσει να προωθεί πολιτική, ιδεολογική και εμπνευσμένη από την τρομοκρατία ‘αρρώστια’. Να θυμάστε: Το αφορολόγητο εξαρτάται από την υπηρέτηση του ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΟΣ!»

Ωστόσο, οι απαιτήσεις της αμερικανικής κυβέρνησης –εποπτεία των ακαδημαϊκών τμημάτων, διαφάνεια στα δεδομένα προσλήψεων και άλλα– ήταν τόσο υπερβολικές, που ισοδυναμούσαν με πρόταση που το Χάρβαρντ έπρεπε να απορρίψει. «Ούτε το Χάρβαρντ ούτε οποιοδήποτε άλλο ιδιωτικό πανεπιστήμιο μπορεί να επιτρέψει στον εαυτό του να υποταχθεί στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση», έγραψε ο Γκάρμπερ. Η κυβέρνηση Τραμπ έχει ήδη παγώσει επιχορηγήσεις ύψους 2,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων, καθώς και σύμβαση 60 εκατομμυρίων. Συνολικά, κινδυνεύει με απώλειες έως και 9 δισεκατομμύρια δολάρια.

Όπως όμως συνέβη με τη διαμάχη των ΗΠΑ με την Κίνα, έτσι κι εδώ, η κυβέρνηση Τραμπ έχει διαλέξει αντίπαλο που δεν εκφοβίζεται εύκολα. Το Columbia, που υποχώρησε στον Τραμπ, ήταν μια περίπτωση. Αλλά το Χάρβαρντ ίσως είναι πολύ μεγάλο για να αποτύχει. Η περιουσία του φτάνει τα 53,2 δισεκατομμύρια δολάρια – εκτός αν ο Τραμπ ρίξει το χρηματιστήριο. Ακόμα κι έτσι, το Χάρβαρντ πιθανότατα θα σταθεί στα πόδια του, τουλάχιστον οικονομικά.

Η ελπίδα των αντιπάλων του Τραμπ είναι ότι «η αντίσταση», όπως αποκαλείται, θα αρχίσει πραγματικά να αντιστέκεται. Ο Ομπάμα δήλωσε ότι το Χάρβαρντ «έδειξε τον δρόμο» και σε άλλα ιδρύματα ανώτατης εκπαίδευσης. Ο πρώην ομοσπονδιακός δικαστής Τζ. Μάικλ Λούτιγκ είπε στους New York Times ότι η κίνηση του Χάρβαρντ έχει «τεράστια σημασία. Θα έπρεπε να είναι σημείο καμπής στην επίθεση του προέδρου κατά των αμερικανικών θεσμών».

Εδώ και δεκαετίες, η Δεξιά βλέπει τα πανεπιστήμια ως στόχο γεμάτο ευκαιρίες. Ξεκίνησε με το βιβλίο του Γουίλιαμ Φ. Μπάκλεϊ Jr., God and Man at Yale, που έγινε μπεστ σέλερ το 1951. Αντίστοιχα, The Closing of the American Mind του Άλαν Μπλουμ προκάλεσε αίσθηση το 1987. Πιο πρόσφατα, ο Κρίστοφερ Ρούφο μπήκε στο πεδίο μάχης με το βιβλίο του America’s Cultural Revolution, υποστηρίζοντας ότι αριστεροί διανοούμενοι και ακτιβιστές έχουν διεισδύσει σε βασικούς αμερικανικούς θεσμούς.

Όμως τώρα φαίνεται να προκύπτει και αντίδραση. Μια ομάδα πανεπιστημίων, συμπεριλαμβανομένων των Brown, Princeton, MIT και Caltech, προσχώρησαν στο Χάρβαρντ για να μηνύσουν την κυβέρνηση Τραμπ για την προσπάθειά της να περικόψει τις ομοσπονδιακές επιχορηγήσεις σχετικά με τα λεγόμενα «έμμεσα κόστη» ερευνών.
Η αγωγή αναφέρει: «Αν επιτραπεί να εφαρμοστεί αυτή η πολιτική του Υπουργείου Ενέργειας, θα καταστρέψει την επιστημονική έρευνα στα αμερικανικά πανεπιστήμια και θα υπονομεύσει σοβαρά την παγκόσμια πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ στην επιστημονική καινοτομία».

Τα οφέλη που έχει αποκομίσει η Αμερική από τη συνεργασία κυβέρνησης και πανεπιστημίων –από την αποστολή στη Σελήνη μέχρι την ανακάλυψη του Ίντερνετ– είναι αμέτρητα. Ενώ η Κίνα έχει διπλασιάσει, αν όχι τριπλασιάσει, τις επενδύσεις της στην επιστήμη, οι ΗΠΑ έχουν μείνει πίσω. Τα πανεπιστήμια θα ήταν συνετό να προβάλλουν περισσότερο τα επιτεύγματά τους – και τις προκλήσεις από την ανερχόμενη Κίνα.

Προς το παρόν, η μάχη για το Χάρβαρντ έχει γίνει σύμβολο μιας ευρύτερης σύγκρουσης για τον φιλελευθερισμό και την ακαδημαϊκή ελευθερία στην Αμερική. Όπως έγραψε ο Ρος Μπάρκαν στο New York Magazine: «Ένα πανεπιστήμιο που ιδρύθηκε το 1636 και είναι τόσο διάσημο όσο ο ίδιος ο Τραμπ, είναι τουλάχιστον ισάξιος αντίπαλος. Τώρα είναι η ώρα να απαντήσει».  Μέχρι στιγμής, το Χάρβαρντ δεν κάνει πίσω.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• Business Monitor: Δείτε το αφιέρωμα στο 10ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών
• Οι πλουσιότεροι Έλληνες κερδίζουν 4,6 φορές παραπάνω από τους φτωχούς – Οι 10 χώρες με τη μεγαλύτερη ανισότητα
• Πόσα χρήματα πιστεύετε ότι ξοδεύουν οι Έλληνες στις online αγορές τους;