Ας γίνουμε επιτέλους ομάδα και θα πετύχουμε

Η Ελλάδα έχει αποδείξει επί σειρά ετών –πριν αλλά και κατά τη διάρκεια της κρίσης– ότι το μικρό πληθυσμιακό της μέγεθος είναι αντιστρόφως ανάλογο της ποιότητας και εξειδίκευσης του ανθρώπινου δυναμικού της.

Η διεθνής επιχειρηματική και επιστημονική σκηνή αριθμεί πολυάριθμα παραδείγματα Ελλήνων που διαπρέπουν στους τομείς δράσεις τους, ενώ και στο εγχώριο περιβάλλον ξεχωρίζουν με τις καινοτόμες ιδέες τους νέοι φιλόδοξοι επιχειρηματίες, που επενδύουν σε ανάπτυξη εφαρμογών ψηφιακής τεχνολογίας, πρωτογενή παραγωγή και επεξεργασία αγροτικών προϊόντων, παροχή υπηρεσιών κ.λπ. Η έως σήμερα πορεία καταδεικνύει έμπρακτα ότι διαχρονικά η Ελλάδα αποτελεί ένα παραγωγικό «φυτώριο» νέων επιχειρηματιών με καινοτόμες ιδέες ή και σπουδαίων επιστημόνων.

Οι πρωτοβουλίες αυτές αναδεικνύουν μεν τη φύσει ανήσυχη ιδιοσυγκρασία του Έλληνα, προκαλούν όμως και μια γλυκόπικρη γεύση, αν αναλογιστεί κανείς ότι η εγγενής γραφειοκρατία του ελληνικού Δημοσίου λειτουργεί αποτρεπτικά στην προώθηση της νέας επιχειρηματικότητας, καθιστώντας τες απλώς μεμονωμένες εξαιρέσεις στον κανόνα.

Οι Έλληνες, απογοητευμένοι από τα υψηλά ποσοστά ανεργίας (σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, 57% στην ηλικία 15-24 ετών και 44,7% στην ηλικία 25-29 ετών) και από την ελλιπή στήριξη από το «εχθρικό» σε πολλές περιπτώσεις ελληνικό Δημόσιο, βρίσκουν επαγγελματικό καταφύγιο σε χώρες που υποστηρίζουν τις πραγματικά καινοτόμες ιδέες ή επιλέγουν την εντός των συνόρων αυτοαπασχόληση με ποσοστό 31% έναντι 15% στην Ε.Ε. Είναι γεγονός πως, παρά την ένταση της ύφεσης, η χώρα βρίθει πρωτοβουλιών. Σύμφωνα με το ΓΕΜΗ, τη διετία 2011-2013 ιδρύθηκαν 116.000 νέες επιχειρήσεις, ενώ έκλεισαν 81.600.
Αν και η ενίσχυση της νεανικής επιχειρηματικότητας έχει θεσμοθετηθεί από το κράτος μέσω προγραμμάτων και δράσεων, η υλοποίηση μάλλον «ανεπιτυχής» χαρακτηρίζεται, καθώς στην πραγματικότητα ένα μικρό μόνο μέρος των κονδυλίων φτάνουν στα χέρια των δικαιούχων.

Οι πόροι του ΕΣΠΑ που προωθούν τη νέα επιχειρηματικότητα εμφανίζουν αρκετά χαμηλή απορρόφηση από την έναρξη των σχετικών προγραμμάτων έως και σήμερα. Σύμφωνα με τη Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας, οι εκταμιεύσεις του Προγράμματος «Επιχειρηματικότητα Νέων», που ξεκίνησε από τα μέσα του 2010, αποτελούσαν τον Μάιο του 2014 μόλις το 35,6% των αντίστοιχων δημοσίων δαπανών, ενώ μόλις 565 νέοι επιχειρηματίες είχαν επιδοτηθεί, από συνολικά 1.387 ενταγμένους.
Αιτία της υστέρησης αυτής αποτελούν οι γραφειοκρατικοί μηχανισμοί λειτουργίας του Δημοσίου, με συνέπεια τις σημαντικές καθυστερήσεις στην καταβολή των ενισχύσεων.

Το 2012 η μέση καθυστέρηση ήταν 114 ημέρες (σχεδόν 4 μήνες), τη στιγμή που ο μέσος Ευρωπαίος επιχειρηματίας έπρεπε να περιμένει μόλις 28 ημέρες για να λάβει την επιδότησή του.

Η γραφειοκρατία, όμως, είναι μια μόνο πτυχή του προβλήματος. Η άλλη όψη φανερώνει σε πολλές περιπτώσεις απροθυμία για ανάδειξη των προτερημάτων μας σε ομαδικό επίπεδο, επιλέγοντας ατομικές πρωτοβουλίες που πολλές φορές δεν αποτελούν προϊόντα συντονισμένου σχεδιασμού. Αρκετοί νέοι επιχειρηματίες, αναζητώντας άμεσα τις απολαβές που δεν τους εξασφαλίζει η μισθωτή εργασία, επιλέγουν ανώριμα τη δραστηριότητα που επιθυμούν να επιχειρήσουν, ενώ διστάζουν να αξιοποιήσουν τις υπηρεσίες κάποιας εξειδικευμένης εταιρείας συμβούλων. Με αυτόν τον τρόπο, πολλά επενδυτικά σχέδια δεν ανταποκρίνονται στις σύγχρονες απαιτήσεις και μοιραία αποτυγχάνουν να αποφέρουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα, όντας έτσι «συνυπεύθυνα» για τη χαμηλή αξιοποίηση του ΕΣΠΑ.

Συνεκτιμώντας τα προαναφερόμενα, θα πρέπει όλοι οι εμπλεκόμενοι σε αυτή την παραγωγική διαδικασία να λειτουργήσουν ομαδικά, υπεύθυνα και συντονισμένα με στόχο την αποτελεσματικότητα και την ανάπτυξη. Συνοψίζοντας, η λέξη-κλειδί είναι η ομαδικότητα, διότι η έως σήμερα ιστορία μας (σε κάθε τομέα της ελληνικής κοινωνίας) μας έχει διδάξει ότι όταν λειτουργούμε σαν ομάδα μπορούμε να πετύχουμε τα πάντα.

* Ο Χρυσόστομος Κάτσης είναι διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας INFOBANK – HELLASTAT