Golden visa: Μια ευκαιρία που δεν πρέπει να πάει χαμένη

Η αγορά ακινήτων και η οικοδομή ήταν από τους κλάδους που κατακρημνίστηκαν μέσα στην κρίση καταγράφοντας ιστορικά αρνητικά ρεκόρ. Το ασταθές πολιτικό-οικονομικό περιβάλλον και η γενικότερη οικονομική δυσπραγία, έκαναν την κατοικία, που διαχρονικά θεωρούνταν ασφαλές επενδυτικό καταφύγιο, να μοιάζει με βαρίδι που έπρεπε επειγόντως να αφαιρεθεί. Ωστόσο, τα πράγματα φαίνεται να πήραν άλλη τροπή από το 2016 και μετά, χάρη στην Golden Visa και τη βραχυχρόνια μίσθωση που συνέβαλλαν στη σταθεροποίηση και στην ανάκαμψη της αγοράς κατοικιών, η οποία στα χρόνια της ύφεσης είχε σημειώσει πτώση τιμών της τάξης του 45%.

Η κτηματαγορά σε κάποιες περιοχές της χώρας πήρε μπρος, απασχολήθηκαν πολλοί μηχανικοί, εργάτες και τεχνίτες, ενώ άρχισαν να πληρώνονται εισφορές σε ασφαλιστικά ταμεία και φόροι στο κράτος. Ταυτόχρονα δημιουργήθηκαν  πρόσθετες θέσεις εργασίας που σχετίζονται με τη διαχείριση των ακινήτων αυτών. Μάλιστα από την 1η Ιουλίου η επέκταση του προγράμματος Golden Visa, πέρα από την αγορά ακινήτων και σε επενδυτικά προϊόντα όπως ομόλογα και μετοχές, εκτιμάται ότι θα δώσει νέα πνοή.

Πάντως το ενδιαφέρον των ξένων επενδυτών παραμένει ισχυρό και αποτυπώνεται στα στατιστικά στοιχεία του Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής. Ειδικότερα, το πρώτο πεντάμηνο του 2019 αξιοποίησαν το πρόγραμμα 645 ξένοι επενδυτές φτάνοντας έτσι τις 4537 άδειες από την έναρξη του προγράμματος. Το πρόγραμμα Golden Visa ξεκίνησε το 2013 με 21 άδειες κι από τότε υπάρχει διαρκής αύξηση, 444 το 2014, 949 το 2015, 1.532 το 2016, 2.493 το 2017, 3.892 άδειες το 2018 και 4.537 άδειες το τρέχον έτος.

Το στοίχημα για μειωμένο ΕΝΦΙΑ

Υπενθυμίζεται πως η παρούσα κυβέρνηση, αντιλαμβανόμενη τη σημασία της αγοράς κατοικίας στην προσέλκυση εγχώριων και ξένων επενδύσεων, έχει δεσμευτεί, μεταξύ άλλων, για μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 30% με εναρμόνιση των αντικειμενικών με τις εμπορικές αξίες, μέσα στα δύο πρώτα χρόνια της διακυβέρνησης της, για αναστολή του ΦΠΑ στις νέες οικοδομικές δραστηριότητες για τρία χρόνια και του φόρου υπεραξίας, για έκπτωση φόρου 40% έως 50% για εργασίες ενεργειακής και λειτουργικής αναβάθμισης ακινήτων, με ειδική μέριμνα για τα φτωχότερα νοικοκυριά και για όσους αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας, για απλοποίηση των μεταβιβάσεων και μείωση των 23 δικαιολογητικών για τη μεταβίβαση ακινήτων καθώς και για την ενίσχυση των φορολογικών κινήτρων για την απόκτηση ακίνητης περιουσίας στην Ελλάδα από πολίτες άλλων κρατών.

Την αισιοδοξία του δεν κρύβει ο Πρόεδρος των Μεσιτών Αθηνών-Αττικής, Λευτέρης Ποταμιάνος, την οποία και στηρίζει στα επίσημα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα, τα οποία σκιαγραφούν την εικόνα της κτηματαγοράς το τελευταίο διάστημα. Όπως τονίζει στο fortunegreece.com όλα συνηγορούν  στο ότι τα τελευταία δύο χρόνια υπήρξε μια μικρή ανάκαμψη, η οποία αποδίδεται στις εξαιρετικά χαμηλές εμπορικές αξίες που διαμορφώθηκαν την περίοδο 2008-2018 αλλά και στην έλευση ξένων επενδυτών με απώτερο σκοπό την έκδοση της Golden Visa και την πενταετή παραμονή τους στην Ελλάδα.

«Βρισκόμαστε σε μία χώρα που η κτηματαγορά επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από πολλούς εξωγενείς παράγοντες καθώς αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους πυλώνες της Ελληνικής Οικονομίας. Το εκλογικό αποτέλεσμα, αν συνδυαστεί με την ανοδική πορεία του τουρισμού, τότε μπορούμε να πούμε πως το μέλλον διαφαίνεται αισιόδοξο για το εγχώριο real estate» λέει χαρακτηριστικά ο κ. Ποταμιάνος. Πεποίθηση του είναι πως τα επόμενα χρόνια, το τρίπτυχο ακίνητα – Golden Visa – τουρισμός θα αποτελέσει τον σημαντικότερο πόλο έλξης επενδυτών, προκειμένου να πέσει ζεστό χρήμα στην ελληνική οικονομία και η χώρα να μπει ξανά στο στόχαστρο της διεθνούς επιχειρηματικής σκηνής.

Λαμβάνοντας υπόψη τις προγραμματικές δηλώσεις του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, περί μείωσης του ΕΝΦΙΑ, επίσπευσης έργων ανάπλασης στο κέντρο της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης καθώς επίσης και  αναστολής του ΦΠΑ για νέες οικοδομές αλλά και του  φόρου υπεραξίας στα ακίνητα, ο κ. Ποταμιάνος επισημαίνει πως αν σε όλα αυτά προστεθεί η αναγκαία και επιτακτική  λύση του προβλήματος της γραφειοκρατίας στη μεταβίβαση ενός ακινήτου αλλά και στην μετέπειτα έκδοση της Golden Visa, τότε θα μπορούμε να συμπεράνουμε ότι βρισκόμαστε επιτέλους στην αρχή του δρόμου της ανάπτυξης.

Άλλωστε, όπως λέει, η Ελλάδα είναι μια χώρα που έχει όλα τα προσόντα και παρουσιάζει τις αναγκαίες προϋποθέσεις για να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στο παγκόσμιο real estate, αρκεί να έχει στοχευμένη στρατηγική και να παίξει έξυπνα το παιχνίδι. “Η αγορά πρέπει να δομηθεί σωστά, με κανόνες και όλοι να δουλέψουμε προς αυτή την κατεύθυνση με γνώμονα την ανάπτυξη” καταλήγει.

Ποιοι ξένοι αναζητούν στέγη στην Ελλάδα

Ως σημαντική πηγή ρευστότητας για την αγορά ακινήτων, που όμως δεν κατάφερε να επιδράσει αισθητά στην αύξηση του αριθμού των συναλλαγών, χαρακτηρίζει ο Πρόεδρος της Ένωσης Μεσιτών Ακινήτων Πιστοποιημένων Πραγματογνωμόνων Ελλάδας (ΕΠΠΑ) Νίκος Μανομενίδης, τον θεσμό της Golden Visa. Παραθέτοντας στοιχεία και αριθμούς, υπενθυμίζει πως από την έναρξη του θεσμού οι εκδόσεις  αγγίζουν τις 4.000, εισφέροντας στην εγχώρια αγορά κεφάλαια ύψους άνω του 1,5 δισ. ευρώ.

Όσον αφορά το ποσοστό συμμετοχής στον συνολικό αριθμό συναλλαγών τα αποτελέσματα είναι χαμηλά.  Το 2014 που στην ουσία ήταν η πρώτη χρονιά εφαρμογής οι Golden Visa αποτελούσαν το 2,6% των συναλλαγών (444/17.000) ενώ το 2016 το αντίστοιχο ποσοστό μειώθηκε στο 2,5% (1.532/61.000). «Τα ποσοστά αυτά εάν τα συγκρίνουμε με τις αγορές κατοικιών που εξασφαλίζει η Ισπανία από πολίτες χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες ξεπερνούν το 10% του συνόλου των συναλλαγών, θεωρώ ότι επισημαίνουν την βασική κατεύθυνση της στρατηγικής που θα έπρεπε να ακολουθήσουμε» τονίζει.

Σύμφωνα με τον κ. Μανομενίδη, μια αρνητική συνέπεια του προγράμματος στην Ελλάδα, που πρέπει να ληφθεί υπόψη στις επόμενες παρεμβάσεις, ήταν η επίδρασή του θεσμού στην ασύμμετρη και ραγδαία αύξηση των τιμών των φτηνών ακινήτων (<70.000 ευρώ), η οποία περιόρισε την πρόσβαση στην κατοικία των ημεδαπών με χαμηλά εισοδήματα και αύξησε υπέρμετρα τα ενοίκια στην ίδια κατηγορία. Υπογραμμίζει πως αυτό συνέβη επειδή, παρά  το όριο των 250.000 ευρώ, οι επενδυτές είχαν την δυνατότητα να επενδύουν σε περισσότερα από ένα διαμερίσματα, κάτι που αρκετοί επέλεγαν για να εξασφαλίσουν υψηλότερες αποδόσεις μέσω βραχυχρόνιων μισθώσεων.

Όσο για το ποιοι φλερτάρουν με το ελληνικό real estate επιθυμώντας να αποκτήσουν ένα κομμάτι γης επί ελληνικού εδάφους, κυρίως στα ελληνικά νησιά, στη λίστα συμπεριλαμβάνονται Ρώσοι, Τούρκοι, Αιγύπτιοι,  Λιβανέζοι, Ιρανοί, Ιρακινοί, Ουκρανοί, Ιορδανοί και Σύριοι.

Η μεγαλύτερη ζήτηση καταγράφεται στην Αττική (Αθήνα, Πειραιάς, Παλλήνη) που συγκεντρώνει το μεγαλύτερο ποσοστό των ακινήτων που αγοράζουν οι ξένοι και έπονται η Χαλκιδική, τα Χανιά και η Θεσσαλονίκη. Ενδεικτικό είναι πως μέχρι τις αρχές Ιουνίου είχαν εκδοθεί 12.666 άδειες διαμονής σε επενδυτές και σε μέλη των οικογενειών τους.