Goldman Sachs: Θα ακολουθήσει η Ευρώπη τις ΗΠΑ σε ύφεση;
Σχεδόν μηδενική ανάπτυξη για το υπόλοιπο του έτους και πιθανότητα ύφεσης 45% μέσα στον επόμενο χρόνο προβλέπει η αμερικανική τράπεζα Goldman Sachs για τις ΗΠΑ… Και πλέον ζήτημα για τους αναλυτές του οίκου είναι αν θα συμπαρασυρθεί και η Ευρώπη στον οικονομικό «πάτο»!
Για αρχή, τα ιστορικά δεδομένα σίγουρα δείχνουν προς αυτή την κατεύθυνση.
Να σημειωθεί πως με τον όρο «ύφεση» νοείται οποιαδήποτε περίοδο κατά την οποία το πραγματικό ΑΕΠ μειώθηκε για τουλάχιστον δύο συνεχόμενα τρίμηνα, ενώ στο δείγμα της Goldman Sachs περιλαμβάνονται οι 13 μεγαλύτερες χώρες της Ευρωζώνης, καθώς και το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Νορβηγία, τη Σουηδία και την Ελβετία.
«Με βάση δεδομένα από το 1960, διαπιστώνουμε ότι περίπου το 65% των ευρωπαϊκών χωρών ακολούθησαν τις ΗΠΑ σε ύφεση τα έτη 1974, 1980, 1990, 2008 και 2020. Οι μοναδικές εξαιρέσεις ήταν το 1970, όταν η νομισματική και δημοσιονομική πολιτική στις ΗΠΑ έγινε περιοριστική ενώ η Ευρώπη απολάμβανε ακόμα την άνθηση της μεταπολεμικής περιόδου· το 1981, όταν η Ευρώπη απέφυγε τη διπλή ύφεση· και το 2001, όταν η κρίση των dot-com προκάλεσε μόνο επιβράδυνση (όχι ύφεση) στην Ευρώπη. Συνολικά, η Γερμανία ακολούθησε τις ΗΠΑ σε 6 από τις 8 υφέσεις μετά το 1960, ενώ η Γαλλία απέφυγε την ύφεση σε 5 περιπτώσεις» σημειώνει η Goldman Sachs
και προσθέτει: «Η μέση ύφεση στις ΗΠΑ από το 1960 διαρκούσε πέντε τρίμηνα και οδηγούσε σε συρρίκνωση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 1%, εξαιρουμένης της πανδημίας Covid. Την ίδια περίοδο, οι ευρωπαϊκές οικονομίες συνήθως έμπαιναν σε ύφεση με καθυστέρηση τριών τριμήνων και συρρικνώνονταν για δύο τρίμηνα, με παρόμοια απώλεια παραγωγής περίπου 1%. Μεγαλύτερο ποσοστό ευρωπαϊκών χωρών εισήλθαν σε ύφεση όταν η ύφεση των ΗΠΑ ήταν πιο βαθιά, όπως το 2008 (παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση), ή όταν το σοκ προερχόταν από εξωτερικούς παράγοντες, όπως η πετρελαϊκή κρίση του 1974. Αντίθετα, μικρότερο ποσοστό ευρωπαϊκών χωρών εισήλθαν σε ύφεση όταν η ύφεση στις ΗΠΑ ήταν σαφώς εγχώριας αιτιολογίας, όπως το 1970 ή το 2001».
Γιατί η Ευρώπη τείνει να ακολουθεί τις ΗΠΑ σε ύφεση;
Σύμφωνα με την Goldman Sachs, ο λόγος που η η Ευρώπη τείνει να ακολουθεί τις ΗΠΑ σε ύφεση είναι ότι οι οικονομικοί κύκλοι ΗΠΑ και Ευρώπης είναι έντονα συγχρονισμένοι.
«Αυτό φαίνεται όταν συγκρίνουμε το αποπροσαρμοσμένο πραγματικό ΑΕΠ μεταξύ των ΗΠΑ και των ευρωπαϊκών χωρών, με σαφή στοιχεία συγχρονισμένων κινήσεων. Στην πραγματικότητα, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ευρωζώνη είναι από τις οικονομίες με τη μεγαλύτερη συσχέτιση με τις ΗΠΑ, μετά τον Καναδά. Εντός της Ευρωζώνης, η μεγαλύτερη συσχέτιση με τις ΗΠΑ παρατηρείται στη Γερμανία και η χαμηλότερη στην Ισπανία· ενώ στην υπόλοιπη Ευρώπη, η Ελβετία παρουσιάζει μεγαλύτερη συσχέτιση με τις ΗΠΑ απ’ ό,τι η Νορβηγία και η Σουηδία» σημειώνει η τράπεζα.
Επιπλέον, εκτιμάται ότι ο βαθμός συγχρονισμού μεταξύ των οικονομικών κύκλων ΗΠΑ και Ευρώπης έχει αυξηθεί. Πιο συγκεκριμένα, ο συντελεστής συσχέτισης του ΑΕΠ των ΗΠΑ και της Ευρώπης παρουσιάζει σαφή άνοδο γύρω στο 1970 και ξανά από το 1990 και μετά. Η πιο πιθανή εξήγηση για τη μεγαλύτερη συσχέτιση είναι η ενίσχυση των εμπορικών και χρηματοπιστωτικών δεσμών τις τελευταίες δεκαετίες.
Τέλος, ο επενδυτικός οίκος θεωρεί ότι οι επιπτώσεις από την ανάπτυξη των ΗΠΑ στην Ευρώπη είναι μεγαλύτερες όταν οι ΗΠΑ εισέρχονται σε ύφεση. «Εκτιμούμε την ευρωζωνική παραγωγή βάσει προηγούμενων επιδόσεων της ίδιας, του ΑΕΠ των ΗΠΑ και άλλων μεταβλητών όπως το επιτόκιο πολιτικής και η ανεργία. Ο συντελεστής για το ΑΕΠ των ΗΠΑ δείχνει πως κάθε μείωση 1% του πραγματικού ΑΕΠ των ΗΠΑ προκαλεί πτώση περίπου 0,2 ποσοστιαίων μονάδων στην Ευρωζώνη. Όταν προσθέτουμε και έναν όρο αλληλεπίδρασης για τις υφέσεις των ΗΠΑ, παρατηρούμε ότι ο αντίκτυπος αυξάνεται στις -0,5 ποσοστιαίες μονάδες ανά 1% πτώση του ΑΕΠ των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια ύφεσης» υποστηρίζει.
Ποια είναι η ερμηνεία αυτής της αύξησης των επιπτώσεων κατά τις υφέσεις;
Όπως αναφέρει η Goldman Sachs, «οι εκτιμήσεις μας ενδέχεται να επηρεάζονται από την αντίστροφη αιτιότητα: σοκ αρκετά ισχυρά για να οδηγήσουν τις ΗΠΑ σε ύφεση πιθανόν έχουν ευρύτερες παγκόσμιες (και άρα ευρωπαϊκές) επιπτώσεις. Επίσης, μπορεί να αντικατοπτρίζουν το “φαινόμενο συντονισμού” που προκαλούν οι υφέσεις των ΗΠΑ, το οποίο οδηγεί οικονομικούς παράγοντες στον υπόλοιπο κόσμο να παγώσουν ή να αναθεωρήσουν τις αποφάσεις τους για δαπάνες και επενδύσεις».
Επομένως, «είναι πιθανό οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες να ακολουθήσουν τις ΗΠΑ σε ύφεση. Ωστόσο, η έννοια της ύφεσης είναι λιγότερο καθορισμένη σε ευρωπαϊκές χώρες με χαμηλό δυνητικό ρυθμό ανάπτυξης, και ήδη προβλέπουμε μικρές συρρικνώσεις στη Γερμανία, την Ιταλία και την Ελβετία για το τρίτο τρίμηνο του έτους, κάτι που δείχνει ότι το όριο για την τεχνική ύφεση στην Ευρώπη είναι χαμηλό» καταλήγει η αμερικανική τράπεζα.
